پروژه دانشجویی مقاله تاریخچه جنگ افزارهای شیمیایی و کاربرد آن ها با pdf دارای 9 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله تاریخچه جنگ افزارهای شیمیایی و کاربرد آن ها با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله تاریخچه جنگ افزارهای شیمیایی و کاربرد آن ها با pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
تاریخچه جنگ افزارهای شیمیایی و کاربرد آن ها
1ـ1 سلاح های شیمیایی در دوران باستان:
گرچه تاریخ دقیق نخستین کاربرد مواد سمی در ادوار گذشته نامعلوم است، با این حال می توان به کارگیری آتش از جانب انسان را به عنوان نخستین حربه شیمیایی نام برد.
کاربرد مواد شیمیایی سمی حدود 600 سال قبل از میلاد مسیح در کتا
ب های پوزانیاس (Pausanias) مولف یونانی در شهر دلفی گزارش شده است.
در آن زمان مهاجمان یونانی برای از پای در آوردن مدافعان دلفی آب رودخانه را به ریشه گیاه خرق سفید (Veratrum از جنس Hellebore) که حاوی مواد سمی بود آغشته کردند و بدین گونه به سادگی شهر محاصره شده را تصرف کردند.
همچنین پروکیپوس، مورخ روم شرقی، در مورد جنگ های ساسانیان و رومیان می نویسد که؛ سپاه ساسانی برای تسخیر دژهای رومی ها زیر دیوار آن نقب می زدند.
گاهی این نقب ها با نقب دشمن که برای مقابله حفر شده بود برخورد می کرد، در چنین شرایطی دو طرف می کوشیدند با سوزاندن گوگرد، سربازان حریف را بیرون رانند.
همچنین در تاریخ حمل و نقل دریایی از آتش مشهور یونانی (The Greek Fire) فراوان صحبت شده است.
مخلوط آتش زا معمولاً شامل قیر، گوگرد و مواد چسبنده همراه با روغن خام و آهک زنده بوده است. آتش یونانی در تماس با آب، خود به خود مشتعل می شد.
در 1453 میلادی که ترک های عثمانی به قسطنطنیه یا استانبول امروزی، آخرین سنگر روم شرقی (بیزانس) حمله بردند، به کندن نقب پرداختند؛ مدافعان شهر برای مقابله با آنها، در نقب ها با پخش دود حاصل از سوزاندن گوگرد که همان SO2 می باشد، ترک‌ها را دچار خفگی نمودند.
در 1862 و در جریان جنگ داخلی آمریکا پیشنهاد به کارگیری گاز کلر در عملیات نظامی مطرح شد. گرچه، کلر مورد استفاده واقع نشد ولی بدون شک فکر کاربرد گسترده و تولید صنعتی عوامل شیمیایی متعلق به آمریکایی هاست. بعدها یک دوره تلاش ج
دی در مورد توسعه عوامل شیمیایی و وسایل حمل آنها به صورت نارنجک، گلوله توپ و غیره آغاز گردید.
در اواخر قرن نوزدهم انگلیسی ها در جنگ بوثر از گلوله های توپ محتوی اسید پیکریک استفاده کردند. بدین گونه به کارگیری متفرقه از عوامل شیمیایی بتدریج زمینه را برای کاربرد گسترده آن در فاجعه 1915 فراهم آورد.
1ـ2 سلاح های شیمیایی در جنگ جهانی اول:
با آغاز قرن بیستم و توسعه بیش از پیش دانش شیمی، زنگ خطر به کارگیری احتمالی و گسترده مواد شیمیایی در جنگ ها برای دولتمردان اروپایی به صدا درآمد و آنها را واداشت طی قراردادی به کارگیری این مواد را منفع کنند. این قرارداد در سال 1907 بسته شد و به تصویب بیشتر کشورهای اروپایی رسید. با این حال برخلاف قرارداد منع کاربرد سلاح شیمیایی، این جنگ افزار مخوف در مقیاس گسترده ای طی جنگ جهانی اول به کار گرفته شد و چنانچه در تاریخ ثبت شده، جنگ شیمیایی نخستین بار، زمانی که آلمانی ها در اکتبر 1914 در نوشاپل گلوله های حاوی گاز اشک آور به سوی فرانسوی ها پرتاب کردند، آغاز شد ولی به سبب پراکندگی سربازان و محدود بودن شمار گلوله ها این تاکتیک چندان کارساز نبود و حتی فرانسوی ها متوجه کاربرد آن نشدند. با این حال آلمانی ها دست از تلاش برنداشته و گاز کلر را نیز نخستین بار در 22 آوریل 1915 در یپرس (Ypres) بلژیک علیه سربازان مستعمراتی فرانسه و پیاده نظام کانادایی که هیچ ماسکی برای حفاظت نداشتند به کار بردند. علاوه بر این آلمانی ها به سرعت به فسژن و خردل روی آورده و آنها را در جبهه آزمودند. [1] به طوری که عامل تاول زای خردل گوگردی به وسیله آلمانی ها در 1917 و در نزدیکی دهکده یپرس بر ضد سربازان فرانسوی به کار گرفته شد و به همین دلیل فرانسویان نام ایپریت (Yperite) را نیز به عامل خردل دادند. همچنین خردل با نام دیگری به نام صلیب زرد (Yellow Cross) نیز شناخته شده بود چرا که برای مشخص کردن مخازن حاوی آن علامت صلیب زرد به کار می رفته است.
به طور کلی در جنگ جهانی اول حدود 125000 تن عوامل سمی مشتمل بر 45 نوع عامل شیمیایی مختلف به کار رفت که در بین آنها 18 عامل کشنده و 27 عامل تحریک کننده بود. از میان عوامل ذکر شده به طور عمده فسژن و خردل حدود یک میلیون و 300 هزار سرباز را از صحنه نبرد خارج کرد که تعداد بیشماری از آنها برای همیشه نابینا شدند و تقریباً 100 هزار نفر جان باختند.
1ـ3 سرنوشت سلاح های شیمیایی پس از جنگ جهانی اول
روند سریع ساخت جنگ افزارهای شیمیایی جدید و کاربرد وسیع آن طی جنگ جهانی اول و مهمتر از همه برانگیخته شدن احساسات عمومی باعث شد بیش از پنجاه کشور معاهده ای مبنی بر عدم کاربرد جنگ افزارهای شیمیایی را در ژنو امضا کنند که به پروتکل 1925 ژنو (Geneva Protocol) معروف شد. اما تصمیمی درباره منع ساخت این سلاح ها گرفته نشد. علاوه بر این با توجه به ویژگی های مواد شیمیایی جنگی (پوشش وسیع، خواص مصدوم کنندگی شدید، افت روحیه شدید دشمن و نیاز به نیروی متخصص و کارآمد جهت در
مان و رفع آلودگی) نظر کارشناسان نظامی پس از جنگ جهانی
اول، به شدت به طرف این جنگ افزارها معطوف و موجب توسعه این سلاح ها در کشورهای غربی شد و بدین شکل روش های تولید بسیاری از ترکیبات شیمیایی به دست آمد. بعضی ها گمان می کردند که در پناه این معاهده جهانی در جنگ ها و درگیری ها از این سلاح استفاده ای به عمل نخواهد آمد ولی تاریخ شاهد وقایع ناخوشایند دیگری بود.
در 1936، 650 تن عامل شیمیایی توسط ایتالیا در جنگ علیه اتیوپی به کار رفت که جان 15 هزار نفر را گرفت.
در جنگ های یمن، (67 ـ 1963) مصری ها از سلاح شیمیایی استفاده کردند.
در 1938 ژاپنی ها بمب های حاوی عوامل شیمیایی، بر روی سربازان چینی فرو ریختند.
در جنگ های داخلی اسپانیا که از 1936 آغاز شد و سه سال به طول انجامید به فرمان استالین و در حمایت از جمهوری خواهان که علیه ملی گرایان به رهبری فرانکو می جنگیدند، در دو منطقه اسپانیا گازهای سمی و همچنین عامل خردل به کار برده شد که طی آن شمار زیادی از افراد غیرنظامی به هلاکت رسیدند.
1ـ4 سلاح های شیمیایی در جنگ جهانی دوم
در جریان جنگ جهانی دوم مراکز پژوهشی ـ نظامی در آلمان، انگلستان، آمریکا و ژاپن به کوشش های خود جهت تهیه عوامل شیمیایی با سمیت زیاد ادامه دادند. در آلمان سنتز عوامل بسیار سمی اعصاب تابون و ساربن آغاز و با تهیه سومان در سال 1944 دنبال شد که سمی ترین عامل شیمیایی در جنگ جهانی دوم بود. آلمانی ها همراه با تلاش های پژوهشی جدی، کارخانه بزرگی برای تولید جنگ افزارهای شیمیایی و مهمات آن تاسیس کردند که تولید سالیانه آن در 1943 حدود 180 هزار تن (این مقدار 5/1 برابر عوامل شیمیایی به کار رفته به وسیله دول متخاصم طی جنگ جهانی اول) بوده است. طبق گزارش ورماخت (wehrmaht) در اواخر جنگ، ذخیره عوامل شیمیایی آلمان 70 هزار تن شامل 32 هزار تن ایپریت یا خردل و 13 هزار تن گازهای اعصاب بوده است.
اسپی یر (Speer) وزیر صنایع هیتلر در دادگاه بین المللی نورنبرگ اعلام کرد که هیتلر خود طی جنگ جهانی اول مصدوم شیمیایی بوده و بدین جهت به جنگ افزارهای شیمیایی جدید اهمیت زیادی قائل بود. نیروهای هیتلری همواره ذخایر جنگ افزارهای شیمیایی خود را افزایش می دادند. آلمانی ها در جریان جنگ دوم مرتکب بیرحمانه ترین جنایات علیه بشریت شدند. اتاق های گاز در اردوگاه های بوخن والد (Buchenwald)، آشویتس (Ausc
hwitz)، زاخرزن هاوزن (Sachsenhausen)، نوین گام (Neuengamme)، لوبلین (Lublin)، گروسه روزن (Grosse -Rosen)، راونز بروخ (Ravensbruck) و تربلینکا (Treblinka) کار می کردند.
در 14 ژوئیه 1942 هیملر (Himmler) اجازه داده بود که در برخی اردوگاهها از زندانیان برای آزمایش عوامل شیمیایی استفاده کنند. در کل، تا پایان جنگ تنها 5/4 میلیوم زندانی بر اثر به کارگیری انواع عوامل سمی به وسیله شرکت دگش وابسته به مجتمع صنعتی فاربین در اردوگاه آشویتس مسموم شده بودند. ن مکانیسم اثر عوامل شیمیایی ترکیبات آلی فسفردار را کشف نموده و بر این اساس شیوه های جدیدی را برای سنتز عوامل شیمیایی پیشنهاد کردند. گرچه کوشش های انگلیسی ها سری نگه داشته شد با این حال گزارش های پژوهشی منظم و کاملی از طریق وزارت دفاع انگلستان به آمریکایی هایی که در همین زمینه کار می کردند فرستاده می شد. ژاپنی ها نیز در سال های جنگ هزاران ماده شیمیایی سمی سنتز کردند، با این حال ماده ای سمی تر از عوامل شیمیایی جنگ جهانی اول به دست نیاوردند.
در کل طی جنگ جهانی دوم با این که طرف های درگیر (بویژه انگلستان، آمریکا، شوروی، ژاپن، آلمان و ایتالیا) همگی دارای ذخایر عوامل شیمیایی بودند، ولی از این جنگ افزارها استفاده چندانی به عمل نیامد؛ بویژه آلمان نازی در حین جنگ دوم جهانی با وجود ذخایر عظیم جنگ افزارهای شیمیایی هرگز از این تسلیحات استفاده نکرد چرا که توازن قوا و وحشت آلمانی ها از مقابله به مثل نیروهای متفقین عامل بازدارنده این اقدام وحشتناک احتمالی بود. به طوری که نخست وزیر وقت انگلستان “وینستون چرچیل” در سال 1942 یعنی هنگامی که انگلیسی ها از لحاظ توانایی در زمینه سلاح های شیمیایی قدرت لازم را داشتند، چنین بیان داشت که :
دولت روسیه مدعی است که آلمانی ها در صورت ناامیدی از حملات خود، ممکن است از گاز سمی بر ضد مردم و ارتش روسیه استفاده کنند. ما خود قاطعانه تصمیم داریم از این سلاح نفرت انگیز استفاده نکنیم، مگر این که ابتدا ارتش آلمان آن را به کار گیرد. به هر حال با شناختی که از دشمن خود داریم، فراهم آوردن تدارکات لازم به مقیاس بسیار وسیع را نادیده نگرفته ایم. بنابراین تصمیم گیری در این خصوص که هراس ناشی از به کارگیری سلاح های شیمیایی نیز به جنگ هوایی افزوده شود، بر عهده هیتلر است.
تنها کاربرد عمده تسلیحات شیمیایی از جانب آلمانی ها در جریان جنگ جهانی دوم، علیه نیروهای شوروی صورت گرفت؛ ماجرا بدین قرار بود که در ماههای مه و ژوئن سال 1942، آلمانی ها علیه واحدهای نظامی و غیرنظامی شهر کرچ (Krauch) که در یکی از معادن پنهان شده و دلیرانه در مقابل دشمن مقاومت می کردند، جنگ افزارها شیمیایی به کار بردند.
1ـ5 سلاح های شیمیایی پس از جنگ جهانی دوم
در جنگ ویتنام در دهه 1960 و سال های نخست دهه 1970 آمریکایی ها با به کارگیری عوامل شیمیایی خطرناک بویژه عامل نارنجی آنچنان خسارات جبران ناپذیری به مراتع، جنگل ها و محیط زیست ویتنام وارد کردند که هنوز پس از گذشت سه دهه و با وجود طرح های بزرگ ترمیم، آثار شوم آن برطرف نگردیده است.
همچنین گزارش های تایید نشده ای از کا
ربرد عوامل شیمیایی توسط ویتنامی ها در کامبوج (1976)، و لائوس (1979) و به کارگیری نوعی عامل شیمیایی توسط ارتش شوروی و نیروهای دولتی افغانستان، علیه مجاهدان افغانی اعلام شده است.
همچنین مهمترین آزمایش آمریکایی ها در شمال شرقی برزیل در اکتبر 1984 انجام شد که طی آن 7000 نفر کشته شدند. در این آزمایش علاوه بر این که دو طایفه بومی به طول کامل از بین رفتند، گیاهان و جانوران منطقه نیز دچار ضایعات جبران ناپذیری گردیدند.
با این حال گسترده ترین و فجیع ترین کاربرد عوامل شیمیایی ثبت شده پس از جنگ جهانی اول که علیه نوع بشر به کار رفته، در دهه 8
0 میلادی به وسیله رژیم عراق بوده است.
طی سندی که توسط ایران به کنفرانس خلع سلاح ارایه شد تعداد تک های شیمیایی عراق از ژانویه 1981 تا مارس 1988، 242 مورد تک با حدود 44 هزار قربانی ذکر شده که هنوز هم با گذشت بیش از یک دهه از پایان جنگ، شاهد مرگ دردناک جانبازان شیمیایی سال های جنگ هستیم. دولت عراق در پی شکست هایی که در خوزستان، مناطق مرزی سرپل ذهاب، قصر شیرین و کردستان متحمل شد؛ بارها از عوامل شیمیایی علیه سربازان ایرانی و همچنین مردم غیرنظامی استفاده نمود و از همه دهشت بارتر فاجعه بمباران شیمیایی شهر حلبچه در اول مارس 1988 (25/12/1366) بود. [2] این وخیم ترین مورد به کارگیری سلاح شیمیایی از زمان جنگ جهانی اول تاکنون بود که طی آن 5000 نفر از اهالی حلبچه در اثر عوامل شیمیایی جان باختند و 7000 نفر هم برای همیشه معیوب و فلج شدند و بدین ترتیب روح بشریت جریحه دار شد.
1ـ6 دورنمای آینده
عدم قاطعیت سازمان ملل متحد در برخورد و محکوم نمودن این جنایات که در واقع زیر پا گذاردن پروتکل 1925 ژئو بود؛ بیم کاربرد احتمالی این جنگ افزارها را در سایر بحران های منطقه ای و جهانی افزایش داد و سامانه های فکرافزاری را بر آن داشت تا با تنظیم و تدوین کنوانسیونی جامع، سعی نمایند بشریت را از وحشت این سلاح مخوف برهانند و بدین گونه اعضای کنوانسیون منع گسترش، کاربرد و توسعه سلاح های شیمیایی بر آن شدند نابودسازی کلیه تسلیحات شیمیایی را سرلوحه کاری خود سازند. با این حال تا رسیدن به آرمان های موردنظر راه درازی در پیش است و با توجه به این که کشورمان ایران یکی از بزرگترین قربانیان جنگ افزارهای شیمیایی می باشد و همچنین با عنایت به وضعیت ژئوپولتیکی ویژه کشورمان و احتمال درگیری های منطقه ای، به کارگیری این جنگ افزارها، موضوعی دور از ذهن نمی باشد.
افزون بر تمام موارد یاد شده، بحث تروریسم شیمیایی (Chemoterrorism) نه تنها برای سایر کشورها، بلکه در مورد کشور ما نیز مطرح است؛ بنابراین برماست که هر چه بیشتر دانش خود را در این زمینه و سایر زمینه های جنگ های نوین بالا برده و با مطالعه و پژوهش، توان پدافندی نیروهای نظامی و نیز مردم عادی را در برابر این گونه سلاح های مخوف افزایش دهیم تا در صورت بروز خطرات احتمالی از ایجاد فاجعه جلوگیری نماییم.
منابع:
1ـ شریفی مقدم، محمود؛ سیر تحول جنگ افزارهای شیمیایی، مجله شیمی، مرکز نشر دانشگاهی، 1370، سال چهارم، شماره یکم، صص 4ـ3 و 7
2ـ علایی، حسین؛ خواجه کاوسی، بابک؛ صنایع، تسلیحات و خلع سلاح شیمیایی، تهران، موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ دوم، 1374، صص 44، 46، 47
3ـ پیرسون، گراهام؛ وداع با اسلحه، مجله شیمی، مرکز نشر دانشگاهی، 1375، سال نهم، شماره سوم، صص 12ـ9
منبع اصلی :
person. Graham, (Farwell to Arms), Chemistry in Britain, October 1995.
4ـ دکتر کبریایی زاده، عباس؛ دکتر سلطانی نژاد، کامبیز؛ عوامل شیمیایی جنگی، نشریه رازی، بهمن 1377، سال دهم، شماره 1، ص 25
5ـ پورحسن، نقی، عراق سلاح های شیمیایی و جنگ تحمیلی، نشریه سلام، به مناسبت بزرگداشت هفته دفاع مقدس، 2/7/1377
کلمات کلیدی:
پروژه دانشجویی مقاله َارزش افزوده کارکنان و شاخص های ارزیابی با pdf دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله َارزش افزوده کارکنان و شاخص های ارزیابی با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله َارزش افزوده کارکنان و شاخص های ارزیابی با pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
ارزش افزوده کارکنان و شاخص های ارزیابی
عملکرد شرکت (مطالعه موردی صنعت محصولات دارویی)
چکیده
بهره‌وری عبارت است از به حداکثر رساندن استفاده از منابع مانند نیروی انسانی به طریقه علمی و کاهش هزینه های تولید، گسترش بازارها، افزایش اشتغال، کوشش برای افزایش دستمزدهای واقعی و بهبود معیارهای زندگی آن‌گونه که به سود کارکنان، مدیریت و عموم مصرف کنندگان باشد. ارزش افزوده یکی از معیارهای بهره‌وری نیروی انسانی سازمان می باشد.
هدف این تحقیق بررسی رابطه بین نسبت های مبتنی بر ارزش افزوده نیروی کار به عنوان یکی از مهم ترین معیار های بهره وری و شاخص های عملکرد مالی شرکت در هر دو سطح نقدی و تعهدی است.بر این اساس در این تحقیق با استفاده از متغیرهای ارزش افزوده نیروی کار در سه گروه کلی یعنی نسبتهای ساختار اقتصادی، نسبتهای بهره وری ونسبتهای مربوط به کارایی مدیریت، ارزش افزوده نیروی کار محاسبه شد. هر یک از نسبت های این گروه ها نیز برای سه گروه کارکنان مستقیم تولیدی، کارکنان غیر مستقیم تولیدی و کارکنان غیر تولیدی محاسبه گردید . قلمروی زمانی تحقیق دوره 6 ساله از ابتدای سال 1380 تا آخر 1385 و نمونه تحقیق شرکت های صنعت دارویی است. به علت تعدد نسبت ها متوسط شش سال برای هر نسبت محاسبه گردید. نتایج نشان می دهد که نسبت های بهره وری با شاخص های عملکرد تعهدی ونقدی شرکت رابطه دارند اما نکته حائز اهمیت این است که بر خلاف انتظار اولیه رابطه سطوح سود با ارزش افزوده کارکنان غیر تولیدی قوی تر از کارکنان تولیدی است. به عبارت دیگر کارکنان غیر تولیدی بیش از کارکنان تولیدی در افزایش بهره وری و ارزش افزوده شرکت در صنعت دارویی نقش دارند.
واژه های کلیدی: ارزش افزوده نیروی کار،بهره وری نیروی کار، نسبت های ارزش افزوده، شاخص های عملکرد نقدی و تعهدی.
1 مقدمه
ارزش آفرینی در سال های اخیر رویکرد غالب روش های ارزیابی عملکرد شرکت بوده است. این رویکرد ابعاد تازه ای را وارد مطالعات حاکمیت شرکتی نموده است. مفهوم ارزش ایجاد شده در شرکت می تواند جایگزین مفاهیم قبلی مانند سودآوری گردد(حاجیها،1384). ارزش افزوده ثروت ایجاد شده توسط واحد تجاری را اندازهگیری میکند و این ثروت حاصل کار و تلاش گروهی است که به نوعی در واحد تجاری سهیم بودهاند. به عبارت دیگر ارزش افزوده نشان دهنده جمع بازده حاصله موسسه توسط سرمایهگذاران، اعتباردهندگان، کارمندان و دولت میباشد، که قسمتی از این ثروت یا ارزش ایجاد شده در قالب سود سهام، بهره وامها، حقوق و دستمزد (شامل بیمه بازنشستگی و سایر مزایای کارکنان) و مالیات، به آنان توزیع میشود و قسمت باقیمانده به عنوان ذخایر یا برای سرمایهگذاری مجدد در همان واحد تجاری منظور میگردد. هدف این تحقیق بررسی رابطه بین نسبت های مبتنی بر ارزش افزوده نیروی کار و شاخص های عملکرد شرکت در هر دو سطح نقدی و تعهدی است.
2 پیشینه تحقیق
مؤسسات مشاوره مالی و مدیریت راه حل بنیادی که به منظور بهبود اساسی در عملکرد شرکتها و حل چالش های جدید پیشنهاد نموده اند، سیستم مدیریت مبتنی بر ارزش (VBM) می باشد. این سیستم آن گونه که نایتKnight) ،1997) یکی از صاحبنظران این نظریه توصیف می کند عبارت است از:
« VBM یعنی سیستمها و فرآیندهای کلیدی و حتی افراد در یک واحد تجاری به سمت ارزش آفرینی سوق داده شوند و جهت گیری این سیستمها به سمت خلق ارزش باشد. به عبارتی به کلیه افراد در رده های مختلف سازمان این تفکر القا شود که چگونه در بین تصمیمات خود تقدم قایل شوند و تصمیماتی را مقدم بدارند، که در ایجاد ارزش و ثروت آفرینی مؤثرند.»
یکی از ابزارها و معیارهای ارزش در VBM ارزش افزوده است. استفاده از مفهوم ارزش افزوده در اقتصاد بیش از دو قرن قدمت دارد اما اهمیت آن در دهه 1920 میلادی بیشتر آشکار گردید. استفاده از مفهوم ارزش افزوده در حسابداری اولین بار توسطSoujanen در سال 1954 در مجله Accounting Review پیشنهاد گردید.20سال بعد در دهه 1970،به دلیل تغییرات محیط سیاسی انگلستان یعنی پیروزی حزب کارگر در انتخابات و نفوذ اتحادیه های کارگری در دولت وقت،گزارشگری سود که تا آن زمان مورد حمایت بود،کمرنگ شد و ایده جدیدی در حرفه حسابداری انگلستان پدید آمد.بر اساس تفکر جدید درآمد تنها متعلق به سهامداران نیست بلکه به گروههای دیگری مانند کارکنان،دولت و تامین کنندگان مالی نیز تعلق دارد(فرقاندوست حقیقی و بنی مهد، 1379).
عصر کنونی عصر اقتدار دانش و اطلاعات می باشد و دارندگان دانش سرمایه های انسانی سازمان ها می باشند. در سازمان های دانش محور نقش سرمایه های انسانی در ارتقای عملکرد سازمان و رقابتی نمودن آن از طریق گذشتن از مرزهای دانش کلیدی تر می شود.از سوی دیگر سرمایه های انسانی هر سازمان بخشی از سرمایه اجتماعی است که جامعه به سازمانها وام داده است و درخواست گزارشگری در مورد چگونگی تقویت، حمایت، بهینه سازی، بهره وری و رشد و توسعه آنرا می نماید. تحولات اقتصادی سده حاضر خلق ثروت و ایجاد ارزش افزوده را ضامن بقاء سازمانهای نوین میداند. سازمانهای دانش محور خدماتی هستند و نیروی انسانی دانشی بخش محوری از عوامل بقای آنها را تشکیل می دهد (حاجیها،،1386،الف، حاجیها ،1386ب).
دریک بنگاه اقتصادی،ارزش افزوده مقدار باقی مانده از بازده ای است که با بهره گیری از ظرفیت تولیدی مثل کار و سرمایه، بوجود آمده است.ارزش افزوده سهم بنگاه اقتصادی را نسبت به تولید ناخالص داخلی نشان می دهد و توانایی بنگاه در افزایش ارزش کالاها و خدمات تولید شده را ،بیان می نماید.صورت ریاضی ارزش افزوده را می توان به شکل زیر و بوسیله جابجایی ارقام صورت سود و زیان نشان داد.
R=S-B-W-I-DP-DIV-T (1)
S-B=W+I+DP+DIV+T+R (2)
یا
S-B-DP=W+I+DIV+T+R (3)
که در آن :
سود تخصیص نیافته دوره R=
درآمد حاصل از فروش= S
مواد و خدمات خریداری شده از خارج از بنگاه B=
دستمزد=W
بهره =I
استهلاک=DP
سود سهام= DIV
مالیات = T
معادله (2)بیانگر ارزش افزوده ناخالص و معادله (3)نشان دهنده ارزش افزوده خالص است.در هر دو معادله،سمت چپ(سمت تفریق)نماینگر روش محاسبه غیر مستقیم و سمت راست (سمت جمع) نشان دهنده روش محاسبه مستقیم ارزش افزوده است. برخی مزایای کاربرد ارزش افزوده و نسبت های مبتنی بر ارزش افزوده در تصمیمات مالی به شرح زیر است:
الف) اندازه گیری پاداش بهره‌وری: گزارشگری ارزش افزوده روش عملی تری جهت انعکاس پاداش افزایش بهره وری فراهم میکند و آنرا به تغییرات در مبالغ ارزش افزوده مربوط می‌سازد (1979 و 1981 و 1979 Morley).
ب) توانایی پیش بینی و تشریح: نسبتهای مبتنی بر ارزش افزوده می‌توانند برای توضیح و یا پیش بینی رویدادهای با اهمیت اقتصادی شرکت (مانند پیش بینی وضع مالی شرکت)سودمند باشند (1979 Morley، 1987 Cox، 1983 Sinha).
ج) پیش بینی های سرمایه گذاران: گزارشگری ارزش افزوده برای سرمایه گذاران، بعنوان یک ابزار،برای پیش بینی سود آوری، بازده مورد انتظار و ریسک‌های مربوط به اوراق بهادار مفید است (1985 Maunders).
د) شاخص بهتر: نسبتهای مبتنی بر ارزش افزوده ممکن است شاخص عملکرد بهتری برای اندازه گیری کارایی مدیریت (1968 Ball) و ترکیب عمودی فراهم نمایند (1978 Morely).
تاکنون در تجزیه وتحلیل های مالی استفاده از نسبتهای حسابداری سنتی،یعنی نسبتهای سودآوری،نقدینگی،اهرم و فعالیت مرسوم بوده است،اما استفاده از نسبتهای مبتنی بر ارزش افزوده در کنار نسبتهای حسابداری سنتی در تجزیه و تحلیل وضعیت مالی،عملکرد و جریانات نقدی شرکت از اهمیت ویژه ای برخوردار است.در اینجا بطور خلاصه نسبتهای مبتنی بر ارزش افزوده از نظر می گذرد.
الف)نسبتهای ساختار اقتصادی: نسبتهای ساختار اقتصادی،میزان وابستگی شرکت را به عوامل تولیدی نشان می دهد. بالا بودن نسبتهای فوق بیانگر وابستگی شرکت به هریک از عوامل تولید است، مثلاً اگر نسبت هزینه های پرسنلی به ارزش افزوده بیشتر از دو نسبت دیگر باشد،می توان نتیجه گرفت که شرکت در میان عوامل تولید ،بیشتر از همه به عامل نیروی کار وابسته است.
ب)نسبتهای بهره وری: نسبتهای بهره وری برای ارزیابی کارایی عوامل تولید بکار می روند.
ج)نسبتهای مربوط به کارایی مدیریت: برای اندازه گیری کارایی مدیریت،نسبتهای مبتنی بر ارزش افزوده متفاوتی را پیشنهاد نموده اند.
3 روش شناسی تحقیق
در این تحقیق نوع مطالعه از نوع اکتشافی و همبستگی است. مقوله ارزش افزوده و نسبت های مالی مبتنی بر آن که رویکرد جدیدی است و رابطه آن با شاخص های عملکرد نقدی و تعهدی مورد توجه این تحقیق است. خصوصا از بین اجزای مولد ارزش افزوده برای شرکت به طور ویژه ارزش افزوده تولید شده توسط نیروی کار از اهداف این تحقیق است . برای محاسبه ارزش افزوده نیروی کار از روش جمع استفاده شده است.
نسبت های ارزش افزوده مورد استفاده در این تحقیق در سه گروه نسبت ها شامل الف)نسبتهای ساختار اقتصادی، ب)نسبتهای بهره وری، ج)نسبتهای مربوط به کارایی مدیریت بررسی می گردد .
23 قلمروی مکانی و زمانی تحقیق
قلمروی مکانی این تحقیق کلیه شرکت های صنعت دارویی در بورس اوراق بهادار تهران می باشد و قلمروی زمانی دوره 6 ساله از ابتدای سال 1380 تا آخر 1385 می باشد. دلیل انتخاب صنعت دارویی به عنوان نمونه تحقیق کاربر بودن آن است.
33 جامعه و نمونه تحقیق
شرکت های صنعت دارویی جامعه تحقیق می باشند.علت انتخاب صنعت دارویی وجود تعداد مناسب شرکت های تولیدی است که اطلاعات مالی مورد نیاز آنها از طریق سازمان بورس در دسترس می باشد. نمونه تحقیق کلیه شرکت هایی هستند که در گروه دارویی فعال بوده و اطلاعات لازم را دارا باشند.
43 متغیرهای تحقیق
متغیرهای تحقیق نسبت های مالی شرکت های تحت بررسی و همینطور نسبت ها و اقلام مربوط به ارزش افزوده و ارزش افزوده نیروی کارکه محاسبه شده است.
نسبت های ارزش افزوده مورد استفاده در این تحقیق در سه گروه نسبت ها شامل الف)نسبتهای ساختار اقتصادی، ب)نسبتهای بهره وری، ج)نسبتهای مربوط به کارایی مدیریت بررسی می گردد و به شرح زیر است(حروف لاتین بیانگر نماد استفاده شده متغیر در این تحقیق است):
نگاره 1- نسبت های ارزش افزوده مورد استفاده در این تحقیق
نسبتهای ساختار اقتصادی سودخالص
ارزش افزوده E فروش خالص(ریالی) به ارزش افزوده EC –
نسبتهای بهره وری ارزش افزوده
سودخالص P ارزش افزوده به فروش خالص(ریالی) PR –
نسبتهای مربوط به کارایی مدیریت ارزش افزوده به جمع داراییها EF ارزش افزوده به سرمایه EFI ارزش افزوده به بدهی ها EFC
منظور از ارزش افزوده در این تحقیق ارزش افزوده نیروی کار می باشد و برای هر نسبت ارزش افزوده به تفکیک گروه های زیر محاسبه گردیده است:
1 ارزش افزوده نیروی کار مستقیم تولید
2 ارزش افزوده نیروی کار غیر مستقیم تولید
3 ارزش افزوده نیروی کار کارکنان غیرتولیدی
به عبارت دیگر برای هر شرکت از گروه دارویی 21 نسبت ارزش افزوده در سه سطح نیروی کار مستقیم، غیر مستقیم و کارکنان غیرتولیدی محاسبه شده است.
4 فرضیه های تحقیق
در این تحقیق 5 فرضیه اصلی و 15 فرضیه فرعی به شرح زیر وجود دارد:
1- بین ارزش افزوده نیروی کار و سود ناخالص رابطه معنی داری وجود دارد.
1-1 – بین نسبتهای ساختار اقتصادی بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و سود ناخالص رابطه معنی داری وجود دارد.
1-2 – بین نسبتهای بهره وری بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و سود ناخالص رابطه معنی داری وجود دارد.
1-3 – بین نسبتهای کارایی مدیریت بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و سود ناخالص رابطه معنی داری وجود دارد.
2- بین ارزش افزوده نیروی کار و سود عملیاتی رابطه معنی داری وجود دارد.
2-1 – بین نسبتهای ساختار اقتصادی بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و سود عملیاتی رابطه معنی داری وجود دارد.
2-2 – بین نسبتهای بهره وری بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و سود عملیاتی رابطه معنی داری وجود دارد.
2-3 – بین نسبتهای کارایی مدیریت بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و سود عملیاتی رابطه معنی داری وجود دارد.
3- بین ارزش افزوده نیروی کار و سود خالص رابطه معنی داری وجود دارد.
3-1 – بین نسبتهای ساختار اقتصادی بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و سود خالص رابطه معنی داری وجود دارد.
3-2 – بین نسبتهای بهره وری بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و سود خالص رابطه معنی داری وجود دارد.
3-3 – بین نسبتهای کارایی مدیریت بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و سود خالص رابطه معنی داری وجود دارد.
4- بین ارزش افزوده نیروی کار و جریان نقدی ناشی از عملیات رابطه معنی داری وجود دارد.
4-1 – بین نسبتهای ساختار اقتصادی بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و جریان نقدی ناشی از عملیات رابطه معنی داری وجود دارد.
4-2 – بین نسبتهای بهره وری بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و جریان نقدی ناشی از عملیات رابطه معنی داری وجود دارد.
4-3 – بین نسبتهای کارایی مدیریت بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و جریان نقدی ناشی از عملیات رابطه معنی داری وجود دارد.
5- بین ارزش افزوده نیروی کار و خالص جریان نقدی ورودی یا خروجی ایجاد شده توسط شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.
5-1 – بین نسبتهای ساختار اقتصادی بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و خالص جریان نقدی ورودی یا خروجی ایجاد شده توسط شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.
5-2 – بین نسبتهای بهره وری بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و خالص جریان نقدی ورودی یا خروجی ایجاد شده توسط شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.
5-3 – بین نسبتهای کارایی مدیریت بر اساس ارزش افزوده نیروی کار و خالص جریان نقدی ورودی یا خروجی ایجاد شده توسط شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.
5 تجزیه و تحلیل داده ها
در مرحله بعد اطلاعات مربوط به نسبت های ارزش افزوده وارد نرم افزارSPSS شدند و مورد تحلیل قرار گرفتند.
15 آماره های توصیفی
نگاره های زیر آماره های توصیفی مربوط به متغیرهای تحقیق را ارائه می دهد. در این تحقیق هر متغیر اصلی ود به سه گروه تقسیم شده است که عبارتند از کارکنان مستقیم تولید، کارکنان غیر مستقیم تولید و کارکنان غیر تولیدی. بنابراین آماره های توصیفی در هر سه گروه کارکنان در نگاره زیر ارائه شده است.
نگاره 2- آماره های توصیفی متغیرهای ارزش افزوده نیروی کار(ارقام به میلیون ریال)
نماد متغیر تعداد مشاهدات میانگین انحراف معیار واریانس
سودخالص به ارزش افزوده کارکنان مستقیم تولید 25 73388 870964 75858
سودخالص به ارزش افزوده کارکنان غیر مستقیم تولید 25 73051 846817 7171
سودخالص به ارزش افزوده کارکنان غیر تولیدی 25 351956 5149398 265163
فروش خالص به ارزش افزوده کارکنان مستقیم تولید 25 380209 4533634 2055384
فروش خالص به ارزش افزوده کارکنان مستقیم تولید 25 400432 4096214 1677897
فروش خالص به ارزش افزوده کارکنان غیر تولیدی 25 660959 8380251 7022861
ارزش افزوده به سودخالص کارکنان مستقیم تولید 25 90849 3772817 1423415
ارزش افزوده به سودخالص کارکنان غیر مستقیم تولید 25 150545 5318149 2828271
ارزش افزوده به سودخالص کارکنان غیر تولیدی 25 24424 807673 65234
ارزش افزوده به فروش خالص کارکنان مستقیم تولید 25 94894 2677101 716687
ارزش افزوده به فروش خالص کارکنان غیر مستقیم تولید 25 16673 5234217 2739703
ارزش افزوده به فروش خالص کارکنان غیر تولیدی 25 33389 836063 699
ارزش افزوده به جمع داراییها کارکنان مستقیم تولید 24 51854 1273655 16222
ارزش افزوده به جمع داراییها کارکنان غیر مستقیم تولید 25 84322 2177126 473988
ارزش افزوده به سرمایه کارکنان مستقیم تولید 25 83074 2662538 708911
ارزش افزوده به سرمایه کارکنان غیر مستقیم تولید 25 135519 4473471 2001195
ارزش افزوده به سرمایه کارکنان غیر تولیدی 25 25553 654433 42828
ارزش افزوده به بدهی ها کارکنان مستقیم تولید 25 73974 1942661 377393
ارزش افزوده به بدهی هاکارکنان غیر مستقیم تولید 25 122615 339968 1155782
ارزش افزوده به بدهی ها کارکنان غیر تولیدی 25 29032 713367 50889
تعداد معتبر 24
نگاره 3- آماره های توصیفی متغیرهای مربوط به شاخص های عملکرد شرکت (ارقام به میلیون ریال)
نماد متغیر سود ناخالص سود عملیاتی سود خالص جریان نقدی عملیاتی خالص افزایش یا کاهش نقد
تعداد معتبر 25 25 25 25 25
عدم پاسخ 1 1 1 1 1
میانگین 694975958 710485397 611663953 48506818 33124968
میانه 5443805 405820167 3554535 267708333 4904
نما 1075550(a) 9889.82(a) 8887.92(a) 7751.57(a) 284.85(a)
انحراف معیار 8954706334 1225606346 9906788355 9972106555 6905593
واریانس 8018676552 15021109146 9814445551 9944290914 47687214
دامنه تغییرات 34345488 5829325 38142842 51417436 336613
حداقل 57312 685 -20475 -1047986 -8673
حداکثر 344028 583001 38122367 5036945 32794
a. چندین نما وجود داشته که کوچکترین آنها در جدول ارائه شده است.
لازم به توضیح است که چون همه متغیرها در طی دوره شش ساله 1380 تا 1386 محاسبه شده اند، از میانگین داده های شش ساله برای آزمون فرضیات استفاده شده است.
25آزمون نرمال بودن متغیرهای تحقیق
با توجه به اینکه توزیع متغیرهای سود و جریان نقد هیچ یک نرمال نبود، از لگاریتم متغیرها در آزمون فرضیات استفاده شد. چون سطح معنی داری همه متغیرها پس از لگاریتم گیری بیش تر از 005 می باشد، کلیه متغیرها نرمال هستند.
35نتایج مربوط به آزمون فرضیات تحقیق
با توجه به اینکه هر دو گروه متغیرهای تحقیق یعنی متغیرهای مربوط به ارزش افزوده نیروی کار و شاخص های ارزیابی عملکرد مالی دارای سطح اندازه گیری فاصله ای بوده و توزیع نرمال دارند، و همه فرضیه های تحقیق از نوع رابطه ای و همبستگی می باشد از روش همبستگی پیرسون برای آزمون فرضیات استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیات در نگاره های زیر ارائه شده است:
نگاره 3- آزمون همبستگی پیرسون برای نسبت های ساختار اقتصادی(ارقام به میلیون ریال)
گروه نسبت آماره های آزمون سودخالص به ارزش افزوده کارکنان مستقیم تولید
سودخالص به ارزش افزوده کارکنان غیرمستقیم تولید
سودخالص به ارزش افزوده کارکنان غیر تولیدی
فروش خالص به ارزش افزوده کارکنان تولیدی فروش خالص به ارزش افزوده کارکنان غیر مستقیم تولید فروش خالص به ارزش افزوده کارکنان غیر تولیدی
نسبتهای ساختار اقتصادی ضریب همبستگی پیرسون .474(*) 0394 -0105 0299 .410(*) .510(**)
شاخص عملکرد تعهدی سطح معنی داری(دو دامنه) 0017 0051 0616 0147 0042 0009
سود ناخالص تعداد 25 25 25 25 25 25
نسبتهای ساختار اقتصادی ضریب همبستگی پیرسون .474(*) 0395 -0105 0299 .410(*) .510(**)
شاخص عملکرد تعهدی سطح معنی داری(دو دامنه) 0017 0051 0616 0147 0042 0009
سود عملیاتی تعداد 25 25 25 25 25 25
نسبتهای ساختار اقتصادی ضریب همبستگی پیرسون .497(*) 0395 -0034 035 0387 .507(**)
شاخص عملکرد تعهدی سطح معنی داری(دو دامنه) 0011 0051 0871 0086 0056 001
سود خالص تعداد 25 25 25 25 25 25
نسبتهای ساختار اقتصادی ضریب همبستگی پیرسون .578(**) .468(*) -007 .413(*) .506(*) .610(**)
شاخص عملکرد نقدی سطح معنی داری(دو دامنه) 0003 0021 0745 0045 0012 0002
وجه نقد عملیاتی تعداد 24 24 24 24 24 24
نسبتهای ساختار اقتصادی ضریب همبستگی پیرسون 0331 0423 -027 0177 0398 .458(*)
شاخص عملکرد نقدی سطح معنی داری(دو دامنه) 0143 0056 0236 0444 0074 0037
خالص ورود یا خروج نقد تعداد 21 21 21 21 21 21
*همبستگی در سطح 5% معنی دار است(دو دامنه) ** همبستگی در سطح 1% معنی دار است(دو دامنه)
همانگونه که از جدول ملاحظه می شود نسبت سودخالص به ارزش افزوده در سطح کارکنان تولیدی معنی دار است و نسبت فروش خالص به ارزش افزوده کارکنان غیر تولیدی با سود ناخالص رابطه دارد(سطح معنی داری کمتر از 5% است به ترتیب0017 ،0042 و0009). نکته حائز اهمیت این است که این رابطه ها مثبت است یعنی با افزایش ارزش افزوده نیروی کار سود ناخالص افزایش می یابد. این رابطه برای کارکنان غیر تولیدی قوی تر از کارکنان تولیدی است(رابطه در سطح 1% معنی دار است).
در سطح سود عملیاتی نیز عینا همین رابطه برقرار است.یعنی نسبت سودخالص به ارزش افزوده در سطح کارکنان تولیدی دارای رابطه معنی دار است و نسبت فروش خالص به ارزش افزوده کارکنان غیر تولیدی با سود عملیاتی رابطه دارد(سطح معنی داری کمتر از 5% است به ترتیب0017 ،0042 و0009). در سطح سود خالص نیز نسبت سودخالص به ارزش افزوده کارکنان مستقیم تولیدرابطه معنی داری برقرار است(سطح معنی داری کمتر از 5% است. نسبت فروش خالص به ارزش افزوده کارکنان غیر تولیدی نیز در 1% رابطه معنی داری با سود خالص دارد.
در مورد شاخص های عملکرد نقدی یعنی وجه نقد عملیاتی و خالص ورود یا خروج نقد نیز بین نسبت سودخالص به ارزش افزوده و وجه نقد عملیاتی برای کارکنان مستقیم تولید و کارکنان غیرمستقیم تولید رابطه معنی داری برقرار است(سطح معنی داری کمتر از 5% است به ترتیب0003 و 0021 ). این رابطه برای کارکنان مستقیم تولید قوی تر است(در سطح 1% رابطه برقرار است.
از سوی دیگر در گروه نسبت های ساختار اقتصادی نسبت فروش خالص به ارزش افزوده برای همه کارکنان رابطه معنی داری برقرار است که این رابطه برای کارکنان غیر تولیدی قوی تر است.
نسبت فروش خالص به ارزش افزوده در سطوح کارکنان تولیدی، کارکنان غیر مستقیم تولید و کارکنان غیر تولیدی با وجه نقد عملیاتی رابطه معنی داری دارد. اما این رابطه برای خالص ورود یا خروج نقد تنها در سطح کارکنان غیر تولیدی وجود دارد.
در نگاره زیر نتایج آزمون رابطه نسبت های بهره وری ارزش افزوده با شاخص های عملکرد تعهدی و نقدی ارائه شده است:
نگاره 4- آزمون همبستگی پیرسون برای نسبت های بهره وری(ارقام به میلیون ریال)
گروه نسبت آماره های آزمون ارزش افزوده به
سودخالص کارکنان مستقیم تولید
ارزش افزوده به
سودخالص کارکنان غیرمستقیم تولید
ارزش افزوده به
سودخالص کارکنان غیر تولیدی
ارزش افزوده به فروش خالص کارکنان تولیدی ارزش افزوده به فروش خالص کارکنان غیر مستقیم تولید ارزش افزوده به فروش خالص کارکنان غیر تولیدی
نسبتهای بهره وری ضریب همبستگی پیرسون -0069 -0069 -0133 -0202 -0158 -.411(*)
شاخص عملکرد تعهدی سطح معنی داری(دو دامنه) 0743 0743 0526 0334 045 0041
سود ناخالص تعداد 25 25 25 25 25 25
نسبتهای بهره وری ضریب همبستگی پیرسون 0069 0069 -0029 -0141 -0101 -0299
شاخص عملکرد تعهدی سطح معنی داری(دو دامنه) 0744 0744 089 0502 063 0146
سود عملیاتی تعداد 25 25 25 25 25 25
نسبتهای بهره وری ضریب همبستگی پیرسون -0129 -0092 -0218 -0272 -0185 -.456(*)
شاخص عملکرد تعهدی سطح معنی داری(دو دامنه) 0548 0668 0306 0199 0387 0025
سود خالص تعداد 24 24 24 24 24 24
نسبتهای بهره وری ضریب همبستگی پیرسون -0071 -0158 -024 -0269 -0248 -.500(*)
شاخص عملکرد نقدی سطح معنی داری(دو دامنه) 0743 0462 0259 0204 0243 0013
وجه نقد عملیاتی تعداد 24 24 24 24 24 24
نسبتهای بهره وری ضریب همبستگی پیرسون -0178 -0393 -.487(*) -0289 -.506(*) -.540(*)
شاخص عملکرد نقدی سطح معنی داری(دو دامنه) 044 0078 0025 0205 0019 0012
خالص ورود یا خروج نقد تعداد 21 21 21 21 21 21
*همبستگی در سطح 5% معنی دار است(دو
دامنه) ** همبستگی در سطح 1% معنی دار است(دو دامنه)
همانگونه که در نگاره بالا ملاحظه می شود تنها نسبت ارزش افزوده به سودخالص با سود ناخالص در سطح کارکنان غیر تولیدی رابطه دارد و رابطه فوق نیز نسبتا ضعیف است.
این درحالی است که بین سود عملیاتی و نسبت های بهره وری در سطح هیچ کدام از گروه های کارکنان رابطه ای مشاهده نمی شود.
بین سود خالص و ارزش افزوده به فروش خالص تنها در سطح کارکنان غیر تولیدی رابطه ای معکوس و نسبتا ضعیف مشاهده می شود. یعنی هر چه ارزش افزوده افزایش یافته سود خالص کاهش یافته است.
بین وجه نقد عملیاتی و ارزش افزوده نیز تنها در سطح کارکنان غیر تولیدی رابطه ای معکوس مشاهده می شود. یعنی هر چه ارزش افزوده افزایش یافته وجه نقد عملیاتی کاهش یافته است. این در حالی است که بین خالص ورود یا خروج نقد رابطه معکوس در هر سه سطح کارکنان وجود دارد.
در نگاره زیر نتایج آزمون رابطه نسبت های کارایی مدیریت در ارزش افزوده با شاخص های عملکرد تعهدی و نقدی ارائه شده است:
نگاره 5- آزمون همبستگی پیرسون برای نسبت های کارایی مدیریت(ارقام به میلیون ریال)
گروه نسبت آماره های آزمون ارزش افزوده به جمع داراییها کارکنان مستقیم تولید
ارزش افزوده به جمع داراییها کارکنان غیرمستقیم تولید
کلمات کلیدی:
پروژه دانشجویی مقاله َبررسی عملکرد مالی شرکتها در فرایند خصوصی سازی در شرکتهای با pdf دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله َبررسی عملکرد مالی شرکتها در فرایند خصوصی سازی در شرکتهای با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله َبررسی عملکرد مالی شرکتها در فرایند خصوصی سازی در شرکتهای با pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بررسی عملکرد مالی شرکتها در فرایند خصوصی سازی در شرکتهای
پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
چکیده:
در عرصه جهانی خصوصیسازی وسیله‌ای است برای بهبود عملکرد فعالیتهای اقتصادی از طریق افزایش نقش نیروهای بازار، در صورتی که حداقل 50 درصد سهام آنها به بخش خصوصی واگذار شود. این حوزه مهم اقتصادی در شکل ظاهری فرآیندی است که طی آن وظایف و تأسیسات بخش دولتی در هر سطحی به بخش خصوصی انتقال داده میشود. اما در مفهوم حقیقی به اشاعه فرهنگی در کلیه سطوح جامعه اطلاق میگردد که دستگاه قانونگذار قضائیه و مجویه و تمامی آحاد کشور باور کنند که کار مردم را باید به خود مردم واگذاشت.
محورهایی چون افزایش رقابت و بهبود کارایی در مدیریت و عملیات مؤسسات اقتصادی، کاهش نقش مستقیم دولت در فعالیتهای اقتصادی تقلیل هزینه‌های بودجه‌ای دولت ناشی از پرداخت یارانه و هزینه‌های سرمایه‌ای توسعه بازارهای سرمایه داخلی و دستیابی به سرمایه، تکنولوژی و منابع مالی خارجی را از مهمترین هدفهای خصوصیسازی در کشورهای مختلف جهان برشمرد. در این تحقیق اثرات سیاست خصوصیسازی دولت در چارچوب قانون برنامه توسعه اقتصادی اجتماعی و از دیدگاه مالی مورد بررسی قرار گرفته است. ارزیابی اثربخش این سیاست با توجه به متون حسابداری و خصوصیسازی با استفاده از سه معیار درآمد هر سهم بازده دارائیها و بازده ارزش ویژه انجام شده است.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که پس از خصوصیسازی عملکرد مالی شرکتها تغییر معناداری نداشته است. لذا اجرای سیاست خصوصیسازی قادر به دستیابی به اهداف آن یعنی بهبود کارایی و بهره‌وری شرکتها نبوده است. عمده‌ترین دلیل عدم کامیابی سیاست خصوصیسازی شرایط اقتصادی نامساعد ایران و فقدان بسترهای مناسب جهت دستیابی به اهداف این برنامه میباشد.
مقدمه
در معنای عام و گسترده، «خصوصیسازی» به مفهوم کاهش فعالیتهای اقتصادی دولت یا محدود کردن مداخله دولت در امور اقتصادی است. در مفهوم خاص و محدود «خصوصیسازی» به معنای واگذاری منابع دولتی به بخش خصوصی است (متوسلی، 1373). دلایل و اهداف متعددی برای خصوصیسازی تعریف شده است که با توجه به وضعیت سیاستهای اقتصادی هر کشور، این اهداف اندکی متفاوت است. اما در مجموع دو دلیل عمده و کلان فرایند خصوصیسازی عبارتند از (نصیرزاده، 1369)
1 کاهش مسئولیتهای دولت و خارج ساختن منابع دولتی از حیطه مدیریت دولت به منظور ارتقاء کارایی و بهره‌وری در استفاده از این منابع.
2 کاهش بار مالی صنایع ملی دولتی بر بودجه کشور
در بسیاری از کشورها، بخصوص کشورهای در حال توسعه، شرکتهای دولتی به عنوان ابزارهای دولت به منظور دستیابی به تخصیص بهینه منابع و حصول کارایی اقتصادی، به وجود آمده‌اند. اما به مرور زمان و پیچیده‌تر شدن شرایط محیط اقتصادی و بروز جدی مؤلفه رقابت در فعالیتهای تجاری باعث شد تا عملکرد نامطلوب این شرکتها از جمله مسئله کارایی اقتصادی آنها نمود بارزی پیدا کند. نماد بارز این وضعیت از هم پاشیده شدن اقتصاد کمونیستی در اوایل دهه نود بود که سمبل اقتصاد
دولتی بشمار می‌آمد. از اینرو تخصیص و واگذاری شرکتهای دولتی به بخشهای غیر دولتی و خصوصی صورت پذیرفت به گونه‌ای که در دهه 1980 و سالهای اولیه دهه 1990 اجرای سیاست خصوصیسازی، بعنوان یکی از سیاستهای کلیدی برای حل مسائل و مشکلات اقتصادی در کشورهای در حال توسعه، انتخاب و به مرحله اجرا در آمد. کشورهایی نظیر برزیل، شیلی، مکزیک در آمریکای لاتین- کره جنوبی، ترکیه، پاکستان، سریلانکا، تایلند و سنگاپور در آسیا- تانزانیا، مصر، الجزایر، غ
نا و مراکش در آفریقا و کلیه کشورهای شرق اروپا از جمله کشورهای پیشگام در سیاست خصوصیسازی بودهاند (ماندال- 1994).
در ایران، سیاست خصوصیسازی و واگذاری شرکتهای دولتی از سال 1370 و براساس مفاد تبصره 32 قانون برنامه اول توسعه کشور، از سال 1370 به اجرا در آمد. در برنامه دوم و سوم توسعه اقتصادی نیز فرآیند خصوصیسازی یکی از اهداف و سیاستهای کلان اقتصادی دولت به شمار می‌آید. طرح و اجرای این سیاست، بعنوان یک راهبرد و راه‌حل اقتصادی برای رفع اختلالات موجود در کشور قلمداد گردیده است.
بیان مسأله
از سال 1369 و در قالب برنامه اول توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور، سیاست خصوصیسازی از طریق واگذاری شرکتهای دولتی، در رأس یکی از برنامه‌های دولت قرار گرفته است. در برنامه‌های دوم و سوم توسعه نیز همچنان این فرآیند جزء برنامه‌های اساسی دولت بوده و حتی ابعاد گسترده‌تری نیز یافته است. از اینرو دولت درصدد برآمده با کاستن از بار مالی این شرکتها توجه و توانمندی خود را صرف اجرای سایر وظایف و مسئولیتهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی نماید. ضمن آن که از این رهگذر، کارایی این واحدها را ارتقا و بهره‌وری منابع مادی و انسانی آنها را نیز افزایش دهد. موضوع این تحقیق ارزیابی این مطلب و پاسخ به این سوال است که: آیا واگذاری شرکتها توانسته است تأثیر مثبتی بر عملکرد مالی آنها داشته باشد؟ به این سئوال، با بهره‌گیری از ابزار و معیارهای مالی و حسابداری یعنی استفاده از نسبتهای نقدینگی (نسبت آنی و نسبت جاری) و نسبتهای سودآوری (نسبت بازده سرمایه و نسبت بازدهی مجموع دارائیها) و نسبت اهرمی (بدهی به مجموع دارائیها) و نسبتهای فعالیت (گردش موجودی مواد و کالا، گردش مجموع دارائیها، گردش دارائیهای ثابت) پاسخ داده خواهد شد.
اهمیت و ضرورت تحقیق
این موضوع از چنان اهمیتی برخوردار است که مجلس شورای اسلامی بمنظور آگاهی نمایندگان مجلس از عملکرد سیاست خصوصی سازی در مرداد 76 از مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی خواسته است که در خصوص چگونگی اجرا و آثار خصوصی سازی بررسی های جامعی بعمل آورد.
فصل دوم و سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بعنوان اصلی ترین و مهمترین برنامه کشور که بیانگر اهداف و برنامه های دولت برای سالهای 83-79 می باشد. با عنوان ساماندهی شرکتهای دولتی و واگذاری سهام و مدیریت شرکتهای دولتی و نیز تاسیس سازمان خصوصی، برای اولین بار در کشور در اواخر سال 79 همگی بیانگر اهمیت موضوع خصوصی سازی در ایران می باشد.
بنابراین از مهمترین دلایل اهمیت تحقیق حاضر، می توان به بررسی علمی فرآیند خصوصی سازی در جهت کسب شواهد لازم بمنظور ارزیابی عملیات خصوصی سازی در کشور اشاره کرد تا بتوان با برنامه ریزی کارآمد و اثر بخش، فعالیت های خصوصی سازی موثر افتد.
اهداف تحقیق
تحقیق تجربی حاضر براساس اطلاعات صورتهای مالی شرکتهای واگذار شده به بخش خصوصی از طریق سازمان خصوصی سازی جمهوری اسلامی ایران و واگذاری سهام این شرکتها به بورس اوراق بهادار تهران با تاکید بر ارزیابی عملکرد این شرکتها قبل و بعد از خصوصی سازی می باشد.
نظر به اینکه یکی از اهداف مهم برنامه سوم توسعه اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بازنگری و اصلاح ساختار شرکتهای دولتی می باشد، فراهم کردن نتایج خصوصی سازی براساس عملکرد گذشته و بررسی علل موفقیت ها و ناکامی های خصوصی سازی در ایران و نیز تجارب سایر کشورها در خصوص واگذاری شرکتها به بخش خصوصی، این تحقیق می تواند برای بهبود فرآیند واگذاری و موفقیت در برنامه خصوصی سازی دولت سودمند باشد.
از طرفی یکی دیگر از مهمترین اهداف تحقیق نشان دادن میزان تغییرات مثبت یا منفی در ساختار سرمایه شرکتها قبل و بعد از خصوصی سازی می باشد. بهترین راه جهت تحقیق انجام بررسی نسبت های مالی شرکتها است که شامل نسبتهای نقدینگی (نسبت آنی، نسبت جاری) نسبت سودآوری (نسبت بازده سرمایه و نسبت بازده مجموع دارائیها) و نسبت اهرمی (بدهی به مجموع دارائیها) و نسبتهای فعالیت (گردش موجودی مواد و کالا، گـردش مجموع دارائیها، گردش دارائیـهای ثـابت) می¬بـاشد، خواهد بود.
فرضیه های تحقیق
فرضیه اصلی(1): بین خصوصیسازی و نسبتهای نقدینگی (نسبت جاری و نسبت آنی) رابطه وجود دارد.
1-1- فرضیه فرعی: بین میانگین نسبت جاری شرکت قبل از خصوصیسازی و بعد از خصوصیسازی تفاوت وجود دارد.
1-2- بین میانگین نسبت آنی شرکت قبل از خصوصی سازی و بعد از خصوصیسازی تفاوت وجود دارد.
فرضیه اصلی (2): بین خصوصیسازی و نسبت های سودآوری رابطه وجود دارد.
2-1- فرضیه فرعی: بین میانگین نسبت سود به فروش شرکت قبل از خصوصیسازی و بعد از خصوصیسازی تفاوت وجود دارد.
2-2- بین میانگین نسبت بازده مجموع داراییها در شرکتها قبل از خصوصیسازی و بعد از خصوصیسازی تفاوت وجود دارد.
فرضیه اصلی (3): بین فرآیند خصوصیسازی و نسبت اهرمی (بدهی به مجموع داراییها) رابطه وجود دارد.
فرضیه اصلی(4): بین فرآیند خصوصی سازی و نسبتهای فعالیت رابطه وجود دارد.
4-1- فرضیه فرعی: بین میانگین نسبت گردش موجودی مواد و کالاهای شرکت قبل از خصوصی سازی و بعد از خصوصی سازی تفاوت وجود دارد.
4-2- فرضیه فرعی: بین میانگین نسبت گردش مجموع دارائیهای شرکت قبل از خصوصی¬سازی و بعد از خصوصی سازی تفاوت وجود دارد.
4-3- فرضیه فرعی: بین میانگین نسبت گردش دارائیهای ثابت شرکت قبل از خصوصی سازی و بعد از خصوصی سازی تفاوت وجود دارد.
قلمرو تحقیق
قلمرو مکانی
به سبب نیاز به مستند بودن اطلاعات جمع آوری اطلاعات صرفاً از طریق سازمان خصوصی سازی کشور و بورس اوراق بهادار تهران انجام می گیرد. لذا کلیه شرکتهائی که در سال 1383 توسط سازمان خصوصی سازی واگذار شده اند و سهام آنها در بورس اوراق بهادار تهران واگذار و داد و ستد می شود. جامعه آماری تحقیق را تشکیل خواهند داد.
قلمرو زمانی
تحقیق فوق در دوره زمانی بین سالهای 1380 تا پایان اسفند ماه 1385 انجام شده است. بدین صورت که بررسی صورتهای مالی سه سال قبل و سه سال بعد از خصوصی سازی شرکتهائی که در سال 1383 توسط سازمان خصوصی سازی واگذار گردیده اند.
قلمرو موضوعی
تحقیق فوق از لحاظ موضوعی به بررسی عملکرد مالی شرکتها در فرآیند خصوصی سازی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است.
متغیرهای مورد مطالعه
متغیر های مورد استفاده در این تحقیقی به صورت شماتیک نشان داده می شود
متغیرهای تحقیق
ردیف عنوان متغیر
1 نسبتهای نقدینگی نسبت جاری و آنی
2 نسبتهای سودآوری درصد بازده سرمایه و نسبت بازدهی مجموع دارایی
3 نسبت اهرمی بدهی به مجموع داراییها
4 نسبتهای فعالیت نسبت گردش موجودی کالا، گردش مجموع داراییها و گردش داراییهای ثابت
جامعه آماری
به منظور آزمون فرضیات تحقیق تمامی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که درسال 1383 مشمول خصوصی سازی قرار گرفته اند یعنی بنابرقانون تجارت محاسبات عمومی 50% سهام آنها بخش خصوصی واگذار گردیده است، که شامل 157 شرکت می باشد که از بین این شرکت ها 86 شرکت برحسب اینکه شرکت مادر تخصصی این شرکتها خودسازمان خصوصی سازی می باشد انتخاب شده اند و جامعه آماری ما را تشکیل می دهند و از بین این 86 شرکت 25 شرکت از طریق مزایده به فروش رسیده اند، که علامت نشاندهنده این شرکتها هستند و شامل این تحقیق نمی شوند زیرا موضوع این تحقیق شرکتهایی هستند که از طریق فروش سهام آنها در بورس اوراق بهادار تهران خصوصی شده اند نه از طریق مزایده.
نمونه آماری
بدلیل محدود بودن جامعه آماری نمونه با جامعه برابر است. و شامل 61 شرکت می باشد که اسامی آنها به تفصیل در این فصل آورده شده است.
روشهای آماری آزمون فرضیات
در این پژوهش به دو روش توصیفی و استنباطی به تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده پرداخته ایم. در سطح توصیفی با استفاده از مشخصه های آماری نظیر میانگین، میانه، انحراف معیار، مینیمم و ماکسیمم به توصیف ویژگیهای عمومی نمونه پرداخته و در سطح استنباطی به منظور پاسخ به فرضیات تحقیق از آزمونهای زیراستفاده کرده ایم.
آزمون t- جفت شده
در این تحقیق با استفاده از آزمون نمونه های زوج شده برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده می شود. به طور کلی هنگامی مبادرت به جفت کردن مشاهدات می کنیم که:
1 مشاهدات دو نمونه مستقل از هم نباشند و رابطه ای باهم داشته باشند.
2 بجز عامل اصلی آزمایش، یک عامل خارجی(نا خوانده) مزاحم کار ما باشد و در مشاهدات تاثیر بگذارد. در این حالت با جفت کردن مشاهدات اثر این عامل ناخوانده را از آزمایش خود خارج کنیم.
در این تحقیق از آنجا که شرکتهای بررسی شده در بعد از خصوصی سازی همانهایی هستند که در قبل از خصوصی سازی بررسی شده اند، بنا به بند شماره یک مبادرت به جفت کردن مشاهدات کرده ایم.
فرض کنید مشاهدات به صورت جفت شده اند، برای آزمون فرض آماری
از استفاده می کنیم. آماره آزمون به صورت
است که در آن
در صورتی که رابطه بر قرار باشد، با اطمینان فرض صفر را رد می کنیم.
آزمون رتبه¬ای- نشانه¬ای ویلکاکسون
دو تایی را که در آن و به ترتیب دارای توزیعهای F(x) وG(y)=F(y-c) می باشند، در نظر می گیریم. X+c YوY-X دارای توزیع متقارن نسبت به c می باشد. X را متغیر تصادفی کنترل شده و Y را متغیر تصادفی تیمار شده می نامند. می¬خواهیم اثر تیمار را مطالعه کنیم یعنی آزمون زیر را انجام دهیم :
حال برای دوتاییهای
کمیت های را محاسبه می کنیم، فرض صفر معادل با متقارن بودن تفاضل های نسبت به صفر می باشد.
در آزمون رتبه ای نشانه ای ویلکاکسون نه تنها نشانه ها بلکه رتبه قدر مطلق آنها نیز مورد استفاده قرار می-گیرد. رتبه¬های را با نشان می-دهیم،حال تابع نشانگر
را تعریف می کنیم. آماره آزمون به صورت زیر است
که به آماره رتبه ای نشانه ای ویلکاکسون شهرت دارد. اگر خیلی بزرگ شود معلوم می شود که تعداد زیادی از یافته های در طرف راست صفر می باشند و با صفر فاصله زیاد دارند، پس نمی تواند متقارن باشد و فرض صفر را باید رد کرد، بنابراین ناحیه رد فرض صفر به صورت می باشد که در آن به خطای بستگی دارد.
آزمون نرمالیتی کولموگروف اسمیرنوف
این آزمون ناپارامتری برای بررسی بر ارزش یک توزیع خاص بریک سری داده¬های بدست آمده از یک متغیر بکار می¬رود. در این آزمون فرض بر این است که داده ها از همدیگر مستقل بوده و دارای یک توزیع مشترک می باشند:
فرض صفر آزمون بیان می کند که متغیر X از توزیع F0(x) (نرمال)پیروی می کند:
آماره آزمون به صورت زیر می باشد
که به آماره کولموگروف اسمیرنوف یا K-S شهرت دارد و ناحیه رد به صورت زیر است:
در صورتی که داده از توزیع نرمال پیروی نکند به جای آزمون کلاسیک t- جفت شده از آزمون ناپارامتری رتبه ای نشانه ای ویلکاکسون برای بررسی فرضیه ها استفاده خواهیم کرد.
مقدار(P-value)
در سالهای اخیر متون آماری کمیتی به نام P- مقدار رایج شده است که تمام نرم افزار های آماری نیز قادر به محاسبه آن می باشند. P- مقدار برابر کمترین مقداری از (میزان یا سطح آزمون) می باشد که یافته آماره آزمون ممکن است موجب رد فرض صفر گردد.
طرز محاسبه P- مقدار
فرض کنید U آماره آزمون و u یافته آن باشد. معمولا سه نوع آزمون بکار می رود:
الف-آزمون یک دامنه راست به صورت
در این آزمون داریم
ب-آزمون یک دامنه چپ به صورت
در این آزمون داریم
ج-آزمون دو دامنه به صورت
در این آزمون داریم
تصمیم برای رد کردن فرض صفر با استفاده از P-مقدار بوسیله مقایسه آن با مقدار امکانپذیر است. در صورتی که P- مقدار از کمتر باشد، با اطمینان فرض صفر رد می شود. در نرم افزار SPSS از علامت sig برای نشان دادن P-مقدار استفاده شده است.
ابزارهای گردآوری داده ها (اطلاعات)
بطور متداول چهار ابزار عمده برای جمع¬آوری داده¬ها وجود دارد. هر یک از این ابزارها، خود انواع مختلف¬دارند که کاربردهای ویژه¬ای برای تحقیق¬های خاصی خواهند داشت. این ابزارها عبارتند از :
1- بررسی اسناد و مدارک
2- روش مشاهده
3- روش مصاحبه
چون داده های مورد استفاده در تحقیق حاضر داده های ثانوی هستند که از منابع دیگر به صورت های گوناگون به دست می آیند، طبق تعاریف یاد شده جزء روشهای اسنادی می باشند، لذا از این ابزار برای گردآوری داده ها استفاده شده است.
شیوه جمع آوری داده ها
جهت انجام بررسی ها در تحقیق حاضر اطلاعات و داده های مودرنیاز به شیوه های زیر گردآوری شده است:
روش کتابخانه ای
از این روش برای جمع آوری اطلاعات در زمینه ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق استفاده گردیده است. لذا با مطالعه کتابها، مقالات و تحقیق های دیگر پژوهشگران و جستجو در اینترنت اطلاعات موردنیاز جمع آوری گردیده است.
ویژگی های دموگرافیک
در این بخش به معرفی ویژگی¬های متغیرهای تحقیق برای شرکتهای نمونه آماری می پردازیم. به این منظور، آماره¬های خلاصه مربوط به میانگین نسبتهای نقدینگی(نسبت جاری و آنی)، میانگین نسبتهای سودآوری (درصد بازده سرمایه و نسبت بازدهی مجموع دارایی)، میانگین نسبت اهرمی(بدهی به مجموع داراییها) و میانگین نسبتهای فعالیت(نسبت گردش موجودی کالا، گردش مجموع داراییها و گردش داراییهای ثابت) مربوط به 61 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که در سال 1383 مشمول خصوصی سازی قرار گرفته اند. این آماره های مربوط به شاخصهای تحت بررسی در دوره قبل و بعد از خصوصی سازی با استفاده از کامپیوتر محاسبه شده و در جداول شماره 1 الی 4 آورده شده است.
اطلاعات اجمالی به شرح زیر می باشد.
نسبتهای نقدینگی:
میانگین نسبت جاری مربوط به 61 شرکت مورد پذیرش در قبل و بعد از خصوصی سازی به ترتیب برابر 2051/1 و 2057/1 با انحراف معیار 51504/0 و 7838/0 می باشد. کمترین و بیشترین مقدار در قبل از خصوصی سازی به ترتیب برابر 34/0 و 23/3 و در بعد از خصوصی سازی به ترتیب برابر 31/0 و 84/5 می باشد.
نسبت آنی مربوط به 61 شرکت مورد پذیرش در قبل و بعد از خصوصی سازی به ترتیب برابر 7394/0 و 7615/0 با انحراف معیار 4851/0 و 7483/0 می باشد. کمترین و بیشترین مقدار در قبل از خصوصی سازی به ترتیب برابر 16/0 و 23/3 و در بعد از خصوصی سازی به ترتیب برابر 08/0 و 84/5 می باشد.
نسبتهای سودآوری
کلمات کلیدی:
پروژه دانشجویی مقاله َکاربرد مدل AHP جهت خرید بهینه ی سهام در بورس اوراق بهادار با استفاده از نسبت های مالی با pdf دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله َکاربرد مدل AHP جهت خرید بهینه ی سهام در بورس اوراق بهادار با استفاده از نسبت های مالی با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله َکاربرد مدل AHP جهت خرید بهینه ی سهام در بورس اوراق بهادار با استفاده از نسبت های مالی با pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
کاربرد مدل AHP جهت خرید بهینه ی سهام در بورس اوراق بهادار با استفاده از نسبت های مالی
چکیده :
مقاله‌ی حاضر پیرامون کاربرد مدل تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از نسبتهای مالی برای خرید بهینه‌ی سهام شرکتهای تولیدکننده‌ی خودرو در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. هدف عمده‌ی این پژوهش به طور خلاصه ارایه‌ی الگویی به منظور خرید بهینه‌ی سهام، معرفی یک سبد سهام مناسب، معرفی روشهای تجزیه و تحلیل صورتهای مالی و چگونگی به کارگیری اطلاعات مالی برای خرید بهینه‌ی سهام، آشنایی با چگونگی کاربردی کردن مدل تحلیل سلسله مراتبی در بورس اوراق بهادار برای خرید بهینه‌ی سهام، ارایه‌ی یک فهرست اولویت‌بندی شده از لحاظ درجه‌ی اهمیت برای نسبتهای مالی، سادگی و کاربردی بودن الگوی ارایه شده و استفاده‌ی تلفیقی از دو ابزار مهم تصمیم گیری است.
در این پژوهش، نتایج حاصل از مدل تحلیل سلسله مراتبی با نرخ بازدهی سهام شرکتهای تولیدکننده‌ی خودرو در قالب فرضیه مورد بررسی قرار گرفته است. فرضیه فوق با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی رتبه‌ی اسپیرمن مورد آزمون قرار گرفته و نتایج حاصل حاکی از این نکته است که بین نتایج حاصل از اولویت‌بندی نسبتهای مالی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی و نرخ بازدهی سهام شرکتهای تولیدکننده‌ی خودرو رابطه‌ی معنی‌داری وجود دارد.
واژگان کلیدی
مدل تحلیل سلسله مراتبی، نسبتهای مالی، خرید بهینه، بورس، سهام.
مقدمه
جهان در قرن بیست و یکم، جهانی آکنده از رقابت، توسعه‌ی بازارها، ظهور و رواج فن‌آوری‌های برتر و گسترش تجارت است. بنابراین شرط توفیق در این عرصه، بهره‌گیری از فرصت‌ها و رویارویی با چالش‌های پیش‌رو است. این موارد ایجاب میکند که فرآیند توسعه‌ی اقتصادی- اجتماعی با رویکردی راهبردی نسبت به تشخیص شرایط جدید بین‌المللی و با شناخت دگرگونی‌ها در ترکیب و روند مناسبات سیاسی- اقتصادی جهانی، و منطقه‌ای وهمچنین با نگرش به مهمترین مسایل و تنگناهای اقتصاد ملی، مسیر انجام تحولات رشد پایدار و با ثبات اقتصاد کشور را هموار سازد. در این میان بازارهای سرمایه ( بورس اوراق بهادار ) وظایف سنگین و حساسی دارد.
بورس اوراق بهادار تهران در سال 1346 تأسیس شد. این سازمان از 15 بهمن ماه همان سال فعالیت خود را با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه¬ی صنعت و معدن آغاز کرد. طی 11 سال فعالیت بورس، تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران تعداد شرکت¬ها و بانک¬ها و شرکت¬های بیمه پذیرفته شده از شش بنگاه اقتصادی با 2/6 میلیارد ریال سرمایه در سال 1346 به 105 بنگاه با بیش از 230 میلیارد ریال در سال 57 افزایش یافت. تصویب قانون حفاظت و توسعه¬ی صنایع ایران در تیر ماه 1358 باعث شد تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شود؛ به گونه‌ای که تعداد آنها از 105 شرکت و مؤسسه‌ی اقتصادی در سال 1357 به 56 شرکت در پایان سال 1367 کاهش یافت. از سال 1368، در چارچوب برنامه¬ی پنج ساله¬ی نخست توسعه¬ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، تجدید فعالیت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان زمینه‌ای برای اجرای سیاست خصوصیسازی و اصل 44 قانون اساسی مورد توجه قرار گرفت.
سازمان بورس اوراق بهادار تهران شرکتهای پذیرفته شده در بورس را بر اساس نوع صنعت و نوع محصول تولیدی به گروه¬های مختلف تقسیم کرده است. از بین این گروه‌ها شرکت¬های تولیدکننده¬ی خودرو از پرطرفدارترین شرکتهای مطرح در بورس است که به عنوان جامعه¬ی مورد مطالعه‌ی این پژوهش انتخاب شده است. این شرکت¬ها عبارت است از:
«سایپا، ساپیا دیزل، پارس خودرو، گروه بهمن، ایران خودرو دیزل، موتورسازان تراکتورسازی، ایران خودرو و زامیاد.»
گشایش بورس‌های اوراق بهادار منطقه‌ای یکی پس از دیگری در مراکز استان ها ، خود گویای رونق روزافزون بازار سرمایه در این کشور است. ارایه‌ی انواع متعدد اوراق بهادار در بازار، مثل انواع اوراق مشارکت، اوراق قرضه و انواع سهام شرکتها نیز در رونق بازار و بالابردن درجه‌ی کارآیی آن مؤثر خواهد بود. تحقیقات مستمر و هدف‌دار در رابطه با جنبه‌های مختلف کارکرد بورس اورق بهادار تهران میتواند به توسعه‌ی هر چه بیشتر آن کمک کند. در این میان پژوهش حاضر به دنبال تأمین چنین هدفی است.
مسئله¬ی اصلی مورد بررسی در این پژوهش، خرید بهینه¬ی سهام است. برای حل این مشکل از دو ابزار تصمیم‌گیری (تحلیل سلسله مراتبی و نسبتهای مالی) به صورت تلفیقی استفاد شده است. مدل تحلیلی سلسله مراتبی یک روش تصمیم‌گیری است که توسط آن می‌توان تصمیماتی که وابسته به معیارهای مختلف و یا تصمیمات چند معیاره است را اتخاذ نمود. خرید سهام جز تصمیماتی است که عوامل بسیار زیادی بر آن تأثیرگذار میباشد، ولی پشتوانه¬ی هر سهم در بازارهای مالی، وضعیت مالی شرکت مورد نظر است. محققان با توجه به این مطلب از ابزار دیگری به نام نسبت¬های مالی که بیانگر وضعیت مالی یک مؤسسه است، استفاده می¬کنند.
گزاره های تحقیق
هدف این تحقیق عبارت است از :
ارائه مدلی جهت خرید بهینه سهام براساس مدل AHP و نسبت های مالی .
سؤال‌های تحقیق نیز عبارت است از:
آیا بین نتایج حاصل از اولویت‌بندی نسبتهای مالی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی و نرخ بازده‌هی سهام شرکتهای تولیدکننده‌ی خودرو رابطه وجود دارد؟
فرضیه تحقیق :
بین نتایج حاصل از مدل AHP و نرخ بازدهی سهام شرکت های تولید کننده خودرو رابطه معنی داری وجود دارد .
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی
روش تحلیل سلسله مراتبی یک روش تصمیم¬گیری است که توسط آن می-توان تصمیماتی که وابسته به معیارهای مختلف و یا تصمیمات چند معیاره است را اتخاذ نمود. این روش در هنگامی که عمل تصمیم¬گیری با چند عامل تصمیم¬گیری همراه است می¬تواند استفاده شود. عامل¬های مطرح می¬تواند کیفی یا کمی باشد. هم¬چنین تصمیم¬گیری می¬تواند به صورت فردی یا گروهی انجام شود. به علت ساده بودن و در عین حال کاربردی بودن روش، پیاده¬سازی روش تحلیل سلسله مراتبی در سازمان¬ها و مراکز تصمیم¬گیری نسبت به سایر روش¬های تحقیق در عملیات از موفقیت بیشتری برخوردار بوده است .
فرآیند طوری طراحی شده که با ذهن و طبیعت بشری مطابق و همراه می¬شود، و با آن پیش می¬رود. این فرآیند مجموعه¬ای از قضاوت¬ها (تصمیم¬گیری‌ها) و ارزش¬گذاری‌های شخصی به یک شیوه¬ی منطقی می¬باشد. به طوری که می¬توان گفت روش از یک طرف وابسته به تصورات شخصی و تجربه به منظور شکل دادن و طرح¬ریزی سلسله مراتبی یک مسئله بوده، و از طرف دیگر به منطق، درک و تجزیه به منظور تصمیم¬گیری و قضاوت نهایی مربوط می¬شود. تمامی افراد اعم از دانشمندان اجتماعی و فیزیکی، مهندسان و سیاست¬مداران و حتی افراد عامی می-توانند این روش را بدون استفاده از متخصصان به کار ببرند.
امتیاز دیگر فرآیند تحلیل سلسله مراتبی این است که ساختار و چارچوبی را برای همکاری و مشارکت گروهی در تصمیم‌گیری¬ها یا حل مشکلات مهیا می¬کند. پروفسور ساعتی ابداع کننده‌ی تحلیل سلسله مراتبی در یکی از کتاب¬های خود با عنوان تصمیم¬گیری برای مدیران که در سال 1990 به چاپ رسانده است .
اهداف تجزیه و تحلیل صورت‌ها وگزارشات مالی و گروههای استفاده کننده از آن
انتخاب اقلام و مقایسه و تعیین رابطه‌ی این اقلام با سایر اقلام و به دست آوردن یک نتیجه و انجام تفسیر و ارزیابی و اظهار نظر درباره¬ی ارتباط این اقلام با هم، تجزیه و تحلیل صورت¬های مالی نامیده می¬شود.
مجموعه‌ی صورتهای مالی که توسط شرکت¬ها ارایه می¬شود، حاکی از وقوع هزاران مبادله و رویداد یا گزارش میلیون¬ها ریال پول است. سوابق و جزییات این مبادلات و رویدادها در دفاتر روزنامه، کل و معین به تفصیل ثبت شده و سپس طبقه¬بندی و تلخیص می¬شود. عصاره¬¬ی این مبادلات و رویدادها به صورت صورت¬های مالی تهیه و ارایه می-شود.
هر یک از اقلام مندرج در صورت¬های مالی به تنهایی نمایان‌گر کمیت مربوط به ماهیت خود است و هیچ یک از آنها به تنهایی قادر نیست بیانگر کیفیت موجود خود باشد. از این رو این ارقام باید مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
مدیران شرکت¬ها، مسئول تهیه و تنظیم صورت¬های مالی و ارایه¬ی آن به استفاده‌کنندگانی هستند که به اطلاعات مندرج در این صورت¬ها نیاز دارند، ولی نمی¬توانند نحوه¬ی استفاده از این صورت¬های مالی را توسط استفاده کنندگان از آنها پیش¬بینی کنند. از این رو تجزیه و تحلیل صورت¬های مالی بر عهده¬ی استفاده‌کنندگان است که باید بر حسب نیازی که دارند، بررسی¬های خود را انجام دهند.
صورتهای مالی اساسی با یکدیگر ارتباط ذاتی دارد و مکمل یکدیگر است. در حال حاضر برای تحقق اهداف گزارشگری مالی، صورت¬های مالی اساسی زیر تهیه و ارایه می¬شود:
الف. ترازنامه یا صورت وضعیت مالی، که خلاصه¬ی وضعیت مالی یک مؤسسه را در یک تاریخ معین نشان می¬دهد؛
ب. صورتحساب سود و زیان که خلاصه¬ی نتایج عملیات یک شرکت را در یک دوره¬ی مالی نشان می¬دهد؛
ج. صورت تغییرات در وضعیت مالی که خلاصه¬ی تأمین منابع مالی یک مؤسسه و چگونگی استفاده از آن (مصارف) را در فعالیت¬های سرمایهگذاری در یک دوره¬ی مالی نشان می‌دهد؛
د. صورت ¬حساب سود و زیان انباشته که نشان دهنده¬ی افزایش یا کاهش در سودهای انباشته¬ی یک مؤسسه¬ی ناشی از فعالیت¬های تولیدی و غیرتولیدی در یک دوره¬ی مالی می¬باشد.
علاوه بر صورت¬های مالی اساسی بالا، اغلب مؤسسات همراه صورت-های مالی ضمایمی را نیز تهیه و ارایه می¬کنند که آن یاداشت‌‌ها جزء مهم و لاینفک صورت¬های مالی می¬باشد.
نسبت¬های مالی و انواع آن :
نسبت¬های مالی را بر حسب نتایجی که از آنها قابل استنباط است و کاربردی که برای آنها متصور است، می¬توان به چهار گروه اصلی طبقه‌بندی نمود. اگر چه این گروه¬ها، برخی ویژگی¬های مشترک را دارا می¬باشد، ولی ممکن است که یک نسبت معین در بیش از یک گروه از گروه¬های چهارگانه مزبور قرار گیرد: چهار گروه اصلی نسبت¬ها به شرح زیر است :
الف. نسبت¬های نقدینگی: نسبت¬هایی است که توانایی مؤسسه را در بازپرداخت بدهی¬های کوتاه مدت نشان می¬دهد. نقدینگی کوتاه مدت به توانایی یک شرکت در برخورد با تعهدات جاری که سر رسید آنها رسیده است، اشاره می¬کند. منظور از نقدینگی، توانایی یک شرکت در تبدیل دارایی¬ها به وجوه نقد و یا به دست آوردن وجوه نقد می-باشد. کوتاه مدت به دوره¬ی زمانی یک ساله و یا دوره عملیات عادی شرکت یا هر کدام طولانی¬تر باشد، اشاره می¬کند. در ارزیابی نقدینگی، تحلیل‌گران مالی، از اطلاعاتی که مرتبط با مبالغ، زمان-بندی و اطمینان جریانات نقدی آتی شرکت است، استفاده می¬کنند.
ب. نسبت¬های ساختار سرمایه: نسبت¬هایی است که توانایی مؤسسه را در انجام تعهدات بلند مدت و میان مدت نشان می¬دهد و شامل نسبت کل بدهی¬ها به کل دارایی¬ها ، نسبت توانایی پرداخت هزینه‌های بهره، نسبت کل بدهی¬ها به حقوق صاحبان سهام و نسبت حقوق صاحبان سهام به کل بدهی¬ها میباشد.
ساختار سرمایه‌ی یک شرکت از بدهی و منابع حقوقی صاحبان سهام تشکیل می¬شود. منابع و ساختار سرمایه تا حدودی ثبات مالی و بدهی¬های بلند مدت یک شرکت را تعیین می¬کند. سرمایه¬ی متعلق به صاحبان سهام دارای مخاطره است، و نرخ بازده سرمایه¬گذاری صاحبان سهام در معرض خطرات متعددی قرار دارد، و سرمایه¬گذاران نسبت به تحصیل بازده سرمایه¬گذاری¬شان در آینده هیچ¬گونه تضمینی ندارند. اگر بخشی از ساختار شرکت از استقراض تشکیل شده باشد، در این صورت سرمایه‌ی استقراض شده باید در تاریخ معین همراه با بهره¬ی متعلقه¬ی آن پرداخت شود.
ج. نسبت¬های فعالیت: نسبت¬هایی است که برای سنجش کارآیی مدیران در استفاده از دارایی¬های مؤسسه و منابع مالی که در اختیار آنان قرار داده شده است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نسبت¬ها نشان می¬دهد که آیا استفاده¬ی اثربخش از دارایی¬های مؤسسه به عمل می-آید؟
د. نسبت¬های سودآوری: نسبت¬هایی است که نشان دهنده¬ی میزان موفقیت مؤسسه در تحصیل سود می¬باشد. نسبت¬های فوق نشان می¬دهد که مؤسسه تا چه حد در جهت سودآوری حرکت نموده است و شامل نسبت سود ناخالص به فروش، نسبت سود عملیاتی به فروش، نسبت سود ناخالص به فروش، نسبت بازده کل دارایی¬ها، نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت قیمت به سود (P/E)، نسبت سود تقسیمی هر سهم (EPS)، نسبت پرداخت سود سهام و نسبت سود سهام میباشد .
پیشینه‌ی تحقیق
برخی از تحقیقات و مقالات ارائه شده در مورد موارد کاربردی مدل AHP در ادامه آورده شده است .
1 اولویت¬بندی پروژه¬های ملی در شرکت¬های آب منطقه¬ای با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی
2 برنامه¬ریزی استراتژیک بازاریابی و انتخاب استراتژی مناسب با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی
3 بهینه‌سازی ترکیب تولید با استفاده از رویکرد تحلیل سلسله مراتبی در یک واحد تولید فولاد آلیاژی
4 طراحی استراتژی بهینه¬ی شرکت دونا از طریق مدل تحلیل سلسله مراتبی
5 رتبه¬بندی کامل شعب مؤسسه¬ی تأمین اقلام مصرفی بسیجیان با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی
6 بررسی و تعیین و الویت¬های صنعتی استان آذربایجان شرقی برای سرمایهگذاران به روش تحلیل سلسله مراتبی
7 متدولوژی تحلیل سلسله مراتبی برای فرآیند ارزش‌یابی مشاغل
8 فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و ارزش‌یابی دستگاه¬های اجرایی
جامعه ی آماری و روش آماری تحقیق :
جامعه‌ی آماری پژوهش نیز شامل 8 شرکت تولیدکننده‌ی خودرو و 46 شرکت کارگزار بورس اوراق بهادار است. جامعه ی آماری این پژوهش 8 شرکت تولید کننده ی خودرو و شرکت های کارگزار بورس اوراق بهادر تهران می باشد.
روش آماری مورد استفاده در این پژوهش به منظور آزمون فرضیه¬های پژوهش، ضریب همبستگی رتبه‌ی اسپیرمن میباشد (فرگوسن و تاکانه، 1377، 504). ضریب همبستگی رتبه¬ای یک شاخص آماری است، که هرگاه رتبه¬های زوجی دارای ترتیب یکسانی باشد، ارزش 1+ و هرگاه رتبه‌های ترتیبی وارونه داشته باشد، ارزش 1- ، و هرگاه رتبه‌ها ارتباطی با یکدیگر نداشته باشد، ارزش مورد انتظار صفر را اختیار میکند. فرمول ضریب همبستگی رتبه‌ی اسپیرمن مطابق فرمول شماره¬ی (1) است.
فرمول شماره¬ی (1):
در این فرمول، حرف یونانی rho است. هرگاه رتبه¬های زوجی ترتیب یکسانی داشته باشد، و است. هرگاه رتبه‌های زوجی دارای ترتیبی وارونه باشد، و است. در موقعیت استقلال، و است. با جایگزین کردن در فرمول شماره¬ی(1)، فرمول شماره¬ی(2) به دست می¬آید.
فرمول شماره¬ی(2):
این فرمول، شیوه¬ی معمولی محاسبه¬ی ضریب همبستگی رتبه‌ای اسپیرمن را نشان می‌دهد.
نحوه¬ی جمع‌آوری اطلاعات
به منظور جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از دو روش جمع‌آوری اطلاعات یعنی بررسی اسناد و مدارک و پرسش‌نامه استفاده شده است. به منظور محاسبه¬ی نسبت¬های مالی شرکت¬های تولیدکننده¬ی خودرو، نیاز به صورت¬های مالی اساسی یعنی ترازنامه، صورت سود و زیان و فرم پیش‌بینی درآمد هر سهم بوده که با مراجعه به مرکز اطلاع رسانی سازمان بورس اوراق بهادار تهران این مدارک تهیه شده است .
اطلاعات دوره مالی مورد استفاده در این تحقیق مربوط به صورت های مالی ( ترازنامه و صورت سود و زیان ) منتهی به 29 اسفند 13878 می باشد و نرخ بازدهی سهام 8 شرکت مورد مطالعه منتهی به 29 اسفند 1388 می باشد .
با توجه به قوانین حاکم بر مدل تحلیل سلسله مراتبی، یکی از مهم ترین قسمت¬های این مدل تخصیص وزن به هر یک از متغیرهای مطرح شده به صورت مقایسات زوجی میباشد. در این پژوهش نیز به منظور مقایسات زوجی نسبتهای مالی، از نظرات کارشناسان شرکت¬های کارگزار بورس با استفاده از پرسش‌نامه، استفاده شده است. پرسش-نامه بر اساس اطلاعات مورد نیاز مدل تحلیل سلسله مراتبی طراحی شده و در برگیرنده‌ی چهار جدول می¬باشد. وزن دهی این پرسش¬نامه بر اساس جدول ارایه شده از طرف پرفسور ساعتی است. پس از مرحله‌ی جمع آوری پرسش¬نامه‌های ارایه¬ی شده به شرکت¬های کارگزار بورس، وزن و نرخ ناسازگاری هر کدام از جدول‌های پرسش نامه¬ها توسط نرم افزار Expert Choice (EC) محاسبه، و در صورتی که نرخ ناسازگاری مقایسات زوجی از عدد 1/0 بیشتر بوده است، پرسش¬نامه برای قضاوت دوباره به شرکت مورد نظر عودت داده شده است.
محاسبه¬ی درجه‌ی اهمیت (وزن) نسبت های مالی
به منظور محاسبه¬ی درجه¬ی اهمیت معیارهای تصمیم¬گیری ( نسبت های مالی ) ، ابتدا مقایسات زوجی نسبت¬های مالی مطرح شده در پژوهش توسط کارشناسان شرکت¬های کارگزار بورس اوراق بهادار تهران انجام گرفته است. سپس ماتریس نرمالیزه شده، و از روی آن ماتریس میانگین سطری عناصر نیز مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور آشنایی با نحوه¬ی محاسبه‌ی ماتریس میانگین سطری عناصر، ماتریس‌های ذکر شده برای یکی از شرکت¬های مربوط به جامعه‌ی آماری ( 8 شرکت تولید کننده خودرو ) مطابق جدول‌های (1) و (2) انجام گرفته شده است.
جدول (1)- ماتریس مقایسات زوجی یکی از شرکتهای کارگزار بورس اوراق بهادار تهران (نسبتهای نقدینگی)
نسبت سرمایه درگردش نسبت آنی نسبت سریع نسبت جاری نسبتهای نقدینگی
2 1 نسبت جاری
3 1 2 نسبت سریع
5 1 2 4 نسبت آنی
1 نسبت سرمایه در گردش
11 95/1 83/3 5/7 جمع ستونی
از روی ماتریس مقایسات زوجی، جمع ستون‌های ماتریس محاسبه و سپس هر یک از عناصر را به جمع ستون مربوطه تقسیم میشود:
جدول (2)- ماتریس نرمالیزه شده‌ی مقایسات زوجی یکی از شرکت¬های کارگزار بورس اوراق بهادار تهران
نسبت سرمایه در گردش نسبت آنی نسبت سریع نسبت جاری نسبتهای نقدینگی
181/0 128/0 130/0 133/0 نسبت جاری
272/0 256/0 261/0 266/0 نسبت سریع
454/0 512/0 522/0 533/0 نسبت آنی
091/0 102/0 086/0 066/0 نسبت سرمایه در گردش
با محاسبه¬ی میانگین عناصر هر سطر نیز بردار وزنی مطابق جدول (3) به صورت زیر حاصل میشود.
جدول (3)- بردار وزنی هر یک از نسبت‌ها
نسبتهای نقدینگی
143/0 نسبت جاری
263/0 نسبت سریع
505/0 نسبت آنی
086/0 نسبت سرمایه درگردش
نرمالیزه کردن نسبتهای مالی شرکتهای تولیدکننده‌ی خودرو
نسبتهای مالی شرکتهای تولید کننده¬ی خودرو، منتهی به 29 اسفند 1387 در جدول شماره ( 5 ) ارائه گردیده . ماتریس نرمالیزه شده‌ی نسبتهای مالی بر اساس جدول (5)، که شامل نسبتهای مالی شرکتهای تولید کننده‌ی خودرو میباشد، به صورت جدول ( 6 ) محاسبه شده است .
الف. نسبتهای مالی شرکت های تولیدکننده‌ی خودرو
جدول (5)- نسبتهای مالی شرکتهای تولید کننده¬ی خودرو، منتهی به 29 اسفند 1387
نسبت های مالی ایران خودرو ایران خودرو دیزل سایپا سایپا دیزل گروه بهمن زامیاد موتورسازان پارس خودرو
نسبت جاری 06 096 092 078 126 132 16 108
نسبت سریع 042 057 071 041 071 034 036 052
نسبت نقدی 0033 0033 0157 0056 0195 0085 0014 005
نسبت سرمایه در گردش 17 094 206 066 063 162 112 228
نسبت حقوق صاحبان سهام به کل بدهی ها 008 021 092 006 099 068 069 082
نسبت کل بدهیها به حقوق صاحبان سهام 1217 482 109 163 1 148 143 122
نسبت کل بدهیها به کل داراییها 092 082 052 094 05 059 059 055
نسبت توانایی پداخت هزینه های بهره 118 168 1031 107 564 1437 1296 757
نسبت سود ناخالص به فروش 012 018 016 018 015 016 03 02
نسبت سود عملیاتی به فروش 0097 015 02 013 021 0082 018 014
نسبت سود خالص به فروش 0015 0065 018 0019 028 016 014 01
نسبت بازده کل دارایی ها 0013 0046 0187 0009 0105 018 014 0107
نسبت بازده حقوق صاحبان سهام 0155 029 037 018 021 041 037 028
نسبت قیمت به سود 96 25 205 447 264 14 2 267
نسبت سود تقسیمی هر سهم 148 450 701 186 360 823 565 445
نسبت پرداخت سود سهام 049 112 122 0 199 131 115 083
نسبت بازده سود سهام 01 039 03 022 037 071 05 037
نرمالیزه کردن نسبتهای مالی
جهت نرمالیزه کردن نسبت های مالی هر نسبت مالی را در جدول شماره ( 5 ) به جمع ستون خودش تقسیم کرده تا جدول شماره ( 5 ) نرمالیزه گردد .
جدول شماره ( 6) – جدول نرمالیزه شده نسبت های مالی
نرمالیزه شده نسبت های مالی شرکت های تولید کننده خودرو ، منتهی به 29 اسفند ماه 1387
نسبت های مالی ایران خودرو ایران خودرو دیزل سایپا سایپا دیزل گروه بهمن زامیاد موتورسازان پارس خودرو
نسبت جاری 0070 0113 0108 0092 0148 0155 0188 0127
نسبت سریع 0104 0141 0176 0101 0176 0084 0089 0129
نسبت نقدی 0053 0053 0252 0090 0313 0136 0022 0080
نسبت سرمایه در گردش 0154 0085 0187 0060 0057 0147 0102 0207
نسبت حقوق صاحبان سهام به کل بدهی ها 0018 0047 0207 0013 0222 0153 0155 0184
نسبت کل بدهیها به حقوق صاحبان سهام 0308 0122 0028 0413 0025 0037 0036 0031
نسبت کل بدهیها به کل داراییها 0169 0151 0096 0173 0092 0109 0109 0101
نسبت توانایی پرداخت هزینه های بهره 0022 0031 0188 0020 0103 0262 0237 0138
نسبت سود ناخالص به فروش 0083 0124 0110 0124 0103 0110 0207 0138
نسبت سود عملیاتی به فروش 0082 0126 0168 0109 0177 0069 0151 0118
نسبت سود خالص به فروش 0016 0068 0188 0020 0292 0167 0146 0104
نسبت بازده کل دارایی ها 0017 0058 0238 0011 0133 0229 0178 0136
نسبت بازده حقوق صاحبان سهام 0068 0128 0163 0079 0093 0181 0163 0124
نسبت قیمت به سود 0351 0091 0075 0164 0097 0051 0073 0098
نسبت سود تقسیمی هر سهم 0040 0122 0191 0051 0098 0224 0154 0121
نسبت پرداخت سود سهام 0060 0138 0150 0000 0245 0162 0142 0102
نسبت بازده سود سهام 0034 0132 0101 0074 0125 0240 0169 0125
اولویت‌بندی شرکتهای تولیدکننده‌ی خودرو بر اساس نسبتهای مالی
پس از انجام مقایسات زوجی نسبتهای مالی و محاسبه‌ی وزن نسبی هر یک از متغیرها، و استفاده از روش نرمالیزه کردن اعداد برای نسبتهای مالی، نوبت به محاسبه وزن نهایی متغیرها می‌رسد. این عمل از طریق ضرب وزن نسبی متغیرها بر اعداد نرمالیزه شده نسبتهای مالی و جمع آنها انجام می‌گیرد. وز نهایی نسبت های مالی در جدول شماره (8) محاسبه گردیده است . برای نمونه در جدول شماره (7) مراحل محاسبه وزن نهایی نسبت های نقدینگی ارائه گردیده است .
جدول (7)- وزن نهایی نسبتهای نقدینگی
نسبت های مالی شرکت های تولید کننده خودرو ، منتهی به 29 اسفند ماه 1387
نسبت های نقدینگی ایران خودرو اعداد نرمالیزه شده ایران خودرو دیزل اعداد نرمالیزه شده سایپا اعداد نرمالیزه شده سایپا دیزل اعداد نرمالیزه شده
نسبت جاری 0070 00144 0112 00230 0108 00220 0091 00187
نسبت سریع 0104 00241 0141 00327 0175 00408 0101 00235
نسبت نقدی 0053 00184 0053 00184 0252 00877 0089 00313
نسبت سرمایه در گردش 0154 00340 0085 00188 0187 00412 0059 00132
00909 00929 01917 00867
وزن نهایی نسبتهایی نقدینگی 00198 00203 00418 00189
نسبت نقدینگی گروه بهمن اعداد نرمالیزه شده زامیاد اعداد نرمالیزه شده موتورسازان اعداد نرمالیزه شده پارس خودرو اعداد نرمالیزه شده
نسبت جاری 0147 00302 0154 00316 0187 00383 0126 00259
نسبت سریع 0175 00408 0084 00195 0089 00207 0128 00299
نسبت نقدی 0313 01089 0136 00475 0022 00078 0080 00279
نسبت سرمایه در گردش 0057 00126 0147 00324 0101 00224 0207 00456
01925 01310 00892 01292
وزن نهایی نسبتهایی نقدینگی 00420 00286 00194 00282
کلمات کلیدی:
پروژه دانشجویی مقاله بررسی دلایل علی الراس شدن درامد مشمول مالیات شرکتها با pdf دارای 11 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله بررسی دلایل علی الراس شدن درامد مشمول مالیات شرکتها با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله بررسی دلایل علی الراس شدن درامد مشمول مالیات شرکتها با pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بررسی دلایل علی الراس شدن درامد مشمول مالیات شرکتها
چکیده:
مالیات بعنوان ابزار سیاست مالی ومنبع تامین درآمد برای دولت در جامعه امری لازم وضروری است . ودر هر نظام اقتصادی مالیات یکی از مهمترین ارکان آن نظام تلقی می گردد . گسترش وتنوع فعالیتهای اقتصادی از یک سو ونقش روبه افزایش دولتها ، از سوی
دیگر در جهت ایجاد وگسترش خدمات عمومی ، تامین اجتماعی وگسترش تعهدات دولت در عرصه های اقتصادی وتلاش در جهت تحقق رشد اقتصادی وتوزیع عادلانه در آمد ، پرداخت ودریافت مالیات را به مساله ای مهم وتاثیر گذار تبدیل کرده است . از آنجا که دولت به عنوان یک کارگزار بزرگ وتنظیم کننده بودجه کل کشور می باشد واز آنجا که بخش اعظم بودجه کشور بایستی از محل مالیات وصول گردد. ولی متاسفانه در کشورها مالیات بخش کوچکی از بودجه کشور را شامل می شود ودولت مجبور می شود .تامین کسری بودجه را از محل منابع سرمایه ای تامین کند .این موضوع باعث توزیع ناعادلانه ثروت در کشور وبخش اعظم سرمایه در دست عده ای معدود می شود . با شناسایی صحیح مالیات می توان این توازن بهم خورده ثروت در جامعه را متعادل کرد .که یکی از این موانع پدیده علی الراس شدن مالیات می باشد . که برخی شرکتها از طریق
این پدیده به فرار مالیاتی دست می زنند که راه جلوگیری آن شناخت ریشه ای این معضل می باشد .
مقدمه :
در هر نظام اقتصادی مالیات یکی از مهمترین ارکان آن نظام تلقی می گردد . گستر
ش وتنوع فعالیتهای اقتصادی از یک سو ونقش روبه افزایش دولتها از سوی دیگر درجهت ایجاد وگسترش خدمات عمومی تامین اجتماعی وگسترش تعهدات دولت درعرصه های اقتصادی وتلاش در جهت تحقق رشد اقتصادی وتوزیع عادلانه درآمد پرداخت ودریافت مالیات را به مساله ای مهم وتاثیر گذار تبدیل کرده است . دولتها با استفاده از این ابزار توانایی تامین بخش قابل توجهی از هزینه های مختلف خود را به دست آورده ومتناسب با حجم مالیات ستانی قادر خواهند بود که منابع در اختیار را براساس اولویت مورد نظر تخصیص دهند . همین طور برنامه ریزان اقتصادی بر مبنای درآمد قابل کسب از طریق بکارگیری این ابزار می توانند ارزیابی موثری نسبت به سطح قابل تصور منابع مورد نیاز برای سرمایه گذاری های آینده به عمل آورند .
درآمدهای مالیاتی در اکثر کشورهای جهانی امروزه از سه نظر مورد توجه قرار می گیرند.
1- درآمد برای تامین هزینه های خدمات دولتی
2- وسیله وابزاری در جهت حرکت به سوی قسط وعدالت اجتماعی واقتصادی
3- ابزار و وسیله مهم سیاست گذاری اقتصادی .
اما نظام مالیاتی در کشورما در هیچ یک از زمینه های فوق نتوانسته جایگاه اصلی خویش را بیابد ودولت را در انجام وظایف ومسئولیتهای بسیار سنگین قانونی خویش یاری رساند .اگرچه نقش واهمیت مالیات وآثار گوناگون اقتصادی واجتماعی وغیره آن برهمگان آشکار است .ا
ما سهم دریافتی مالیات نسبت به توان وظرفیت مالیاتی کشور ناچیز است . در ایران واقعیتهای آماری نشان می دهد .
که طی 40 سال گذشته در آمدهای مالیاتی کمتر از 30 درصد کل درآمدهای دولت را تشکیل داده است که این در آمد در مقایسه با در آمد مالیاتی سایر کشورهای در حال توسعه
ضعف های سیاسی ،مدیریتی واجرایی مناسب می باشد .
تعاریف عملیاتی :
تعریف واژه ها واصطلاحاتی که در تحقیق ازآنها استفاده شده است .
سال مالی : عبارت است از یک سال شمسی که از اول فروردین ماه هر سال شروع وبه آخر اسفند ماه همان سال ختم می شود.
لکن در مورد اشخاص حقوقی مشمول مالیات که سال مالی آنها به موجب اساسنامه با سال مالی تطبیق نمی کند در آمد سال مالی آنها به جای سال مالیاتی مبنای تشخیص مالیات قرارمی گیرد . وموعود تسلیم اظهار نامه وترازنامه وحساب سود زیان وسررسید پرداخت مالیات آنها چهار ماه شمسی پس از سال مالی می باشد (ماده 155مالیاتهای مستقیم )
قرائن مالیاتی : عبارتست از عواملی که در هر رشته از مشاغل با توجه به موقعیت شغل برای تشخیص درآمد مشمول مالیات به طور علی الراس به کار می رود.
وفهرست آن به شرح زیر می باشد.
1- خرید سالانه
2- فروش سالانه
3- درآمد ناویژه
4- میزان تولید کارخانجات
5- ارزش حق واگذاری محل کسب
6- جمع کل وجوهی که بابت حق التحریر وحق الزحمه وصول عوارض ومصرف تمبر عاید دفتر خانه اسناد رسمی می شود.یا میزان تمبر مصرفی آنها (ماده 152 مالیات های مستقیم )
ضرایب مالیاتی :
عبارت است از ارقام مشخصه یک شرکت که حاصل ضرب آنها در قرینه مالیاتی در موارد تشخصی علی الراس درآمد مشمول مالیات تلقی می گردد ( ماده152 مالیاتهای مستقیم )
تشخیص علی الراس :
چنانچه مؤدی مالیاتی وظایف خود را در زمینه تسلیم اظهار نامه وحساب تراز نامه وسود وزیان وهمچنین نگهداری دفاتر مطابق آئین نامه های مربوطه انجام ندهد یا به تشخیص ممیز مالیاتی وتائید سر ممیز وهیات 3 نفره ، دفاتر مودی غیر قابل رسیدگی باشد . مالیات براساس قرینه یا قرائن مذکور در قانون وبا اعمال ضریب تعیین می گردد که این روش تعیین مالیات را تشخیص علی الراس می گویند .
اظهار نامه مالیاتی :
اظهار نامه مالیاتی فرم خاصی است که بر طبق مقررات از طرف وزارت امور اقتصادی ودارائی تهیه ودر اختیاری مؤدیان مالیاتی قرار می گیرد . صاحبان درآمد مکلفند مشخصات خود نشانی محل کسب وسکونت یا منبع تحصیل در آمد ونیز اطلاعاتی را که در باره فعالیت در آمد وحسب مورد حساب دارائیها وسود وزیان را که در فرم اظهار نامه پیش بینی گرد
یده منعکس وظرف مدت تعیین شده به حوزه مالیاتی مربوطه تسلیم نمایند.
مؤدی مالیاتی : کلمه مؤدی در لغت اسم فاعل است .به معنی اداکننده ودر اینجا به معنی کسی که وظیفه ادا یا پرداخت مالیات را به عهده دارد.ودر اصطلاح وعرف مؤدی مالیاتی به ارباب رجوع ویا به عبارت دیگر کسی که جهت امور مالیاتی به حوزه مالیاتی مراجعه می نماید اطلاق می شود.
حوزه مالیاتی:
حوزه مالیاتی یک واحد سازمانی است که به موجب قانون مالیاتهای مستقیم مسئولیت تشخیص ومطالبه مالیات را به عهده دارد . وباید اظهار نامه مالیاتی صاحبان درآمد به این واحد مالیاتی تسلیم ومورد رسیدگی قرار گیرد . مسئول هر حوزه مالیاتی یک ممیز مالیاتی است که به اتفاق یک یا چند کمک ممیز مالیاتی وظائف حوزه مالیاتی مربوطه را انجام می دهد.
ابلاغ : ابلاغ در لغت طبق فرهنگ لغت عمید به معنی رساندن یا رسانیدن نامه یا پیام به کسی است ودر اینجا منظور از ابلاغ ، رساندن اوراق مالیاتی به مؤدی یا محل کار وسکونت مودی می باشد .
تاریخچه مالیات :
وضع وصول مالیات از بدو پیدایش دولت در جوامع سابقه تاریخی داشته است الواح سومری کشف شده در خوزستان حکایت از دریافت اولین مالیات از مردم دارد اخذ مالیات در 4500سال پیش به صورت دریافت نقره ای توسط پادشاهان ووزیران از مؤدیان بوده است ویا حتی از وارثین مرده ها به اشکال مختلف باج می گرفته اند .(دیاکونوف، ترجمه کریم کشاورز)
مالیات از آغاز سلسله هخامنشیان تا صدر اسلام :
با ایجاد حکومت هخامنشیان اراضی مردم به دو بخش سلطنتی وشهری تقسیم شد . اراضی سلطنتی را روستائیان کشت می کردند ومالیات آنرا به صورت نقدی
به دربار شاه پرداخت می کردند. وظاهراً از اراضی شهری مالیات گرفته نمی شد .(راوندی جلد اول).
مالیات در عصر اسکندر ، سلوکیان ، اشکانیان:
در زمان اسکندر بغیر از مالیات رایج مالیاتهای از قبیل تاج ،مالیات نمک ، مالیات سرانه ، مالیات برمعامله ،مالیات کمرگی ، مالیات بربرده گرفته می شد .ظالمانه ترین مالیات در زمان سلوکیان ، مالیات دسته جمعی بود. البته این مالیات به فرد فرد اتباع کشور تعلق نمی گرفته بلکه از جماعتی که ایشان عضو بوده اند اخذ می شد . البته این مالیات فوروس نام داشت که هیچ وقت در هیچ شرایطی حتی جنگ وقحطی و;کاهش نمی یافت .چگونگی وصول مالیات اشکانیان به درستی مشخص نمی باشد.ولی از شواهد امر اینگونه روشن است که وصول مالیات مانند سلوکیان بوده است .در این زمان جمعیت روستایی در کل یک واحد مالیات دهنده محسوب می شدند.
مالیات ازصدر اسلام تا پایان خلافت عباسیان :
با ظهور اسلام وتوسعه امپراطوری اسلامی وتماس اعراب با سایر ملل ونیز به علت وجود قوانین اسلامی تحولات عمده ای در راه ورسم مملکت واز جمله اوضاع مالی ومالیاتی رخ داد .در آغاز مسلمانان اموال وغنائم را نزد پیغمبر (ص) می بردند . وایشان هر طور صلاح می دید اموال را تسلیم می کرد ولی انچه محقق است در زمان آن حضرت چیزی به اسم مالیات غیر از مالیات های ماخوذ ، اسلامی دریافت نمی شد . در زمان پیغمبر (ص) وابوبکر منبع مالی دولت منحصر به سه منبع زیر بوده است.
1- زکات که دولت مردان می گرفته اند وبه فقرا می دادند
2- غنایم جنگی
3- جزیه که از یهود ونصارای عربستان دریافت می شد.
مراحل تشخیص مالیات تا پرداخت مالیات :
مراحل تشخیص مالیات تا زمان پرداخت مالیات را بطور خلاصه می توان به 3 مرحله تقسیم نمود که در هر کدام از این سه مرحله مامورین تشخیص مالیات ومؤدیان که از نظر بحث ما اشخاص حقوقی هستند وظایفی بعهده دارند که موظف به اجرای آن می باشند .
مرحله اول : اقدامات اولیه تا صدور برگ تشخیص
مرحله دوم : از زمان صدور برگ تشخیص تا مرحله قطعیت .
مرحله سوم : بعد از مرحله قطعیت ( وصول)
روشهای تعیین درآمد مشمول مالیات :
طبق ماده 106 قانون مالیاتهای مستقیم ، در آمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی (باستثنای در آمدهایی که طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تشخیص آن مق
رر شده است ).
از طریق رسیدگی به دفاتر قانونی طبق مقررات مواد 94و95 این قانون ودر موارد مذکور در ماده 97 بطور علی الراس تعیین می گردد (ماده 94- در آمد مشمول مالیات مؤدیان موضوع این فصل که دارای دفاتر هستند عبارت است از کل فروش کالا وخدمات با ضافه سایر در آمدهای آنان که مشمول مالیات فصول دیگر شناخته نشده پس از کسری هزینه ها واستهلاک مربوط طبق مقررات فصل هزینه های قابل قبول واستهلاک .
ماده 95- دفاتر قانونی از نظر مالیات عبارتست از دفتر روزنامه (اعم از نقدی یا غیر نقدی )ودفتر کل موضوع قانون تجارت ویا دفاتر مخصوصی که وزارت امور اقتصادی ودارایی به عنوان دفاتر مشاغل ( در آمد وهزینه ) تهیه ودر دسترس مؤدیان قرار می دهد .
بنابراین با توجه به ماده 106 در آمد مشمول مالیات از سه طریق پیش بینی شده است.
الف ) از طریق رسیدگی دفاتر
ب) از طریق علی الراس
ج) از طریق اعمال ضریب مقطوع ( یعنی مؤسسات با توجه به نوع فعالیت آنان قانون برای آنها مقررات خاصی پیش بینی نموده است . مثل شرکتهای مقاطعه کاری ، کشتیرانی .
الف: تعیین در آمد مشمول از طریق رسیدگی به دفاتر اسناد ومدارک :
در مواردی که اشخاص حقوقی به تکالیف خود در خصوص نحوه تنظیم وتحریر ونگهداری دفاتر واسناد ومدارک عمل نمایند . وآئین نامه های مربوطه را رعایت کنند. ودرموعد مقرر اظهار نامه وحساب سود وزیان ومصوبه مجمع عمومی ( حسب مورد ) تسلیم دارند.
وبنا به درخواست حوزه مالیاتی دفاتر واسناد ومدارک مورد نیاز ماموران تشخیص را جهت رسیدگی در اختیار آنها قرار دهند در آمد مشمول مالیات از طریق رسیدگی به دفاتر واسناد ومدارک تشخیص خواهد شد . در این حالت ممکن است .کلیه اسناد ومدارک ابراز شده ودر آمدهای وهزینه ها مورد تائید حوزه مالیاتی باشد. که براساس سود ابرازی شرکت مالیات مطالبه خواهد شد.
ب- تعیین در آ مد مشمول مالیات از طریق علی الراس
در موارد زیردرآ‌مد مشمول مالیات اشخاص حقوقی علی الراس تعیین خواهد شد .
الف : در صورتیکه در موعد مقرر تراز نامه وحساب سودزیان تسلیم نگردد ( ماده 97 قانون مالیاتهای مستقیم )
ب: عدم رعایت آئین نامه نحوه تنظیم وتحریر ونگهداری دفاتر واسناد ومدارک ( تبصره 1 ماده 95)
ج) عدم ارائه دفاتر ومدارک برای کنترل وبازرسی ضمن سال (ماده 181 قانون مالیاتهای مستقیم )
د) عدم ارائه دفاتر واسناد ومدارک در موعد مقرر جهت رسیدگی م
اموران تشخیص مالیات ( بند 2 ماده 97قانون مالیاتهای مستقیم )
بررسی علل الرس شدن در آمد مشمول مالیات شرکتها: به طور کلی به چهار علت مالیات شرکتها از طریق علی الراس شدن تشخیص می شود.
1- عدم تسلیم اظهار نامه وتراز نامه وسود زیان به حوزه مالیاتی در موعد مقرر
2- عدم تهیه وتنظیم دفاتر توسط شرکت
3- عدم ارائه دفاتر واسناد ومدارک جهت رسیدگی
4- عدم قبول دفاتر واسناد توسط حوزه مالیاتی
عدم تسلیم اظهار نامه وتراز نامه وسود وزیان به حوزه مالیاتی در موعد مقرر
برای اساس ماده 110 قانون مالیاتی مستقیم اشخاص ح
قوقی ملکفند اظها رنامه وتراز نامه وحساب سود زیان متکی به دفاتر قانونی خود را حداکثر تا چهار ما پس از سال مالیاتی همراه با فهرست هویت شرکا وسهامداران وحسب مورد میزان سهم الشرکه یا تعداد سهام ونشانی هریک از آنها به حوزه ای که اقامتگاه شخص حقوقی در آن واقع است . تسلیم ومالیات متعلق را پرداخت نماید . پس از تسلیم اولین فهرست مزبور، تسلیم فهرست تغییرات در سنوات بعدی کافی خواهد بود .عدم تسلیم اظهار نامه وحساب سود زیان ویا حساب در آمد وهزینه موجب تشخیص علی الراس می گردد.
عدم تهیه وتنظیم دفاتر توسط شرکت :
در صورتیکه که شرکت عملیات خود را در دفاتر قانونی که به ثبت رسیده است .منعکس نکند . واز تهیه دفاتر فوق امتناع ورزد مالیات اینگونه شرکتها نیز به طور علی الراس تشخیص می گردد.
عدم ارائه به دفاتر واسناد ومدارک جهت رسیدگی
براساس بند 2 ماده 97 قانون ممیز مالیاتی قبل از شروع رسیدگی اقدام به
صدور برگ در خواست اسناد ومدارک می کند . واز شرکت می خواهد که دفاتر واسناد ومدارک مربوط به سال مورد رسیدگی را در محل شرکت آماده یا ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ برگ در خواست اسناد ومدارک به حوزه مالیاتی ارائه دهد. چنانچه شرکت دفاتر اسناد مدارک را ظرف مدت یک هفته به حوزه مالیاتی ارایه ننموده ممیز مالیاتی در روز هفتم به محل دفتر شرکت مراجعه وتقاضای رسیدگی دفاتر درمحل شرکت را می نماید. چنانچه شرکت به هردلیلی از ار ائه اسناد ومدارک خودداری نماید. ممیز نتیجه را صورتمجلس وضمن امضاء‌وابلاغ یک نس
خه آن ، نسخه دیگر را در پرونده مالیاتی عملکرد سال مربوط بایگانی می نماید .درصورتیکه مؤدی به در خواست کتبی مامور تشخیص مربوطه از ارائه دفاتر یا مدارک حساب در محل کار خود خودداری نماید . مالیات از طریق علی الراس تشخیص می گردد در اجرای این بند هر گاه مودی از ارا ئه قسمتی از مدارک حساب خود داری نماید . چنانچه مربوط به هزینه باشد . از احتساب آن جز هزینه های قابل قبول خود داری می شود . ودر صورتی که مربوط به در آمد باشد مالیات این قسمت از طریق علی الراس تعیین می شود.
عدم قبول دفاتر واسناد توسط حوزه مالیاتی :
پس از ارائه اسناد ومدارک توسط شرکا ممیز مالیاتی اقدام به رسیدگی آنها می کند در صورتیکه ممیز در رسیدگی به دفاتر اسناد ومدارک رعایت مواد آئین نامه مربوط به نحوه تنظیم وتحریردفاتررا تائید نمودپس از مطالعه دقیق اسناد ومدارک مودی دربخش درآمدو هزینه ها وملاحظه دفاتر ومطابقت آنها با یکدیگروهزینه رسی برابر مقررات وهزینه های قابل قبول ودقت در محاسبه هزینه های حقوق واستهلاک واندوخته ها وزیانهای سنواتی ومطالبات سوخت شده ودر نظر گرفتن معافیتهای مربوط برابر قانون وبررسی جدول محاسبه قیمت تمام شده در خصوص شرکتهای تولیدی ودیگر مدارک در رابطه با امر خرید فروش ودیگر موارد مؤثر بر در آمد وهزینه شرکت، اقدام به تعیین در آمد مشمول مالیات می کند . در صورتیکه دفاتر اسناد ومدارک مورد قبول واقع نشود.که در این صورت مراتب باید با ذکر کافی کتباً‌به مودی ابلاغ وپرونده برای رسیدگی به هیات متشکل از سه نفر حسابرس منتخب وزارت امور اقتصادی ودارائی احاله گردد.
که در صورت تائید نظر حوزه درآمد مشمول مالیات از طریق علی الراس ودرغیر اینصورت از طریق رسیدگی به دفاتر وهزینه رسی تعیین ومطالبه مالیات خواهد شد.
نتیجه گیری : نقش واهمیت مالیات وآثار گوناگون اقتصادی واجتماعی آن بر همگان اشکار است .وبا توجه براینکه بخش اعظم بودجه کشور بایستی از محل مالیات وصول گردد اگر تشخیص وپرداخت مالیات به درستی انجام گیرد . منجر به برنامه ریزی صحیح دولت می گردد .همین طور برنامه ریزان اقتصادی بر مبنای درآمدهای قابل کسب از طریق بکارگیری این ابزار میتواند ارزیابی موثری نسبت به سطح قابل قبول تصور منابع مورد نیاز برای سرمایه گذاری های آینده به عمل آورند.
منابع ومآخذ
1- پژوهشنامه های اقتصادی ،وزارت امور اقتصادی ودارائی
2- سازمان حسابرسی ، 1381،استاندارد های حسابداری ، نشریه 160 کمیته فنی حسابرسی
3- عرب مازار ، علی اکبر ، فصل نامه های تخصصی مالیاتی
4- یکتائی ،مجید ، تاریخ دارائی ایران ، تهران
5- علیمی ،حسین علی، برنامه های حسابرسی مالیاتی ومروری بر مالیات 1383 تهران .
کلمات کلیدی:
ساخته شده توسط Rodrigo ترجمه شده
به پارسی بلاگ توسط تیم پارسی بلاگ.
