پروژه دانشجویی مقاله مقایسه نتایج حاصل از تحلیل های پیشرفته غیرارتجاعی مرتبه اول و مرتبه دوم قاب های فولادی خمشی دوبعدی با بارگذاری های مختلف با pdf دارای 8 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله مقایسه نتایج حاصل از تحلیل های پیشرفته غیرارتجاعی مرتبه اول و مرتبه دوم قاب های فولادی خمشی دوبعدی با بارگذاری های مختلف با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله مقایسه نتایج حاصل از تحلیل های پیشرفته غیرارتجاعی مرتبه اول و مرتبه دوم قاب های فولادی خمشی دوبعدی با بارگذاری های مختلف با pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
خلاصه
تحلیل های پیشرفته به هر روش تحلیل/طراحی که بتوانند عوامل کلیدی تاثیرگذار بر رفتار سازه را به طور مستقیم و دقیق وارد روند محاسبات نمایند اشاره دارند. در این تحقیق، چهار نوع تحلیل با سه نوع بارگذاری مختلف، بر روی قاب های خمشی فولادی انجام، نمودار ضریب بار- تغییر مکان سازه برای هر تحلیل و بارگذاری رسم و نتایج بدست آمده مقایسه می شود. این تحلیل ها عبارتند از: تحلیل ارتجاعی مرتبه اول، تحلیل ارتجاعی مرتبه دوم، تحلیل غیرارتجاعی مرتبه اول و تحلیل غیرارتجاعی مرتبه دوم. مشخص گردید، گرچه تحلیل غیرارتجاعی مرتبه اول عموما می تواند مقاومت نهایی سازه ها را با دقت خوبی برآورد نماید، لیکن استفاده از تحلیل غیرارتجاعی مرتبه دوم در برآورد مقاومت نهایی تعدادی از سازه ها، تحت بارگذاری های مختلف منجر به افزایش دقت این برآورد تا حد قابل ملاحظه ای می گردد.
کلمات کلیدی: حد غیرخطی هندسی، غیرخطی مواد، اثرات مرتبه دوم، اثرات غیرارتجاعی، تحلیل پیشرفته، قاب های فولادی
.1 مقدمه
عوامل گوناگونی بر رفتار سازههای فولادی اثر میگذارد، از آن جمله: اثرهای مرتبه دوم، توزیع مجدد نیروهای داخلی به سبب تشکیل مفاصل خمیری، تنشهای پسماند، کاهش سختی جزء به سبب جاری شدن فولاد، نقصهای هندسی اولیه، غیرخطی اتصالات، تغییرشکلهای برشی و اندرکنش سازه با پی و خاک. این اثرات را میتوان به دو گروه کلی غیرخطی مواد و غیرخطی هندسی تقسیم کرد. برای مثال اثر جاری شدن مواد و تنشهای پسماند در گروه اول و نقصهای هندسی و اثرهای مرتبه دوم در گروه دوم قرار میگیرند.
روش های تحلیلی که بتوانند عوامل غیرخطی بیشتری را به طور مستقیم و دقیق وارد روند محاسبات نمایند پیشرفته تر هستند. انواع روش های تحلیل به ترتیب پیشرفته بودن شامل، الف- تحلیل های ارتجاعی مرتبه اول، ب- تحلیل های ارتجاعی مرتبه دوم، ج- تحلیل های پیشرفته غیر ارتجاعی مرتبه اول، د- تحلیلهای پیشرفته غیرارتجاعی مرتبه دوم ه- تحلیل های پیشرفته غیرارتجاعی مرتبه دوم با درنظر گرفتن کمانش جانبی و موضعی می-باشند. این روشها در شکل [1](1) نشان داده شدهاند.
برای انجام هریک از روشهای تحلیلی مذکور، راه کارهای گوناگونی توسط محققان و دستورالعملهای طراحی پیشنهاد شده است. به عنوان نمونه آییننامه [2] AISC-LRFD به جهت سهولت، دو مورد اول را با ترفند خاص (استفاده از ضرایب طول موثر، ضرایب تشدید و روابط طراحی اندرکنش) در طراحی سازه ها پیشنهاد داده است. مورد چهارم که به تحلیل پیشرفته معروف است، به زودی به روش مرسوم تحلیل/ طراحی سازه ها در قرن 21 تبدیل خواهد شد.
1فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد در رشته مهندسی عمران- مهندسی سازه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس و کارشناس فنی و عمران شهرداری مشهد 2دانشیار و عضو پژوهشکده فناوری های نوین دانشگاه سمنان 3فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد در رشته مهندسی عمران- مهندسی سازه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس و شهردار شهر تیتکانلو
1
تحلیل پیشرفته، به هر نوع تحلیل سازهای اطلاق میگردد که استحکام و پایداری یک سیستم سازه و اعضای منفرد آن را به گونهای تعیین کند، که نیازی به کنترل ظرفیت اعضای منفرد و همچنین تعیین ضرایب طول موثر (k) نباشد (شکل .(2 این روش اطلاعات زیادی در مورد رفتار سازه در اثر اعمال بارهای خارجی و شرایط محیطی به طراحان میدهد.
cr
ASD, PD, LRFD
/ P
/
K
شکل-2 خصوصیات روش های مختلف تحلیل و طراحی شکل-1 انواع روش های تحلیل/ طراحی سازه های فولادی –
تحلیل های پیشرفته و قدیمی[1]
انواع روش های انجام تحلیل پیشرفته عبارتند از: روش مفصل ارتجاعی- خمیری، روش مفصل خمیری اصلاح شده، روش تحلیل ناحیه ی خمیری .[3]
.2 تشریح روش مورد مطالعه
روش مورد مطالعه، جزء روش های تحلیل ناحیه خمیری محسوب می گردد. این شیوه دقیق است و براساس روش اجزای محدود اصلاح شده برای تحلیل سیستم سازه، به کار می رود. به عنوان یک مقایسه، مدل مفصل ارتجاعی- خمیری، به ساده ترین تحلیل اشاره دارد، در حالی که مدل ناحیه ارتجاعی- خمیری بیشترین اصلاحات را نشان میدهد.
روش تحلیل ناحیه خمیری، گسترش خمیری شدن در حجم سازه را به طور مستقیم و صریح مدل سازی می نماید. این شیوه در حالت کلی به دو گونه انجام می پذیرد. یکی، شبکه بندی با اجزای محدود می باشد و دیگری، بر پایه ی نگره ی تیر- ستون استوار است. در تحلیل با اجزای محدود، به طور معمول از جزء پوسته ای فضایی استفاده می شود. این شیوه می تواند مقاومت قاب ها را در حد نهایی پیش بینی نماید و نمودار بار- تغییرمکان را به دقت رسم کند. در این شیوه، ماتریس سختی، مقاومت مقطع و مقاومت عضو با تابع انتگرال گیری عددی به دست می آید. محققان زیادی ثابت کرده اند که این روش توانایی رسیدن به پاسخ دقیق سازه را دارد. به عنوان مثال می توان از، کینگ، وایت و چن [4] و لیو، وایت و چن [5] نام برد. باید دانست تحلیل با جزء پوسته ای فضایی افزون بر مهندسی سازه در بسیاری از شاخه ها مانند مهندسی هوا فضا و خودرو سازی به کار می رود.
در روش تیر- ستونی، هر عضو به چند جزء تیر- ستون و سطح مقطع آن به چند جزء رشته ای تقسیم می شود. شکل((3 نمونه ای از این الگو را نشان می دهد. در این راهکار، فرض می شود که هنگامی که تنش در مرکز جزء به مقاومت تک محوری می رسد، جزء جاری گشته است. تنش در هر رشته و تغییرمکان در هر گره، با انتگرال گیری عددی به دست می آید. همچنین، تنش پسماند در هر رشته را مقداری ثابت فرض می کنند، زیرا رشته ها به مقدار کافی کوچک هستند.
کلمات کلیدی:
توجه : این پروژه به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پروژه دانشجویی پاورپوینت بررسی روحیّات کارآفرینی در بین دانشجویان رشته ی اقتصاد کشاورزی واحد ابهرو مقایسه آن با کارآفرینان شهرستان ابهر در سال 1388 با pdf دارای 23 اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در Power Point می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل پاور پوینت پروژه دانشجویی پاورپوینت بررسی روحیّات کارآفرینی در بین دانشجویان رشته ی اقتصاد کشاورزی واحد ابهرو مقایسه آن با کارآفرینان شهرستان ابهر در سال 1388 با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
دانلودپروژه دانشجویی پاورپوینت بررسی روحیّات کارآفرینی در بین دانشجویان رشته ی اقتصاد کشاورزی واحد ابهرو مقایسه آن با کارآفرینان شهرستان ابهر در سال 1388 با pdf
توجه فرمایید.1-در این مطلب، متن اسلاید های اولیه
دانلودپروژه دانشجویی پاورپوینت بررسی روحیّات کارآفرینی در بین دانشجویان رشته ی اقتصاد کشاورزی واحد ابهرو مقایسه آن با کارآفرینان شهرستان ابهر در سال 1388 با pdf
قرار داده شده است
2-به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
3-پس از پرداخت هزینه ، حداکثر طی 12 ساعت پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما ارسال خواهد شد
4-در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
5-در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون زیر قرار داده نشده است
اسلاید 1 :
شاید واژه هایی نظیر کارآفرینی و کارآفرینان برای آحاد عمومی جامعه ما واژه هایی غریب و انحصاری و تخصّصی تلّقی گردد و مفهوم و معانی آن با زمینه های ایجاد و توسعه کار و بسط و گسترش استعدادهای بالقوّه و نیز ایجاد بسترها و پتانسیل های مختلف ایجاد کار و حرفه و شغل و فعالیّت و تولید و تلاش و خدمات و غیره همخوانی ندارد . در صورتیکه اتفاقاً کارآفرینی یعنی همه ی موارد ذکر شده ، و علت غربت و ناآشنایی واژه کارآفرینی و کارآفرین در جامعه ما جدید بودن و تازگی اصطلاح در نظام های اقتصادی و تولیدی و زمینه های اشتغال و کار و خدمات و غیره است .
به هر حال کارآفرینی و خلاقیّت های ایجاد اشتغال و ابتکارات خلّاق در صنایع و صنعت و کشاورزی و خدمات و تلاش و مدیریّت های خلاق استفاده از امکانات و زمینه ها و استقرار صنایع و کارگاه های تولید در اماکن و موقعیّت های مستعد و ایجاد بسترهای لازم تولید کار و فعالیّت صرف نظر از افراد و اشخاص خاص همه و همه کارآفرینی هستند . امّا اگر جامعه شرایط پیوسته و لازم جهت تحقّق افکار و اندیشه های رایج و فعّال کارآفرینی را در بخش های مختلف فراهم نماید از مبانی و اصول علمی تحقیقی کارآفرینی و توسعه و توانش تولید و توسعه نیز که متضمّن نظام های اقتصادی است ، نیز بهره جسته ایم .
کار آفرینی یک فلسفه است ، کارآفرینی یک نگاه و ایده است ، کارآفرینی جرأت ورزی و اعتماد داشتن به امکانات است . کارآفرینی رسک کم خطر و پشتیبانی شونده از سوی نظام و جامعه است ، کارآفرینی طرح است . کارآفرینی تولید است ، کارآفرینی خدمات است ، کارآفرینی صنعت و درآمد است و کارآفرینی ایجاد بنگاه و مراکز کار و مطالعه و تحقیق و تولید است .
با این مقدّمه کوتاه درصددیم که روحیّات و صفات و ویژگی های دانشجویان رشته ی اقتصاد کشاورزی را با افراد و گروه های کارآفرینان بخش های مختلف را مقایسه و ارزیابی نماییم و به بررسی کیفیّت و چگونگی تشابهات و تفاوت های منظر و نگاه و نیز میزان کارآفرینی هر دو بخش را به نقد و بررسی بگذاریم . که اصولاً فارغ التحصیلان رشته های اقتصاد کشاورزی چگونه و با چه ابزارهایی و در چه سطحی و با چه امکانات و پشتوانه هایی می توانند کار و اشتغال بیافرینند و جایگاه آن ها در کنار کارآفرینان دیگر مثل بخش خصوصی و بخش تعاونی در تولید کارگاه های کوچک و بزرگ و متوسّط در چه جایگاهی قرار دارد . و در زمینه های تولید کارآفرینی در بخش اقتصاد کشاورزی چه تفاوت ها و تشابهاتی با بخش های دیگر و اصولاً چه ارتباطی با زمینه های دیگر دارد و در نهایت مقایسه روحیّات و ویژگی های دانشجویان رشته ی اقتصاد کشاورزی با کارآفرینان را در ابعاد مختلف تولید و توزیع و خدمات و شخصیتی بررسی کرده ایم .
اسلاید 2 :
چون کارآفرینی و کارآفرین بطور مستقیم و غیر مستقیم با بخش تولید و توزیع و نیز خدمات و بازرگانی و صنعت و کشاورزی و بنگاه های اداری و تفریحی و هنری دارد . لازم است ، زمینه های کارآفرینی و کارآفرین نیز تبیین و تعریف گردد.
زمینه های کار آفرینی شامل :
صنعت و بخش های مختلف صنعتی اعم از خصوصی و تعاونی و دولتی
کشاورزی شامل کشاورزی خرد و کلان و دولتی و غیردولتی همراه با ادوات لازم در تولید و توزیع تولبدات و خدمات کشاورزی
خدمات و بخش های مختلف و پراکنده و گسترده اداری
کارآفرین و کارآفرینان در بخش های مختلف ذکر شده صرف نظر از جنس و مدرک و تخصّص و سواد و معلومات و اقلیّت ها و اقوام و ; در طول دهه های اخیر با اقدام و ایجاد زمینه های لازم در ایجاد و تأسیس طرح های اقتصادی و ایجاد بنگاه های تولیدی و کارگاه های کوچک و بزرگ به موازات فناوری های علمی و صنعتی و فرآیندهای توسعه و رشد و تعالی نظام های اقتصادی و تولیدی و صنعتی و خدماتی چهره و نمای متحوّل نظام های شهری و تولیدی را خلق و بوجود آورده اند .
بر این اساس نقش کارکردی کارآفرینان در تئوریهای اقتصادی به مفاهیم و اصطلاحات خاصّی تعبیر می شود .
nنقش کارکردی کارآفرینان در تئوری های اقتصاد
اسلاید 3 :
اهمیّت و ضرورت مسأله
معمولاً اهمیّت و ضرورت هر مسئله ای به اندازه ارزش و جایگاه و نقش و تأثیر آن موضوع یا پدیده تلقّی می کنند .
کارآفرینی از هر نوع ، کارآفرینی با هر سطح ، کارآفرینی با هر وسعت و اندازه کارآفرینی از هر حیث و بعد تولیدی و صنعتی و خدماتی و اداری و فرهنگی و ; از آن جا که باعث گردش بازار کار و عرضه و تقاضا و امور بازرگانی و تنوّع و تسریع امور مالی و پویایی و احیای تولید و توزیع و نیز بهره وری ارزش های اقتصادی در همه ی ابعاد و باعث ایجاد اشتغال و کار و حرفه و خدمات بصورت موقّت و دائمی و مستمر و پیوسته هر چند با انگیزه سود و ثروت مالی و حتّی با هدف کسب سود فراوان و درآمد های سرسام آور در درجه ی اول از آن جا که در دنیای پیچیده امروزی و در دنیای متلاطم امروزی که کار و شغل و حرفه و اشتغال جوانان در آینده خانوادگی و سلامتی و ازدواج و تحصیل آنان به شدت تأثیر دارد . کارآفرینی و تبعات و اثرات ناشی از کارآفرینی با هر رویکرد و کارکردی بسیار ارزشمند و عزیز و با اهمیّت است و دارای اهمیّت و ضرورت و جایگاه بسیار بالایی است .
اهمیّت و ضرورت کار آفرینی از چند نظر و جنبه اهمیّت دارد .
الف : فی النفسه تولید کار و حرفه . خدمات و گردش کار و انرژی می کند .
ب : در اثر و سایه فعالیت و تلاش کار آفرینی ثروت و تولید و خدمت و توزیع و مبادله کالاها و گردش خدمات مختلف اداری و کاری و بازرگانی و اداری افزایش می یابد .
ج : کار آفرینی مکمل سه بخش اقتصادی در ایران (خصوصی ، تعاونی ، دولتی ) می باشد و کار آفرینی در سه بخش کار آیی و بهره وری تولید می کند .
د : کار آفرینی مانع و مسدمد کننده بیکاری و به تبع آن کاهش آسیب های اجتماعی و خطرات ناشی از گرایش جوانان به اعتیاد و قمار و فحاشی و ابطالی گری است .
ه : کار آفرینی اگر توسعه و گردش یابد ، جنبه های نسبتاً منفی آن که جنبه سود شخصی و منفعت آنی و ; است به سنّت تولید و هماهنگی و مدیریت و خلاقیت ها و نو آوری ها تبدیل می شود .
و : کار آفرینی و کار آفرین چون تولید کننده و مکمل و فراگیرنده و تکمیل کننده نقاط نقصان وضعف تولید و توزیع و گردش کار و امور اداری و ; می باشد . در صورت اصلاح و جهت دادن به رویکرد های علمی و تولیدی و صنعتی و کشاورزی و اداری حیات بخش و سازنده خواهد بود .
اسلاید 4 :
مبانی نظری و تئوریک ( ادبیات ) :
در ادبیات اقتصادی ، اقتصاد ملی مجموعه ای از بازارهاست ، که در یک تقسیم بندی کلی شامل بازارهای مهمی چون بازار کالا و خدمات ، بازار پول و سرمایه و تعادل در سطح هر اقتصادی مربوط به تعادل در تمام این بازار هاست .
ضمن آن که هر گونه عدم تعادل در هر بازار منجر به عدم تعادل در بازار دیگر می شود . امّا در میان بازار های مشهور و ذکر شده و مرسوم بازار کار از اهمیّت و برجستگی خاصی برخوردار است ، زیرا از جنبه انسانی ، تعاملات بازار کار در مقایسه با سایر بازار ها به طور غیر مستقیم بر نیروی کار تأثیر می گذارد و بیشترین تأثیر را علاوه بر جنبه اقتصادی بر جنبه های اجتماعی نیز دارد . عدم تعادل در بازار می تواند زمینه ساز بسیاری از بحران های سیاسی و اخلاقی در سطح جامعه باشد که عمده دلیل و عامل آن ارتباط تنگاتنگ موضوع با انسان است . ( رضوی 84 ، صبح اقتصاد )
در چهارچوب نظریه های اقتصادی ، بازار کار نقش بسیار کلیدی در حفظ تعادل و رشد هر نظام اقتصادی بر عهده دارد . از یک سو نیروی کار در بازار به عنوان یکی لز عوامل تولید نقش مهمی در فرآیند توسعه بر عهده د ارد . و از سوی دیگر بزرگترین تقاضا کننده در بازار است ضمن آن که تأثیرات مهمی در بازار پول و سرمایه بر جای می گذارد .
از این رو بازار کار از سایر بازار ها متمایز است . همچنین بیکاری یکی از مهمترین پدیده های اجتماعی است که در چهارچوب هر نظام اقتصادی از بین بردن آن به عنوان یک آرمان محموری مورد توجّه قرار دارد و نظام های اقتصادی همواره در کنار سرمایه ، ماشین آلات و ; داعیه رفع و از بین بردن کامل آن را دارند .
بازار کار نظیر سایر بازار ها از دو عامل عرضه و تقاضای کار برخوردار است ، عرضه کنندگان نیروی کار خانوارها و تقاضا کنندگان کار بنگاه های اقتصادی هستند .
بر اساس آمار موجود طی دوره زمانی بیست ساله 1375 – 1355 به طور متوسط همه ساله حدود 313 هزار نفر عرضه نیروی کار جدید و حدود 289 هزار نفر تقاضای نیروی کار جدید تکوین یافته است ، که این امر باعث شده جمعیّت بسیاری از حدود 997 هزار به 1255 هزار نفر افزایش یابد .
اسلاید 5 :
مبانی نظری و تئوریک ( ادبیات ) :
در ادبیات اقتصادی ، اقتصاد ملی مجموعه ای از بازارهاست ، که در یک تقسیم بندی کلی شامل بازارهای مهمی چون بازار کالا و خدمات ، بازار پول و سرمایه و تعادل در سطح هر اقتصادی مربوط به تعادل در تمام این بازار هاست .
ضمن آن که هر گونه عدم تعادل در هر بازار منجر به عدم تعادل در بازار دیگر می شود . امّا در میان بازار های مشهور و ذکر شده و مرسوم بازار کار از اهمیّت و برجستگی خاصی برخوردار است ، زیرا از جنبه انسانی ، تعاملات بازار کار در مقایسه با سایر بازار ها به طور غیر مستقیم بر نیروی کار تأثیر می گذارد و بیشترین تأثیر را علاوه بر جنبه اقتصادی بر جنبه های اجتماعی نیز دارد . عدم تعادل در بازار می تواند زمینه ساز بسیاری از بحران های سیاسی و اخلاقی در سطح جامعه باشد که عمده دلیل و عامل آن ارتباط تنگاتنگ موضوع با انسان است . ( رضوی 84 ، صبح اقتصاد )
در چهارچوب نظریه های اقتصادی ، بازار کار نقش بسیار کلیدی در حفظ تعادل و رشد هر نظام اقتصادی بر عهده دارد . از یک سو نیروی کار در بازار به عنوان یکی لز عوامل تولید نقش مهمی در فرآیند توسعه بر عهده د ارد . و از سوی دیگر بزرگترین تقاضا کننده در بازار است ضمن آن که تأثیرات مهمی در بازار پول و سرمایه بر جای می گذارد .
از این رو بازار کار از سایر بازار ها متمایز است . همچنین بیکاری یکی از مهمترین پدیده های اجتماعی است که در چهارچوب هر نظام اقتصادی از بین بردن آن به عنوان یک آرمان محموری مورد توجّه قرار دارد و نظام های اقتصادی همواره در کنار سرمایه ، ماشین آلات و ; داعیه رفع و از بین بردن کامل آن را دارند .
بازار کار نظیر سایر بازار ها از دو عامل عرضه و تقاضای کار برخوردار است ، عرضه کنندگان نیروی کار خانوارها و تقاضا کنندگان کار بنگاه های اقتصادی هستند .
بر اساس آمار موجود طی دوره زمانی بیست ساله 1375 – 1355 به طور متوسط همه ساله حدود 313 هزار نفر عرضه نیروی کار جدید و حدود 289 هزار نفر تقاضای نیروی کار جدید تکوین یافته است ، که این امر باعث شده جمعیّت بسیاری از حدود 997 هزار به 1255 هزار نفر افزایش یابد .
اسلاید 6 :
رضایت شخصی و استقلال طلبی :
در کل دو رویکرد متفاوت نسبت به کار آفرینی در جامعه وجود دارد.
الف : رویکرد شخصیتی
ب : رویکرد رفتاری
الف : در رویکرد شخصیتی تمرکز و توجه به کار آفرین و شناسایی ویژگی های فردی خود کار آفرین در اولویت و ترجیح قرار دارد . در واقع این رویکرد تقدّم زمانی دارد . چرا که ابتدا باید کار آفرینان وجود می داشتند و بعد کار آفرینی به عنوان یک مفهوم مستقل بوجود می آمد .
ب : در رویکرد رفتاری ، تکیه و عنایت بر رفتارهای کا آفرین در فرآیند راه اندازی یک کسب و کار است . (البته لازم به ذکر است ، امروزه کار آفرین تنها یک جزء از فرایند کار آفرینی است )
شاید بهترین و محسوس ترین تعریفی که از کارآفرین بتوان ارائه داد ، این است که : کار آفرینی عبارت است از فرآیند نوآوری و بهره گیری از فرصت ها ، با تلاش و پشتکار بسیار و همراه با پذیرش ریسک های مالی ، روانی و اجتماعی که با انگیزه سود مالی ، توفیق طلبی رضایت شخصی و استقلال طلبی صورت پذیرد (هیسریچ 1985)
و در واقع علل و انگیزه های کار آفرینی غیر از سود مالی ، توفیق طلبی ، رضایت شخصی و استقلال طلبی فرد نیز از عوامل کار آفرینی می باشد . ( صبح اقتصاد ،1/3/84 ، رضوی )
اسلاید 7 :
رابطه توسعه پایدار و کارآفرینی :
روند تغییر و تحولات در جوامع امروزی آنچنان سریع و شتابان شده است که پیش بینی آینه مقدور نیست ، حرکت کشورهابه سوی یکپارچگی در زمینه های اقتصادی و فرهنگی و پدیده جهانی شدن بر اقتصاد و الگوهای کسب و کار در سراسر دنیا تأثیر گذاشته است .
کشورهای پیشرفته با سرعت زیاد در حال پیشروی و تصمیم گیری های جدید از حالت حتی روزانه به حالت لحظه به لحظه هستند . و برای هر جامعه و فردی از جامعه در گذران زندگی سه اصل اساسی زور ، پول ، دانایی تعیین کننده و سرنوشت ساز می نمایند .
منظور از دانایی ، اطلاعات است ، اطلاعات تخصّصی که نظام های به ویژه اقتصادی که تولید ثروت می کند . حتی امروزه برای همگان اثبات شده است که فردی فقط چند ثانیه حرف بزند ولی تأثیر آن بیش از دهها کتاب می باشد که در آن زمینه چاپ کرده اند . و علت این تأثیر هم نوآوری و ایجاد شبکه های جدید خلاقیّت در تولید و بازار اقتصاد و ; می باشد .
حتی نوآوری های جزئی تأثیرات بسیار زیادی در آینده را به وجود می آورند اگر امروزه ثابت شود که مثلاً استفاده از ضایعات و صنایع تبدیلی ضایعات در صرفه جویی سوخت یک درصد تأثیر دارد همین مسأله باعث تحقیقات گسترده و فرآین شده و در اسرع زمان این فن آوری حتی ممکن به 50% افزایش یابد . فلذا جمله بالا که نوآوری های کوچک تأثیرات پرقدرتی در آینده خواهند داشت را تصدیق می کند .
امروزه سرعت مبادله اطلاعات نقش تعیین کننده دارند . حتی اطلاعات به ظاهر کم اهمیّت به پیدایش نظام به تولید ثروت مربوط است و این مسأله حتی در جابه جایی های قدرت زمانه نهفته است .و توسعه هر جامعه ای مرتبط با تلاش فردی و جمعی آن جامعه و کشور می شود . توسعه هر کشور بخصوص توسعه اقتصادی رابطه مستقیمی با عوامل طبیعی ، ارزش ها ، نیاز ها ، خانواده ، نظام سیاسی ، نظام آموزشی ، صنعت و سایر عوامل دیگر است . ( شهریاری ، تئسعه و کار آفرینی ، ابرار 25/12/84 )
اسلاید 8 :
مدیریت یا کارآفرینی :
شاید این ذهنیّت برای عده ای پیش آید که کارآفرینی در واقع نوعی مدیریت است و فقط واژه و اصطلاح تفاوت پیدا کرده است .
اما باید گفت با توجه به تعاریف ارائه شده در مفهوم کارآفرینی ونیز مفاهیم مدریت ، کارآفرینی نه تنها مدیریت نیست ، بلکه با مدیریت نیز متفاوت است . (علینقی ، 1383)
اگر مدیریت را ترتیب و اداره محیط برای نحوه ی استفاده محیط از شرایط باران در بهره گیری گیاه و سبزه و علف و درخت فرض کنیم . و اگر مدیریت را سازماندهی و هماهنگی و برنامه ریزی های علمی در جهت تحقق اهداف فرض کنیم . کارآفرینی خود باران است که با بارش و نزول بر سبزه طراوت و رشد و شکوفایی را به ارمغان می آورد .
اگر مدیریت را نحوه اداره جاده ها و اتومبیل ها و افراد و نشانه ها در جلوگیری از تصادفات و حوادث و عواقب و تبعات ناشی از فرآیند پیچیده ترافیک بدانیم ، کارآفرینی نفس و ماهیت ترافیک و هویت حیات بخش آن در احیای شرایط مطلوب اجتماعی و حفظ جان و مال مردم وفرآیند جان بخش و حیات بخش ماهیت ترافیک در اداره ی امور جامعه و کنترل و نظارت صحیح بر امور عمومی جاده ها و وسایل و امکانات و غیره همان کارآفرینی است .
کتیل سلویک هیئت علمی دانشگاه اسلو یکی از معدودترین محققین خارجی است که پیرامون کار آفرینان ایران طی سال های اخیر (دهه 80) تحقیقات جامعی انجام داده است ، تحقیقات سلویک قبل از اینکه تحقیقات کتابخانه ای یا اسنادی باشد ، غالباً از نوع تحقیقات میدانی است ، و برای این تحقیق بارها به ایران مسافرت کرده است و با مسئولان و سرآمدان کارآفرینی و مسائل اقتصادی ایران به بحث و گفتگو پرداخته است .در سال 1384 مجموعه نتایج و تحقیقات خود را تحت عنوان مقاله ای به رشته تحریر درآورده و به نکات و نتایج تازه و روشنی دست یافته است . در این مقاله آمده است :
منظور و نظر اصلی وی از کارآفرینان در این گزارش و مقاله بنیانگذاران و صاحبان بنگاه های صنعتی بخش خصوصی است ، تحلیل تحقیقی نیز مبتنی بر تحلیل های مقاله بر مصاحبه های جامعی است که با بیش از 60 نفر از صاحبان صنایع و بنگاه های صنعتی و کارآفرینی در خلال سال های 1999 تا 2004 و یا 1378-1383 بوده است . وی با استفاده از طبقه بندی و آمارمرکز آمار ایران شرکت هایی که از سوی بنیادهای مذهبی (بنیاد) اداره می شوند بخش عمومی به شمار می روند از این رو مدیران این بخش در این تحقیق لحاظ نشده اند .
اسلاید 9 :
سیر تکاملی کارآفرینی در نظریه های اقتصادی :
طبق مطالعات و تحقیقات به عمل آمده و نیز بررسی مطالعات و نظریه های کارآفرینی و اقتصاد در جهان واژه کارآفرینی دارای معانی و مفاهیم مختلف در طول چند صد سال گذشته بوده است .
از قرن پانزدهم که واژه کارآفرینی در مکتب اقتصاد معنی پیدا کرده و تا به امروز که کارآفرینی دارای ابعاد و شرایط و ساخت و اهمیّت و حساسیت گوناگون شده است کارآفرینی نیز دارای مفاهیم و معانی گوناگون بوده که به مهمترین این واژه ها و اصطلاحات اشاره می کنیم .
قرن 15 تا اواسط قرن هیجدهم ، نوع فعالیّت ها تجارت بوده و طلا و نقره عامل اصلی تجارت و توماس جان نظریه پرداز این دوره و کارآفرینی به عنوان سوادگری اطلاق شده است در قرن هیجدهم نوع فعالیّت کشاورزی بوده و زمین و مالکیّت زمین عامل اصلی تجارت و فرانسوا کنه و ریچارد کانتیلون نظریه پردازان این دوره و کارآفرینی به معنی طبیعیون مفهوم داشته است .
قرن هیجدهم و نوزدهم نوع فعالیّت صنعت بوده و عامل این فعالیّت نیروی کار و سرمایه و مواد اولیّه و کارآفرینی بوده و آدام اسمیت و ژان باتیست سی و جی – اس . میل بنیانگذار این نگاه و کارآفرینی در مفهوم کلاسیک جای گرفته است .
قرن نوزدهم فعالیّت در جبهه تولید و عامل اصلی سود و نظریه پردازان این دوره والراس و منگر بوده اند و کارآفرینی در واژه نهائیون ( سود نهایی ) مفهوم داشته است و عامل اصلی افزایش تقاضای جدید و پیش قراولان این دوره مارشال و فرانسیس اج ورت وکارآفرینی در مکتب نئوکلاسیک ها جای داشته است .
در اواسط قرن بیستم فعالیّت ها در حوزه صنعتی شدن و عامل اصلی تولید فناوری و نظریه پردازان این عصر کارل مارکس بوده و کارآفرینی در مکتب مارکسیست ها مفهوم داشته است .
مجدداً در اواسط قرن بیستم در آلمان فعالیّت ها برای تخریب خلاقانه و نوآوری استوار بوده و تانن و شومپیتر نظریه پردازان این دوره و کارآفرینی در مکتب شیکاگو تعریف شده است . (1) ( داریانی ، 1386 )4
در همین زمان در فرانسه و امریکا فعالیّت ها بر مبنای انجام معاملات و عامل اصلی نهاد و کواس و ویلیامسون نظریه پردازان این عصر و کارآفرین در نهادیون تعریف شده است .
و بالاخره در اواخر قرن بیستم در اتریش فعالِت ها بر مبنای تولید و عامل اصلی اطلاعات و نیروی انسانی بوده که توسط کرزنر و مایسز تبیین شده و کارآفرینی در مکتب نوین تعریف شده است . ( داریانی ، 1386 )4
سیر تحولات مکتبی و تولید و عاملان تولید و نظریه پردازان ذکر شده نشان می دهد که کارآفرینی از مفهوم شوادگری و مالکیت وبوژروازی به تدریج به سود و عامل تولید و نیروی انسانی و اطلاعات و ; تغییر یافته است . ( داریانی ، 1386 )4
و امروزه شاید به جرأت بتوان گفت ، فناوری فقط در جبهه اطلاعات و نیروی انسانی کارآیی دارد زیرا فناوری اطلاعات و قدرت انتقال اطلاعات و تسهیل در عرضه کالا و خدمات و کیفیّت در تولید و اهمیّت به آسایش و راحتی انسان ها آن چنان افزایش یافته که ارائه خدمات و تولید و توزیع و بازرگانی جز در حوزه های کارآفرینی در چگونگی عرضه و سرعت و دقت در عرضه و کیفیّت کالا و خدمات راه و چاره دیگری وجود ندارد .
اسلاید 10 :
کارآفرینان اقتصاد کشاورزی :
مبنای اقتصاد ایران طبق قانون اساسی ایران بر 3 محور دولتی ، تعاونی ، خصوصی تعیین شده است .
هر سه محور اقتصادی نیز بر پایه ارزش ها و مبانی و اصول فقهی و قرآنی و منابع و مآخذ کتاب و سنّت ترسیم و تبیین شده است .
به جهت وضعیت سیاسی و لزوم تمرکز در دولت مرکزی و سیاسی که از نواحی خارج از کشور به دلیل مخالفت های سیاسی با ماهیت نظام جمهوری اسلامی شده و می شود و نیز مخالفت های داخلی جناح های مختلف تا چند سال اخیر امکان و فرصت اقتصاد آزاد برای کاآفرینان در هیچ یک از بخش های ذکر شده متصوّر نبود .
دولت بسیار حجیم و گسترده و همه ی فعالیّت های تولید و توزیع و خدمات و بازرگانی در سلطه و اختیار دولت و وزارتخانه مربوط بوده است .
به دنبال تنگناهای اقتصادی در دهه گذشته و لزوم هماهنگی با بازارهای جهانی و تأثیر پذیری اقتصاد از تعاملات کشورهای دیگر به تدریج آهنگ نوای تعاملات و تبادلات اقتصادی با خارج از کشور در چهارچوب قانون اساسی و مجوّزهایی که در مجلس شورای اسلامی تصویب گردید آزاد گردید و به تدریج سرمایه گذاری ها و تولید و تعامل بازرگانی در بخش های خصوصی و نیمه خصوصی با بازار آزاد جهان رونق گرفت و در موقعیت های خاص و ایجاد تنش های سیاسی با کشورهای خاص پیکره ی تجارت و اقتصاد نیز تحت تأثیر آن واقع شده و موجبات ضرر و زیان بخش های عظیمی از تجارت و معاملات را در بر می گرفت . که خوشبختانه در دهه اخیر با علم به اهمیت ارتباط اقتصادی ایران با بازارهای جهانی و پذیرش انعطاف در بورس های بین المللی و ایجاد حسّ رقابت در تولید و توزیع و بازرگانی استقبال بسیار عظیمی از این تعاملات در داخل و خارج از کشور به وجود آمد .
اقتصاد کشاورزی ایران خوشبختانه بالقّوه دارای پتانسیل های قابل توجهی است . علیرغم قرار گرفتن ایران در فلات خشک و وجود ناحیه بسیار بزرگ گرم و خشک مرکز ایران که فاقد هر گونه استعداد کشاورزی و دامداری و آبخیزداری و; است در سایر نقاط ایران به خصوص شمال و شمال غرب و شمال شرق و جنوب و جنوب غرب و جنوب شرق استعدادهای بسیار هنگفتی از لحاظ سرمایه گذاری کشاورزی و باغداری و آبخیزداری و زراعت و دام و طیور در کنار نیروی انسانی جوان و با استعداد پراکنده است . ولی متأ سفانه در طول سه دهه اخیر به اندازه استعداد و قوّه و پتانسیل عظیم منابع کشاورزی و اقتصاد مرتبط با آن تلاش و کوشش کلان از سوی دولت مردان صورت نگرفته است . و ثابت شده است که هر گاه توجه نسبی و اندکی به آن شده حتی تولید و اثرات ناشی از آن آنچنان بوده است که به رویای خود کفایی گندم و برخی محصولات منجر شده است .
اما امروزه علیرغم انحصار محصولاتی نظیر زعفران و خاویار و استعداد بالقوّه زیادی که در پرورش آبخیزداری و پرورش و تربیت درختان میوه و صدور میوه و جالیز و حتی غلات و غیره در ایران به چشم می خورد، توفیق چندانی به دست نیاورده ایم . و سیل عظیم فارغ التحصیلان کشاورزی در رشته های مختلف تشنه کار و سرمایه گذاری و تلاش و کارآفرینی در این عرصه هستند . و از آنجا که سرمایه گذاری و کارآفرینی در عرصه های کشاورزی احتیاج به زمین و آب و امکانات می باشد . همکاری دولت و مسئولین در این خواسته امری لازم و علیحده و غیر قابل اجتناب است . هر چند در بخش هایی از مناطق مختلف ایران اسلامی این مهم محقق شده و کارآفرینان رشته های اقتصاد کشاورزی هویت مکنون و موثر خود را نشان داده اند . اما کارآفرینان مستقل و آزاد در این قسمت از کارآفرینان دانشجویان رشته اقتصاد کشاورزی پیشی گرفته اند .
کلمات کلیدی:
توجه : این پروژه به صورت فایل PDF (پی دی اف) ارائه میگردد
پروژه دانشجویی بررسی اثر زلزله بر روی سدهای بتنی وزنی با pdf دارای 94 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در PDF می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل پی دی اف پروژه دانشجویی بررسی اثر زلزله بر روی سدهای بتنی وزنی با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
کلمات کلیدی:
پروژه دانشجویی مقاله در مورد جامعه شناسی ازدواج و خانواده با pdf دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله در مورد جامعه شناسی ازدواج و خانواده با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله در مورد جامعه شناسی ازدواج و خانواده با pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
جامعه شناسی ازدواج و خانواده
چکیده :
یکی از مهمترین حوزه های جامعه شناسی مطالعه خانواده و ازدواج است. ازدواج نهادی است که از طریق آن مرد و زن با هم پیمان زناشویی می بندند. این پدیده اجتماعی شدیداً تحت تاثیر اوضاع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه بوده و افزایش و کاهش، میزان، نوع و عوامل موثر بر آن ارتباطی تنگاتنگ با شرایط جامعه دارد و با توجه به اینکه در یک ساخت اجتماع شکل گرفته یک نماد اجتماعی محسوب شده و در خود نابسامانی ها و به طور کل ویژگی های جامعه را منعکس می سازد. ازدواج وتشکیل خانواده ازقدیمی ترین نهادهای زندگی بشر است که ازدیر باز موردتوجه
متفکرین علوم اجتماعی ، علوم اخلاقی ، علمای مذهبی وسایر دانشمندان قرارگرفته است. دردهه های اخیر به علت پیچیدگی های امورمربوط به ازدواج ، دامن مسائل مربوط به آن به قلمروهای علوم دیگری همچون علم اقتصاد، جمعیت شناسی و علم سیاست نیز کشیده شده است .
هریک ازاین علوم به فراخور حیط تخصصی اشان به جنبه هایی ازمسئل ازدواج پرداخته ودرتبیین مسائل مربوط به آن ونیز ارائ راه حل هایی برای زدودن نابهنجاریهای عارض برآن با توجه به فرهنگ ، مذهب وشرایط اقلیمی گوناگونی که در جوامع مختلف وجود دارد ، کوشیده اند .
بدیهی است که ازدواج همچون هرپدید اجتماعی دیگری دارای هنجارهایی است که این هنجارها نسبت به هر جامعه ای ونیز هر مقطع زمانی متفاوت می باشند . در کشور ما نیز در دوران کنونی ، مسائل ازدواج دارای ویژگیهای خاص خود می باشد . ازیکطرف ایران همچون سایر کشورهای جهان سوم درمرحل گذار از سنت به مدرنیته است که تغییرات اجتماعی وسیعی رادرهم پدیده های اجتماعی ازجمله درازدواج وهمسرگزینی ایجاد کرده است ؛ تغییراتی که موجب شده است تا
مردان وزنان نگرش نوینی ازپیوند زناشویی وازدواج داشته باشند وآنرا نه فقط به عنوان یک رابط جنسی وتولید فرزند بلکه برای بوجود آوردن یک زندگی کمال گرا ، توأم باعشق وهمدلی وهمدمی بدانند . دنیای جدید باعث بالا رفتن سطح آگاهی های اجتماعی ، سواد عمومی وتحصیلات شده وبه موازات آن سطح توقعات وانتظارات مردان وزنان به مراتب بیشترازگذشته شده است . ازطرف دیگر درعصرمدرنیته ، تمایزات وتفاوتهای فرهنگی واجتماعی گروههای اجتماعی ونیز آحاد جامعه بیشتر شده وهمانندی های گذشته کم رنگ شده است . علاوه براینها درکشورما وقوع انقلاب
اسلامی درسال 1357،موجب شد تاتغییرات دیگری درجامعه بوجود آید ؛ بخشی ازاین تغییرات ناشی ازروند اسلامی کردن جامعه درفردای انقلاب بود. بخشی دیگر به علت نقش اجتماعی زنان درجامعه وگرایش آنها به تحصیلات بالاتر واحراز صلاحیت هایی همانند مردان دربدست گرفتن مشاغل خارج ازمنزل قرارداشت . این همه باعث شد تاهمسرگزینی ازشکل سنتی خارج شده وبامسائل دیگری که درنوع خود درکشورماتازگی داشت ، مواجه شود . نکته دیگری که درده اول بعد ازانقلاب( ده 1360) بوجود آمد وبعدها پدید ازدواج وهمسرگزینی رابرای جوانان به شدت تحت تأثیر قرارداد، میزان بالای موالید درآن دهه بود که درده 1380آنچه راکه تحت عنوان ” عدم تعادل جمعیتی درسن ازدواج ” نامیده می شود ، راموجب شد . دراین مقاله سعی خواهدشد تامسائل ومشکلات عمد همسرگزینی وازدواج رادرایران کنونی ازدیدگاه جامعه شناختی موردبررسی قراردهیم .
نگاهی به ازدواج در ایران در اعصار گذشته :
خانواده وازدواج ازنهادهای نخستین است به این معنی که درتمام دورانهای زندگی بشر ودرهم جوامع وجود داشته است . همانگونه که خانواده درگذر تاریخ اشکال متنوعی رادرهرجامعه ای به خود گرفته وازخانواده های گسترده ، پدرتباری ، پدرسری ، مادرتباری ، مادرسری و;.. صحبت به میان می آید ، ازدواج وهمسر گزینی نیز شیوه های گوناگونی درهرنقطه ازجهان ودرایران داشته است . هرچند بسیاری از انواع خانواده ها وشیوه های ازدواج وهمسر گزینی درکشورما ازبین رفته ویارواج خودراازدست داده است ، اما درجای جای این کشورپهناور می توان آثاری از قدیمی ترین انواع آنهارا پیدانمود . آنچه مسلم است ، همچنانکه نهاد خانواده درایران تغییرات اساسی بخود دیده است ، ازدواج وهمسرگزینی نیز تحول بنیادی پیدانموده است. دراین مورد چنین نوشته میشود که :
” دردوران قبل ، همسر گزینی به شدّت تحت فشار اجتماعی بود . انتخاب همسر نه بر اساس میل وعلاق دوطرف به ازدواج ، بلکه به دلیل ” جبر اجتماعی ” صورت می گرفت . درجامعه ای که فردیت مطرح نبود، علائق فردی نیز ارزشی نداشتند ;. تنها راه ارتقاء پایگاه اجتماعی ، ازدواج بود
هرچند که زن متأهل معمولأ تحت سلط مادرشوهر بود وشوهر نیز برروی او اعمال قدرت می کرد ، امابتدریج با انتقال اقتدار شوهر به زن درحیطه های خاص ، زن تبدیل به فرد فرمان دهنده وپس از فوت مادرشوهر ، به بالاترین مقام خانه می رسید به این ترتیب برای دختران ، ازدواج تنها امکان کسب یک نقش اجتماعی قابل قبول جامعه بود . مردها نیز مجبوربه ازدواج بودند ، زیرا ادار واحد خانه که درعین حال محل تولید نیز بود ، بدون وجودزن که قسمتی از کارها رابرعهده گیرد امکان
نداشت . باازدواج ، مردمجرد تبدیل به مرد متأهل می شد که اهمیت اجتماعی بالاتری ازمرد عزب داشت . درعین حال پس از ازدواج دارای فرزندانی می شد که هم به او کمک می کردند وهم به عنوان ورثه ، از مایملک خانوادگی محافظت می کردند ;;. ازدواجهای مجدد به فراوانی دیده می شد ، بطوریکه افراد هرچند گاه یکبار ، باهمسر جدیدی زندگی خودرا آغاز می کردند . علت آن ، میزان بالای مرگ ومیر زنان ومردان بود . مرگ ومیر زنان معمولأ ناشی اززایمان بود . مردی که
همسرش فوت می کرد ، بخصوص اگر فرزند یافرزندانی داشت ، نمی توانست بدون کمک زن امور خانواده رابچرخاند ، پس باگذشت زمانی کوتاه دوباره ازدواج می کرد وچون اصل عمد ازدواج ، فرزندآوری بود سعی می کرد بازن جوانتری که قادر به آوردن فرزندان بیشتری باشد ، ازدواج کند .
مرگ ومیرمردان به سبب بیماری ، اتفاقات طبیعی یاجنگ بود . بامرگ همسر ، زنان نیز مجبوربه ازدواج مجدد بودند ؛ زیرا وجود مرد برای ادار اموراقتصادی خانواده ضرورت داشت .
ازویژگیهای ازدواج درایران گذشته می توان به موارد ذیل اشاره نمود :
– ازدواج باخویشاوندان نزدیک بسیاررواج داشته است بطوریکه می گفتند عقد پسرعموودخترعمو درآسمانها بسته شده است .
– دربسیاری ازنقاط ایران دختررا ازهمان آغاز تولد “ناف بر ” می کرده اند ، یعنی اورابه نام یکی
ازپسران فامیل برای ازدواج نامزد می کرده اند .
– دراکثر نقاط ایران ،مراسم وتشریفات جشن ازدواج بسیاروسیع ومتنوع بوده است وگاهی به چند روز می رسیده است .
– پدرومادرنقش اساسی وتعیین کننده درانتخاب همسر برای فرزندان خود داشته اند . دراکثر موارد دختران هیچ نقشی درانتخاب شوهر آیند خود نداشته اند .
مشکلات همسر گزینی وازدواج درایران
1- تمایزات اجتماعی :
– همانگونه که امیل دورکیم جامعه شناس فرانسوی قرن نوزدهم خاطر نشان می کند ،در دنیای امروز ، افزایش جمعیت و گسترش تقسیم کاراجتماعی و بوجود آمدن مشاغل متنوع ، موجب ارتباطات اجتماعی زیاد ،تراکم اخلاقی وارزشها و هنجارهای گوناگون درجامعه شده است. هرچند تنوع ارزشها وهنجارها درجوامع مختلف ، ازدیر باز وجود داشته ، اما آنچه که ویژگی جامع جدیداست ، وجود این تنوع دریک جامع واحد می باشد . به گفت دورکیم جامع قدیم که مبتنی بر” همانندی ” بوده ، جای خودرا به جامع جدید که دارای خصیص “تمایز پذیری اجتماعی ” است ، می دهد . درجامع جدید در مقایسه با جامع قدیم ، افرادبا یکدیگر متفاوت هستند و هر قش
ر و گروه دارای ارزشها ، هنجارها ، الگوهای رفتار ورسوم اجتماعی خاص خود می باشد .
درنیم دوم قرن بیستم و در آستانه قرن بیست و یکم ، تنوع وناهمانندی هنجارهای اجتماعی علاوه براینکه جوامع کشورهای غربی راازتمایزپذیری اجتماعی بیشتری برخوردارنمود ، درکشورهای جهان سوم نیز ، باتوجه به ورود تحولات ناشی ازمدرنیته به این جوامع ، آنها را نیز تحت تأ ثیر قرارداده ویک دستی وهمانندی اجتماعی گذشته اشان راتبدیل به تمایز اجتماعی نمود . درنتیج این تغییرات، گروهها واقشار اجتماعی ، حتی افراد یک شبک خویشاوندی وبالاتر ازآن افراد یک خانواده ، دیگر مثل جامع گذشته دارای افکار ، عقاید ، الگوهای رفتار مشابهی نیستند بلکه هرگروه وحتی
هرفردی ازالگوهای رفتار متفاوتی پیروی می نماید .این امر خود رادرازدواج وهمسرگزینی به وضوح نشان می دهد .
دختران وپسران دردوران کنونی ، برای یافتن شریک زندگی خود ، علاوه برمشکلات عدید دیگر که شرح آنها درادام این مطلب خواهد آمد ، از نظر یافتن یک همسر همسان با خود نیز دچار مشکل هستند . آنها دیگر مثل دوران گذشته نمی توانند همسر خودراندیده ونشناخته انتخاب نمایند وامیدوار به همسانی فکری ، ارزشی وهنجاری در زندگی مشترک آینده اشان باشند . لذا توجه جوانان به همسانی فکری ، اخلاقی وهنجاری درامر همسر گزینی بصورت یکی از مشکلات آنها در آمده و در بسیاری موارد بعنوان مانعی در امر ازدواج آنان قرار گرفته است . آنها به خوبی دریافته ان
د که عدم توجه به این امر می تواند موجب شکنندگی ازدواج شده و در نهایت به طلاق منجر شود. هر قدر زوجین از دیدگاههای اجتماعی نظیر تحصیل و اشتغال یا فردی و جسمانی نظیر سن و یا فرهنگ و یا طبقات تراز یکدیگر باشند ، به همان نسبت میزان طلاق رو به کاهش می گذارد . در مقابل ، هر قدر زوجین از نظر خُلق و خوی و منش مکمل یکدیگرباشند ، باز به همان نسبت میزان طلاق کاهش می یابد .
2- تفاوت نسلها :
یکی دیگر ازمشکلات جوانان در امر همسر گزینی وازدواج ، مربوط به قرار داشتن جامع ایران درمرحل گذار از سنت به مدرنیته می باشد . این امر درمسئله ازدواج خودرا به شکل تفاوت نسلها نشان می دهد . روند تحولات درارزشها ، رسوم والگوهای رفتاری به قدری سریع است که آنرا درفاصل دونسل ( والدین وفرزندانشان ) می توان تشخیص داد. فرزندان تأثیر بیشتری ازقالب های دنیای مدرن می پذیرند ودرانتخاب همسر ، معیارها وملاک های دنیای متمدن رابیش از الگو های ارزشی والدینشان درنظر می گیرند . امروزه برای زنان معیارهایی ازقبیل نقش اجتماعی ، تحصیلات دانشگاهی ، تساوی حقوق با مردان ، اشتغال درکارهای خارج ازمنزل و;;. ازمسائلی است که مورد توجه آنان درانتخاب شوهرانشان می باشد ؛ وبرای مردان جوان نیز تصمیم گیری درپذیرش ویاعدم پذیرش خواسته های دختران جوان درامور مذکوردرفوق نقش تعیین کننده ای درانتخاب
همسرانشان دارد . ازطرف دیگر والدین درایران هنوزنقش تعیین کننده ای درمشاوره بافرزندانشان درانتخاب همسر دارند وبعضأ الگوهای ارزشی اشان متفاوت بافرزندانشان است که موجب چالش بین معیارهای والدین وفرزندان می شود .
بنظرمی رسد درجامع کنونی ایران دراکثریت خانواده ها بین فرزندان ووالدین در مورد ملاک های همسرگزینی یک نوع مصالحه بوجود آمده است ؛ هرطرف تاحدودی به نفع طرف دیگر از ترجیحات خود کاسته و سلائق وخواسته های خود راتعدیل نموده است . در واقع ، والدین وفرزندان توان
سته اند تا حدودزیادی برسر انتخاب همسر به گزینه های یکدیگر توجه نموده و به توافق برسند . با این وجود تفاوت ارزشهای والدین و فرزندان در بسیاری از خانواده ها همچنان بعنوان یکی از مشکلات همسرگزینی جوانان وجود دارد .
3- نظام حقوقی ایران درارتباط با حقوق زنان :
یکی دیگر ازمشکلات مربوط به ازدواج که منشاء بوجود آمدن مشکلات عدید دیگر شده است ، مشکلات مربوط به حقوق زنان مصرّحه درقوانین مربوط به ازدواج وطلاق می باشد . بنا به گفت بسیاری ازحقوقدانان وکارشناسان مسائل مربوط به خانواده ، ونیز واقعیات موجود درپرونده های محاکم مربوط به مسائل خانواده وطلاق ، درجامع فعلی ایران باوجود تجدید نظرها واصلاحات فراوانی که پیش از انقلاب اسلامی وبعد ازآن درمواد قانونی ازدواج وطلاق صورت گرفته است ، هنوز نارسایئهای بسیاری درزمین برقراری عدالت وعدم تبعیض بین حقوق مرد و زن وجود دارد . بعضی از این نارسایئها مربوط به تفاسیر اشتباه از دستورات فقهی اسلام و ناشی ازعدم توجه به شرایط وموقعیت های زمان ومکان می باشد . به عبارت دیگر قوانین و هنجارهای اجتماعی که درزمانهایی می توانسته اند در استحکام خانواده ها مفید باشند ووظایف وتکالیف زن وشوهر رادرزندگی
زناشویی ویا هنگام بروز اختلاف بین زوجین ، تعیین نمایند ، درحال حاضر باتوجه به تغییرات زیاد درخواسته ها وانتظارات زن ومرد که ناشی از تأثیر فرهنگ وتمدن جدید است ، ممکن است مناسب نباشند . لذا اینگونه قوانین، نظام حقوقی رادرتأمین خواسته های زوجین ، مخصوصأ زنان دچار چالش نموده ومشکلات فراوانی رادرارائه راه حل های متناسب با وضعیت کنونی خانواده ها ، بوجود آورده اند . ازجمل این مشکلات می توان به شرط عٌسر وحرج درتقاضای زن برای طلاق شوهرش نام برد .” عٌسر وحرج به عنوان یکی از مواردی است که بر مبنای آن زنان می توانند از دادگاه
درخواست طلاق نمایند . به بیان دیگر ، در صورتی که ادام زندگی زناشویی به دلایل مختلف برای زوجه غیر قابل تحمل شود ، وی مجاز است از دادگاه رفع پیوند زناشویی را خواستار شود .بررسی ها نشان می دهد که این کلّیت در عمل مشکلاتی را به وجود می آورد چرا که عٌسر وحرج مفهومی است نسبی که ارتباط عمیقی با روحیات فرهنگی و ایدئولوژیکی اشخاصی ( قضاتی ) دارد که قرار است در این مورد به اظهار نظر بپردازند . همچنین ابهام در مفهوم عسر و حرج و
نسبیت آن بر حسب زمان و مکان واکنش های متفاوتی را نسبت به موضوع مورد ادعا در دادگاه ها ( اعم از بدوی و عالی ) به وجود می آورد . به عبارت دیگر ، مفهوم عسر و حرج بر حسب شرایط مکانی و زمانی متغیر است به نحوی که برای زنان مثلاً فلان منطق روستایی عسر و حرج همان مفهومی را ندارد که برای زنان مثلاً تهرانی ممکن است داشته باشد . این نسبیت باعث می شود برای قضاتی که در فرهنگی خاص تربیت شده اند ، عسر و حرج ادعایی زنان مثلاً تهرانی قابل درک نباشد مگر آنکه به نحوی از انحاء از جمله ضرب و شتم شدید ، رها کردن زوجه برای مدت طولانی ، اعتیاد شوهر به نحوی که خانواده را کاملاً متلاشی سازد ، صرفنظر کردن زن از تمام حقوق خود و ;..تجلی خارجی یابد .) بطورکلی می توان چنین نتیجه گیری کرد که باتوجه به قوانین موجود مرد خیلی راحت تر وزودتر می تواند همسرش رابه دادگاه کشانده وزن خود را طلاق دهد ولی ز
ن درصورت تصمیم به طلاق شوهرش – براثر اعتیاد به مواد مخدر، خیانت به وفاداری زناشویی و;;. اولأ نمی تواند به راحتی این اموررابرای دادگاه محرز نماید ، ثانیأ راه فرارمردان ازاین اتهامات باتوجه به قوانین موجود بسیار راحت می باشد .در مجموع ، این نارساییهای حقوقی موجب شده اند تا دختران و والدین آنها نسبت به پذیرش خواستگاران ، سخت گیر و محتاط باشند و التزام هایی را به صورت مهریه و طرق دیگر از پسر و خانواده اش خواستار شوند. همچنین ، قوانین مربوط به ارث در نظام حقوقی ایران نیز مشکلاتی را برای زنان بوجود می آورد که در مورد آنها در مبحث” مشکلات مربوط به افزایش میزان مهریه” توضیح داده خواهد شد .
4 – مشکلات مربوط به افزایش میزان مهریه :
همانگونه که درمورد وضعیت حقوق زنان درنظام حقوقی خانواده درایران گفته شد ، زنان ازهنگام انتخاب همسر ومراحل بعد ازآن تا موقع ازدواج ، بدلیل عدم تأمین حقوقی درصورت وقوع اختلاف باشوهر ویا الزام به طلاق ، دارای دغدغ دفاع ازحقوق مشروع خود هستند . به این جهت درهنگام عقد ازدواج ضمن شروط خود ، میزان مهریه را به گونه ای تعیین می کنند تا اولأ ازسوء استفاد شوهر درصورت بوالهوس بودن وتصمیم به طلاق زن به بهانه های واهی پس از ازدواج ، جلوگیری نمایند ودرثانی اگر بنا به هردلیلی ازدواج ، منجر به طلاق شد ، زن ازنظر تأ مین هزین زندگی خود برای بقی عمر دچار مشکل مالی واقتصادی نباشد .
در مجموع می توان گرایش به بالابردن مهریه را از طرف زنان وخانواده هایشان درهنگام عقد ازدواج ، موارد ذیل دانست :
الف- پیشگیری ازطلاق زن توسط مرد بدلایل واهی ویا بوالهوسی مرد.
ب- عدم امکان ازدواج مجدد برای اکثریت زنان مطلقه بدلیل :
– سنت هایی که درمورد ازدواج مجدد زنان مطلقه وزنان بیوه براثر فوت همسر درجامعه وجود دارد .
– پائین بودن نسبت جنسی درجامع ایران که موجب می ش
ود تا مردان عمدتاً همسرانشان را از دختران هرگز ازدواج نکرده انتخاب نمایند.
– باقی ماندن آثار نظام مردسالارانه دراکثر خانواده ها که اکثریت زنان رااز تملک دارایی های کسب شده پس از ازدواج محروم می نماید ، مضافأ به اینکه طبق قانون درصورت فوت شوهر ، زن فقط یک هشتم ازدارایی شوهرش را به ارث می برد واین سهم در مورد خان مسکونی ، فقط ازاعیان ( ساختمان ) است و زن ازعرصه ( زمین زیر ساخت ) ارث نمی برد و این درحالی است که ارزش خان مسکونی دراکثرشهرها ، باتوجه به بالابودن قیمت زمین ، مربوط به زمین زیر ساخت است
وبنای ساخت های مسکونی نسبت به قیمت زمین ارزش چندانی ندارد . این امرنیز یکی از موجبات تمایل به افزایش مهریه ازطرف زنان درهنگام عقد ازدواج بوده و در صورت عدم توافق با داماد و خانواده اش ، بصورت مانعی در امر ازدواج قرار می گیرد .
5 – فقدان امکانات اولیه معیشتی برای شروع زندگی :
طبق آمارهای رسمی وغیر رسمی ، میزان بیکاری درکشورما به حدی است که ازمیانگین جهانی بسیار بالاتر می باشد وازمعضلات کشوربشمارمی رود . هرچند دامن بیکاری ، هم اقشاراجتماعی رادربرمی گیرد، اما بیکاری فارغ التحصیلان – درسطوح کارشناسی ،کارشناسی ارشد وتاحدودی درمقطع دکتری برای بعضی ازرشته های تحصیلی – یکی از مسائل حاد جامع امروز ما راتشکیل می دهد . علاوه برآثار وتبعات این معضل درزمینه های مختلف دیگر ، درامر ازدواج جوانان – مخصوصأ ازدواج مردان – بسیارنقش تعیین کننده ای ایفاء می نماید . بیکاری مردان ویاپائین بودن سطح دستمزدها برای جوانانی که باهردرج تحصیلی مشغول به کارمی شوند ونیز عدم امنیت شغلی درهنگام اشتغال به کار ، ازموانعی است که موجب می شود تاپسران نتوانند اقدام به انتخاب همسر برای ازدواج وتشکیل خانواده نمایند .
6 – بالابودن توقعات وانتظارات زوجین برای تشکیل خانواده :
درادام مبحث مربوط به بیکاری وکمبود دستمزد باید این موضوع رادرنظرداشت که جوانان علاوه برمشکلات مربوط به کسب درآمد کافی برای شروع به زندگی ، ازسطح توقعات وانتظارات نسبتأ بالایی – نسبت به والدین ونسل های قبل ازخود – برخوردارمی باشند .
ازعمده ترین نیازهای معیشتی جوانان برای شروع به زندگی، داشتن مسکن مستقل – هرچند بصورت اجاره ای ورهنی – می باشد که باتوجه به بالابودن نرخ های اجار مسکن ، بسیاری ازجوانان امکان اجاره نمودن یک خان کوچک رانیز دارانمی باشند . علاوه برآن ، داشتن اتوموبیل ویابسیاری ازلوازم منزل که درسالهای اخیر برای تشکیل خانواده ، مرسوم شده است ، موجب شده تاجوانان نتوانند بین درآمدهای خود وهزینه های ضروری زندگی تعادلی بوجود آورده وتشکیل یک خانواد
مستقل – ازوالدین خود- را امکانپذیر بدانند. باید توجه داشت که دردهه های اخیر باتوجه به تمایزات فرهنگی نسل جوان باوالدینشان ، امکان زندگی مشترک زوج تازه ازدواج کرده باوالدین شوهر و یا زن ، تقریبأ امکان ناپذیر شده است وفقط دربعضی ازخانواده های روستایی وبه نسبت بسیارکمتری درمناطق شهری ، این نوع زندگی مشترک زوجین باوالدین مقدور بوده است .
7 – بحران هویت دربین جوانان درجامع کنونی ایران :
جوانان ایرانی درجامع درحال گذار – ازسنت به مدرنیته – کشورمان به نوعی دارای بحران هویت می باشند؛ ازیک طرف تحت تأثیر نسل های قبل – والدین و مسئولین فرهنگی ، اجتماعی وسیاسی – ، خودراتحت فشارقوانین، رسوم وآداب وعادات برآمده ازسنت های اجتماعی ومذهبی می بینند ومجبوربه رعایت این هنجارها هستند وازطرف دیگر باگسترش ونفوذ رسانه های عمومی ازقبیل تلویزیون ، ماهواره ، اینترنت ورسانه های مکتوب ، خودرادردنیایی می بینند که باسنت های فرهنگی نسل قبلی اشان دارای فاصل زیادی است . درتعارض وتقابل سنت ومدرنیته ، جوان ایرانی نه تنها هویت واقعی خودرادستخوش تلاطم وبی ثباتی می یابد بلکه درشناخت دیگران نیز نمی تواند معیارهای مشخص وتأیید شده ای راشناسایی نماید . قدرمسلم این مسئله برای جوانان درانتخاب همسری که بعنوان شریک زندگی ، نقش تعیین کننده واساسی درآینده اشان دارد ، ازاهمیت
بسیاری برخورداراست . به عبارت دیگر پسر ویا دختری که نمی تواند خود رابشناسد وویژگی های مثبت ومنفی خودرا به درستی وباملاک های متیقن ارزیابی نماید، چگونه می تواند درارزیابی دیگری – همسر آیند خود – موفق باشد . ازاینرو پسر یا دخترجوانی که به سن ازدواج رسیده است وباید همسر آیند خودراازمیان دختران ویا پسران – خواستگار – خود انتخاب نماید ، دچار تردید ، وسواس ودودلی است ودرنهایت ، این امر می تواند موجب تأخیر درازدواج اوگردد . آمارهای تجرد قطعی ، که درسالهای اخیر روبفزونی گرفته است ، می تواند درکنارسایر عوامل ، درنتیج این بحران – هویت – درجوانان باشد .
8 – عدم تعادل جمعیتی در سن ازدواج در ایران :
آمارها نشان می دهند که میزان رشد جمعیت ایران درفاصل بین سالهای 1335 تا 1375 علیرغم اینکه یک کاهش کلی داشته ، اما درده 1355تا 1365از رشد بسیار بالایی برخورداربوده است .
نرخ رشد بالای جمعیت درایران طی ده55-65منجر به افزایش قابل توجه جمعیت این دوره شده است ، بطوریکه جمعیت 34میلیون نفری ایران در سال 1355برای سال 1365به بیش از 49میلیون نفر افزایش یافته است
این افزایش جمعیت ، به شکل های گوناگون ، نظام اقتصادی – اجتماعی کشور راتحت تأثیر قرار داده است . افزایش جمعیت ایران درده 65-55 که عمدتأ ناشی از افزایش موالید بوده ، درابتدا خودرا به صورت افزایش هزینه های مربوط به خدمات پزشکی ، بهداشتی وتغذیه نوزادان وکودکان نشان داد . پس ازآن وقتی این انبوه جمعیت سالهای خردسالی راطی کرد ، بخش آموزش وپرورش رادچار کمبود فضای آموزشی نمود وبحران کمبود امکانات آموزشی به تدریج ازمقاطع ابتدایی به مقاطع بعدی تحصیلی انتقال یافت . چنانچه آمار سالهای 65- 55 نشان می دهد ، عمد موالید درآن دهه مربوط به دور 5سال
60-65می باشد که دردور پنج سال 80-85(مقطع زمانی که درآن هستی
م ) ازیکطرف به سن کاروتحصیل دردانشگاه رسیده اند و مشکلات خاص خود رابوجود آورده اند ، وازطرف دیگر واقع درسن ازدواج می باشند ، که موضوع مورد بحث دراین مقاله است .
چنانچه آمار 1375نشان می دهد جمعیت 10تا 20ساله ، که همانا متولدین 55-65 هستند ، ازتعداد بسیار بالاتری نسبت به جمعیت متولدین دهه های قبل وبعد ازآن برخوردارمی باشند .
جمعیت 10تا 20ساله درسال 1375 ، درحال حاضر ( سال 1385) درسنین 19تا 29سال قراردارند . با توجه به اطلاعات موجود درسرشماری سال 1375،میانگین سن ازدواج برای زنان 22/4سال وبرای مردان 25/6 سال بوده است و نیز درفاصل سالهای 1365تا 1375سن ازدواج بطوریکنواختی ، هم برای مردان وهم برای زنان ، درحال افزایش بوده است .
بنابراین دوراز واقعیت نیست که درسالهای بعد ازآن تا حال حاضر نیز این رشد سن ازدواج همچنان ادامه داشته است . باتوجه به آمارهای موجود افزایش سن ازدواج درده 65-75 برای مردان 18/. سال وبرای زنان 25/. سال بوده است که اگر برای سالهای پس از آن نیز همین مقدارافزایش را پا برجا فرض نمائیم
لذا متوسط سن ازدواج درسال 1385برای زنان حدود 24وبرای مردان حدود 27سال می باشد . ازطرف دیگر چون میانگین سن ازدواج ارقام فوق است لذا طبیعی است که زنان ومردان چند سال قبل یا بعد ازآن وارد سن ازدواج شده اند . اگراین رقم را2سال درنظر بگیریم زنان از سن 22سالگی ومردان از سن 25سالگی وارد سن ازدواج می شوند . به عبارت دیگر انبوه زنان متولد 60-65 از
سال 1382ومردان متولد 60-65 از سال 1385وارد سن ازدواج می شوند . به عبارت دیگر درحال حاضر (1385) زنان متولد 60-65درسنینی هستند که مردان هم سنشان هنوز به سن ازدواج وارد نشده اند ، لذا ازنظر جمعیت شناسی با افزایش زنان واقع درسن ازدواج (نسبت به مردان واقع درسن ازدواج ) مواجه هستیم .
بطوراجمال می توان چنین نتیجه گرفت که باتوجه به اختلاف سن متوسط ازدواج برای دو جنس ، دختران متولد سالهای 60-65،که درایران تعداد موالید بسیاربالا بوده است ، همسران خودرا ازمیان مردان متولد 55-60انتخاب خواهند کرد که دراین دوره تعدادموالید بسیار پائین تر بوده است ولذا تعداد زنان درسن ازدواج بسیار بالاتر ازتعداد مردان واقع درسن ازدواج خواهد بود
.
براساس اطلاعات مرکز آمارایران (1375 ) درسال 1385در مقابل4458203 دختر 20-24ساله (10-14ساله های سال 1375،بدون احتساب مرگ ومیر آنها که البته دراین گروه سنی ناچیز است ) ، 3579875مرد 25-29سال وجوددارد (15-19ساله های سال 1375) . بنابراین در”بازار ازدواج ” دست کم تعداد 878328 دختر وجود خواهد داشت که قادر به یافتن همسر وادامه مسیر طبیعی تشکیل خانواده نخواهند بود . باتوجه به آمارهای مربوط به جمعیت ساکن درشهر وروستا ونیز میزان رشد جمعیت دراین مناطق ،حدود 60درصد ازاین مازاد دختران درشهرها ساکن هستند .
از د وا ج مو قت، را ه حل یا پا ک کر د ن صو ر ت مسئله:
” از د وا ج مو قت با جسار ت تر و یج شو د”! وز یر کشور در روز دهم خرداد ماه سا ل جاری با گفتن این سخن در هما یش (هم اندیشی حجا ب،مسئو لیت ها و اختیا را ت دو لت ا سلا می) درآ تش تنوری دمید که یک دهه قبل نیز در ایر ا ن ز با نه کشید ه بو د،
ها شمی رفسنجا نی رئیس جمهور وقت در سال 1371تاکید کر د که ر ا بطه ی جنسی خا ر ج از د و اج قا بل قبو ل نیست و در صورت و قو ع ، مجا ز ا ت از 100 ضر به شلا ق تا سنگسا ر را به د نبا ل دار د. او اضا فه کر د که صیغه بر ای ر فع مشکلا ت جنسی و حل و فصل مسا ئل مر بو ط به فسا د در یک جا معه ی اسلا می است ومی تو ا ند نیا زها ی جنسی زن ومرد را حل کند ، که با وا کنش ها ی متفا وتی در جا معه روبه روبرشد وعده ای آ ن را بی بند و با ری قا نو نی خواندند و
موا فقا ن آن را بهتر از رابطه ی جنسی در غر ب دا نستنند، و ا مر وز و زیر کشو ر بر ای حل مشکل ازدواج جوانا ن، ترو یج ازدواج مو قت را پیشنهاد می کن دو ا ضا فه می کند که از د وا ج مو قت تنها بر ای کا مجو یی مر دا ن دارا ی همسر نیست که بروند و برای بار چندم ازدواج کنند. وی همچنین میافزاید: ا گرمانخواهیم برای پاسخگویی به نیاز جنسی جوانان راه حل عملی ارا ئه دهیم با ید منتظر تخلفا ت و تبعات فراگیر این مشکل با شیم و در همین را بطه خواستا ر تغییر فرهنگ ازد واج و ازدواج مو قت شد.
با زگشا یی پرونده ازد واج مو قت در جا معه با واکنشهای زیادی از سوی حقوق دانا ن و فعالا ن حقوق زنا ن و بعضا خا نو اد ه ها ی ایرانی روبرو شد. ا ینکه این طرح و برنامه های نظیر طرح ا منیت ا جتماعی چقدر کارشنا سی شد ه اند و تا چه میزان با نیازها ی واقعی جا معه همخو ا نی دار ند و می تو ا نند مشکلی از مشکلات را حل کنند نیاز به شنید ن نظرکا رشناسان مختلف در حوزه های متفاوت اجتماعی دارد. در این بحث ا بتدا نگا هی به شرایط اجتماعی ا نداخته و سپس نظرات کار شناسا ن را در این را ستاد ترو یج ازدواج مو قت مورد بحث و بر ر سی قرار داده و سپس به یک جمعبند ی و راهکا رها یی در این مو رد می پردازیم. در بر رسی شرا یط و و ضعیت مسا ئل اجتماعی ا یران در سا ل ها ی 1360 تا کنو ن بر ا سا س آ ما ر و ارقام آ سیب های ا جتماعی در ایران رشد صعودی دا شته و تعدا د زندانیا ن 7 بر ابر شد ه. برا ساس اعلام سازمان ثبت احو ا ل کشو ر، آ مار طلا ق در سا ل 82 با 6/7 در صد ر شد به 72 هز ار و 429 فقر ه رسیده واین در حا لی است که امر طلا ق در تهر ا ن نیز با ر شد1/ 5 در صد ی در سا ل گذ شته به 30 هزار و 244 فقر ه ثبت طلا ق ا فز ا یش یا فته ا ست و;;، ا فز ا یش فقر، فحشا، فر ار دختران از خا نه و ;، همه و همه نشا ن از یک و ضعیت نا بسا ما ن در جامعه ما می با شد. اگر بخو ا هیم نگاهی جا معه شناختی نسبت به ا ین شر ایط اسف با ر در جا معه دا شته با شیم ، با ید گفت این طر ح از منظر اجتما عی ا بعا د مختلفی دار د : او ل اینکه با طرح از د وا ج موقت چه مشکلی را می خو ا هند حل کنند؟ به نظر می ر سد مساله مشکل جنسی قشر جوا ن ا ست که روز بروز میا نگین سن ازدواج در آ ن با لا می رو د. در طی نیم قرن گذشته ما شاهد روند رشد و افزایش طلاق از یک سو و کاهش قبح جدایی دو همسر در بین افکار عمومی جهانی از سوی دیگر هستیم. در طی سالهای اخیر اکثر کشورهای جهان در جهت آسان‌تر کردن روند طلاق اقدام کرده‌اند.
هر چند که در ابتدای ایجاد قوانینی سهل گیرانه نسبت به طلاق ، این پدیده در دهه‌های 60 و 70 میلادی در کشورهای اروپایی، به سرعت افزایش یافت اما در دهه‌های اخیر، میزان آن تا اندازه‌ای تثبیت شده است. اما چرا آمار طلاق افزایش پیدا میکند؟
نتیجه گیری، خانواده ایرانی، خانواده مقدس!
خانواده سنتی:از ضرورت تا تقدس! به روایت تاریخ اجتماعی انسان نهاد خانواده اولین نهاد اجتماعی است که برخی از جامعه شناسان ریشه پیدایش آن را همزمان با ظهورمالکیت فردی می دانند (مورگان ومارکس) .درجامعه ایران نیز ازدیربازنهاد خانواده اولین ومهمترین بستراجتماعی شدن فرد و فراگیری آموزه ها ، ارزشها و هنجارهای اجتماعی بوده وهست . این ساختار بازمانده از سده های گذشته همواره دارای کارکردهای بسیاری بوده که منجربه قوام ودوام آن درایران نیز گردیده وبه آن سیماو کارکردی ” مقدس ” داده است . بطوریکه می توان اززوایای مختلفی به این کارکردها پرداخت .
ازدیدگاه اچتماعی نهاد خانواده ، سازوکار عینی پایش وزایش مرد سالاری وهژمونی مرد بر زن می باشد .تنفیذ وراهبری کارکردهای مردخواهانه ای همچون شوهرداری ، کودک آوری وکودک پروری ، وخانه داری از مهمترین وجوه تقسیم کارسه گانه خانوادگی است که همواره از سوی مردان مسلط بر جامعه وخانواده دنبال شده است .الگوهای مرد خواهانه ای نظیر تعداد وجنسیت فرزند خواهی، نوع پوشش کامل سر وروی زنان، نوع آموزش زنان وفرزندان، نحوه انتخاب همسر برای قرزندان دختر وپسر ، نحوه صرف اوقات فراغت ، احترام به بزرگان وشیوخ خانواده وعشیره .جامعه وانتخاب طرز تفکر دینی وشدت وحدت رعایت سلوک دینی و; از زمره خدماتی بود که تقدس خانواده را دوچندان میساخت
کلمات کلیدی:
پروژه دانشجویی مقاله در مورد آثار سازنده عقیده به معاد با pdf دارای 22 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله در مورد آثار سازنده عقیده به معاد با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله در مورد آثار سازنده عقیده به معاد با pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
آثار سازنده عقیده به معاد
عقیده به زندگى پس از مرگ و اعتقاد به کیفر و پاداش اعمال، نقش بزرگى در آرامش روانى و امنیت اجتماعى ما دارد که آرامش روانى، اثر فردى و امنیت اثر اجتماعى آن است، اینک پیرامون آرامش روانى و آثار فردى عقیده به معاد بحث میکنیم.
بشر هر چند در پرتو قدرت صنعت و تکنیک، درهاى فضا را به روى خود گشوده و انسانهائى را به ماه فرستاده و بازگردانیده است و از قلب و کلیههاى مصنوعى به جاى طبیعى آن استفاده کرده است، ولى در برابر این پیروزى چشمگیر علمى، به سکونت خاطر و آرامش روانى که زیر بناى یک زندگى سعادتمندانه را تشکیل میدهد، نه تنها دست نیافته است، بلکه به موازات پیشرفت صنعت و دانشهاى مادى، مشکلات روانى وى افزایش یافته است.
عوامل و مشکلات روانى و ناراحتىهاى روحى او یکى و دو تا نیست، ولى موضوعات زیر از علل چشمگیر اضطراب است:
1 ـ مادیگرى بى حد و حساب.
2 ـ شدائد و مصائب.
3 ـ اندیشه مرگ.
اینک هر یک از این سه عامل را به گونهاى توضیح میدهیم.
جهان سرمایهدارى براى فزونى کالاهاى خود، وسایل ارتباط جمعى را در تمام نقاط جهان، به استخدام خود درآورده است و در اکثر طبقات نسبت به مظاهر مادى، از ویلا و ماشین و تجملات زندگى، اشتهاى کاذبى پدید آورده است که بهیچوجه اشباع نمیگردند، اکثریت مردم روى زمین را گروهى تشکیل میدهند که فضاى روح و روان آنان را اندیشه مادیگرى پر کرده و هدفى جز ثروت
اندوزى و بهرهگیرى مادى و لذائذ جسمانى ندارند.ناگفته پیداست که بسیارى از آرزوهاى انسان جامه عمل نمیپوشد و در نتیجه یکنوع ناراحتى و تشویش روانى بر انسان مسلط میگردد، چه بسا در صورت شدت به صورت یک خوره خطرناک که خورنده اعصاب و آرامش روحى است در میآید.
این یک عامل براى بروز ناراحتىها.
عامل دوم براى ناراحتىها موضوع مصائب و شدائد است.هر فردى در طول زندگى خود، با محرومیتها و شکستها و فقدان عزیزان و بلاهاى زمینى و آسمانى و;روبرو میگردد و فشار هر یک از این عوامل بر روح و روان انسان به اندازهاى است که گاهى انسان را به فکر خودکشى و در هم شکستن قفس زندگى میاندازد.
بالاتر از آن، اندیشه فنا و مرگ است که خود عامل سومى براى بروز ناراحتیها میباشد، زیرا هر فردى میداند که پس از اندى، رشته زندگى او گسسته خواهد شد و شربت تلخ و جانکاه مرگ را خواهد نوشید.
اعتقاد به معاد، اثرات نامطلوب این عوامل سه گانه و عوامل دیگرى را که فعلا مجال بازگوئى آنها نیست کاملا خنثى میسازد.زیرا:
اولا در مکتب اعتقاد به خدا و معاد، دنیا و تمام وسائل زندگى آن، ارزش وسیلهاى دارند، نه هدفى آنها براى انسانها ساخته شدهاند نه انسان براى آنها، بنابر این دلیل ندارد که انسان در خود چنین اشتهاى کاذبى را پدید آورد و حرص و آز خود را روزافزون سازد سپس گرفتار اثرهاى نامطلوب و واکنشهاى روحى آن گردد.
به عبارت دیگر انسان با ایمان، زندگى جهان را معبر و گذرگاهى بیش نمیداند، اگر در این گذرگاه وسیله لذت بیشتر تأمین نگردد، هرگز ناراحت نمیشود و پیوسته به زندگى جاودانى میاندیشد، نه زندگى موقت.
ثانیا مذهب در تعالیم خود، کیفرهاى سخت براى گروه متجاوز و اسرافگر و حد و مرزنشناس، تعیین کرده است و اندیشه جزاهاى اخروى، ریشه هر نوع آرزوهاى باطل و گرایشهاى بیحد و حساب را در دماغ انسان میسوزاند و دست انسان را در آلودگى بدنیا در محدوده خاصى آزاد میگذارد و در قلمرو زندگى یک چنین انسان معتقد به معاد، عوامل آزار دهنده کمتر پیدا میشود.
اعتقاد به معاد مشکل مصائب و شدائد را به گونهاى روشن حل کرده است زیرا گذشته از اینکه حوادث جهان، نتیجه تقدیر خداوند حکیم است هر نوع صبر و بردبارى در برابر مصائب داراى پاداش بزرگ نیز مىباشد و همین پاداش بزرگ مصیبتها را در نظر انسان کوچک و سبک جلوه میدهد.
در مکتب اعتقاد به معاد، عامل سومى، به نام (اندیشه فنا) وجود ندارد و در نظر پیرو این مکتب رشته زندگى پس از مرگ گسسته نمىشود، و مرگ دروازه ابدیت و فرشتهاى که مأمور گرفتن جانها است پاسدار آن میباشد، چیزى که هست انسان باید براى زندگى پس از مرگ، توشهاى بیندوزد و از عواملى که مایه ناراحتى در سراى دیگر است بپرهیزد.
آثار اجتماعى عقیده به معاد
اعتقاد به معاد، نه تنها مشکلات روحى و روانى انسانها را میتواند بگشاید، بلکه این عقیده در تعدیل و رهبرى غرائز انسانى، پرورش فضائل اخلاقى، و تأمین عدالت اجتماعى نقش مؤثرى ایفاء میکند.
این سه مطلب از آثار اجتماعى اعتقاد به زندگى پس از مرگ است و هر کدام را به گونهاى تشریح میکنیم.
1 ـ تعدیل و رهبرى غرائز
مسئله تعدیل غرائز، مهمترین مسئله در فصول زندگى انسانها، بالاخص طبقه جوان میباشد.مثلا تمایلات جنسى در دختر و پسر در فصل بلوغ، تجلى میکند و در آغاز جوانى، به اوج قدرت میرسد .
درست است که بقاء انسان در گرو اعمال این غریزه است، ولى موضوع قابل توجه این است که غریزه جنسى در برخى از فصول زندگى انسانها، براى خود حد و مرزى نمىشناسد.
در این موقع، اعتقاد به معاد و کیفرهاى الهى این غریزه را مهار کرده و دارنده آنرا به صورت انسان وظیفهشناس تحویل اجتماع میدهد، و انسانى را پرورش مىدهد که در اطاق خلوت، در برابر زن جوان و بسیار زیبا که به او فرمان آماده باش میدهد و میگوید: «هیت لک» آماده باش سرسختانه مقاومت میکند و زن متجاوز را، پند واندرز میدهد و مىگوید «معاذالله» بخدا پناه مىبرم;! (1)
در تاریخ زندگى انسانهاى با ایمان، سرگذشتهاى آموزندهاى وجود دارد، که ما را به اهمیت اعتقاد به معاد رهنمون مىباشد.
حس غضب و خشم، از نظر قدرت، کمتر از غریزه جنسى نیست، گاهى حس انتقام به اوج خود مىرسد و میخواهد هر نوع مانع و رادع را، از پیش پاى خود بردارد.
در این مواقع جز ترس از انتقام الهى، و خوف از دوزخ، چیزى نمیتواند آتش خشم انسانها را خاموش سازد، و همچنین است دیگر غرائز اصیل انسانى.
2 ـ پرورش فضائل اخلاقى
در نهاد ما یک سلسله فضائل اخلاقى وجود دارد که تحت شرایطى پرورش یافته و بارور مىگردند .ارشاد و راهنمائى علماء اخلاق، هر چند در پرورش فضائل اخلاقى مؤثر است ولى راهنمائى آنان، از دایره سخن گفتن و مذاکره دوستانه، گام فراتر نمىگذارد.
ولى مذهب و اعتقاد به پاداشها و کیفرها، فضیلتهاى اخلاقى را مانند انسان دوستى، ضعیف نوازى، مهربانى به یتیمان، دستگیرى از درماندگان و;در انسان زنده مىسازد و از اینجهت دانشمندان، مذهب را پشتوانه اخلاق مىدانند.
قرآن مجید با روش خاصى به این نکته اشاره میکند و انکار مبدأ و معاد را مایه کشته شدن عواطف انسانى میداند، تا آنجا که دل او سخت و پرقساوت مىگردد و مهربانى و ترحمى نسبت به یتیم و مستمند و بىنوا ندارد، چنانکه میفرماید:
ارأیت الذى یکذب بالدین، فذلک الذى یدع الیتیم و لا یحض على طعام المسکین (سوره ماعون آیه 1 ـ 3)
«آیا دیدى کسى را که روز جزا را انکار مىکند، او همان کسى است که (با کمال بىرحمى)، یتیم را طرد مىنماید، و افراد را به اطعام مستمندان دعوت و ترغیب نمىنماید.»
3 ـ تأمین عدالت اجتماعى
تزاحم و اصطکاک در منافع، از لوازم اجتماع انسانى است که در آن افراد نیرومندو ناتوان، مستعد و عقب مانده، زندگى میکنند و افراد نیرومند و مستعد پیوسته مىخواهند همه چیز را به خود اختصاص دهند، براى ترمیم این قسمت چارهاى جز این نیست که قوانینى وضع گردد که حافظ حقوق تمام طبقات باشد، ولى باید توجه داشت که اگر وضع قانون مهم است، اجراء آن از اصل تشریع آن اهمیت بیشترى دارد.
در جامعههاى کنونى، قوه مقننه، قوه قضائیه و قوه مجریه، تا حدودى توانستهاند به جامعه نظم و آرامش نسبى، بخشند و در مواقع فوق العاده با تأسیس حکومتهاى پلیسى و نظامى، جلو بسیارى از بى نظمىها را بگیرند.
ولى جان سخن اینجاست که اینگونه نظامات مادى فقط میتوانند به خلافکاریهاى عیان، پایان بخشند ولى از تعدىهاى پنهانى که از دید دستگاه قدرتهاى قضائى و انتظامى دور است نمىتوانند جلوگیرى کنند.
گذشته بر این هر گاه خود قدرتهاى سه گانه (مقننه، مجریه، قضائیه) بخواهند از مقام و موقعیت خود سوء استفاده کنند، چه عاملى مىتواند جلو تصمیمات آنان را بگیرد، اینجا است که حکومتهاى مادى در گسترش عدالت اجتماعى، کاملا در بن بست قرار گرفته و جز یک موفقیت نسبى چیزى عایدشان نمىشود.
ولى در اجتماعى که زیر بناى نظامات آن را، ایمان و ترس از خدا تشکیل دهد این مشکل خود به خود حل است و کیفرهاى جانکاه آن، بهترین ضامن اجراء قوانین است.
نگارنده در سفرى که از ایالات متحده دیدنى به عمل آورد، در مجالس دوستان، از صنایع گسترده و تکنولوژى وسیع و دانشگاههاى بى حد و حساب و امنیت فرد و اجتماعى آمریکا توصیفهاى زیادى مىشنید، دوستان غالبا از نقطه نظر خاصى سخن میگفتند، و هدف آنان انتقاد از شرق و شرقى بود که فرسنگها از تمدن درخشان غرب عقب مانده است، نه تمدنى دارند و نه فرهنگ، نه آسایشى دارند و نه امنیت و;
نگارنده در مواقع مناسب از شیوه زندگى غربى انتقاد مىکرد و تمدن آنان را یک تمدن ماشینى، نه انسانى میخواند هر چند انتقاد او در ذائقه دوستان تلخ بود.
روزى که ما نیویورک را به عزم قاهره ترک گفتیم فرداى آن روز (چهارشنبه 27 تیر ماه سال 56) حادثهاى رخ داد که آب پاکى روى دست آن لاف زنان و گزاف گویان ریخت، و آنان را که پیوسته از امنیت و آسایش و ادب و اخلاق و رعایت حقوق ملت مغرب زمین، سخن میگفتند، رسوا کرد.جرائد جهان و ایران نوشتند:
در خاموشى برق نیویورک که بدون سابقه رخ داد مردم عادى کوچه و بازار این شهر، به مغازهها حمله کردند و در مدت کوتاهى سرمایههاى مغازهداران را به غارت بردند و پلیس سه هزار نفر از آنها را دستگیر و بازداشت کرد و موضوع تا چند روز مورد بحث محافل بود.
آیا ملتى پیشرفتهتر، و صنعتىتر از ملت آمریکا داریم؟ آیا این مردم به ظاهر مؤدب و ثروتمند چگونه در فرصت خاصى تمام اصول انسانى و اخلاقى را زیر پا گذاردند و به غارتگرى و تاراج اموال یکدیگر پرداختند؟ !
در آمریکا، صاحبان هتلها و دوستان کرارا به ما اخطار مىکردند که در اطاق را از پشت ببندیم و تا افراد را نشناسیم، درب را به روى آنان باز نکنیم.
آیا در مشرق زمین، که معتقدات مذهبى تا حدى به قوت خود باقى است و مردم این سامان، به کیفرها و جزاهاى اخروى معتقد هستند، در خاموشى برق شهر را تاراج میکنند؟ !
متأسفانه هنوز رهبران جهان به ارزش مبانى مذهبى و نقش آن در تأمین عدالت و گسترش امنیت اجتماعى پى نبردهاند و تأسف آور آنکه رهبران شرق با داشتن چنین سرمایه عظیم به دنبال روشهاى غربى هستند و هر روز براى رسیدن به امنیت و عدالت اجتماعى نظامات مادى را گسترش داده و به تشکیلات پلیسى خود توسعه میدهند، در صورتیکه هزینههائى را که در این مورد مصرف مینمایند اگر در مورد تحکیم مبانى دینى و گسترش فضائل اخلاقى و ریشهکن کردن برنامههاى ضد انسانى مصرف کنند به اهداف انسانى خود زودتر نائل میگردند.
آثار سازنده معاد در قرآن
قرآن در یک آیه، نظریه دو گروه (مادى و الهى) را درباره معاد منعکس میکند، شما در مفاد این دو نظر، دقت کنید، سپس به سؤالى که خواهیم کرد پاسخ بفرمائید
1 ـ قال الذین کفروا لا تاتینا الساعه
.2 قل بلى و ربى لتأتینکم عالم الغیب لا یعزب عنه مثقال ذره فى السموات و لا فى الارض و لا اصغر من ذلک و لا اکبر الا فى کتاب مبین. (سباء ـ آیه 4)
«گروه کفار گفتند که قیامتى نخواهد آمد.»«بگو، سوگند به خدایم رستاخیز خواهد آمد، اوست آگاه از غیب حتى اندازه سنگینى ذرهاى در آسمانها و زمین و نه از آن کوچکتر و نه از آن بزرگتر نزد او پنهان نیست و همگى در کتاب روشنى مضبوط مىباشد.»
من از شما سؤال میکنم کدام یک از این دو مکتب مىتواند، به اجراء قوانین و تحکیم عدالت اجتماعى و حفظ حقوق همنوعان کمک کند؟ آیا آن مکتبى که مىگوید:
جهان، صاحبى و خدائى دانا، توانا، عادل و دادگر ندارد و پس از مرگ، براى اعمال او حساب و کتابى در کار نیست، با مکتبى که میگوید هر عملى هر چند کوچک باشد، در روز بازپسین، حساب و کتابى خواهد داشت؟
پىنوشتها:
.1 سوره انعام آیه 29، و نیز به سوره مومنون آیه 37 مراجعه شود.
.2 سوره یوسف، آیه .22
استدلالهاى قرآن بر امکان معاد
گرچه از آن نظر که ایمان و اعتقاد ما به قیامت از ایمان به قرآنو گفتار پیامبران سرچشمه مىگیرد لزومى ندارد که درباره قیامت به ذکر برهان و استدلال بپردازیم و یا شواهد و قرائنعلمى بیاوریم، ولى نظر به اینکه خود قرآن کریم – لااقل براى نزدیک کردن مطلب به اذهان – به ذکر یک سلسلهاستدلالها پرداخته است و خواسته است افکار ما از راه استدلال و به طور مستقیم هم باجریان قیامت آشنا شود، ما به طور اختصار آن استدلالها را ذکر مىکنیم.
استدلالهاى قرآن یک سلسله جوابهاست به منکرانقیامت.این جوابها برخى در مقام بیان این است که مانعى در راه قیامت نیست و در حقیقت پاسخى است به کسانى کهقیامت را امر ناشدنى فرض مىکردند، برخى آیات دیگر یک درجه جلوتر رفته و مىگوید در همین جهان چیزهایى شبیه به قیامتوجود داشته و دارد و با دیدن چنین چیزها جاى انکار و استبعاد نیست، برخى آیات از این هم یک درجه جلوتر رفته و وجودقیامت را یک امر ضرورى و لازم و نتیجه قطعى خلقتحکیمانه جهان دانسته است.بنابر این مجموع آیاتى که در آنها درباره قیامت استدلال شده استسه گروه
صفحه : 526
است و به ترتیب ذکر مىکنیم.
1در سوره یس آیه 78 مىگوید: و ضرب لنا مثلا و نسى خلقه قال من یحیى العظامو هى رمیم قل یحییها الذى انشاها اول مره و هو بکل خلق علیم.
براى ما مثلى آورد و خلقتخود را فراموش کرد، گفت این استخوانهاىپوسیده را کى زنده مىکند؟بگو همان کس که اولین بار آن را ابداع کرد و او به هر مخلوقى آگاه است.
این آیه پاسخ به مردى از کافران است که استخوانپوسیدهاى را در دست گرفته، آمد و آن استخوان را با دستخود نرم کرد و به صورت پودر در آورد و سپس آن را در هوامتفرق ساخت، آنگاه گفت چه کسى مىتواند این ذرات پراکنده را زنده کند؟ قرآن جواب مىدهد همان کس که اولین بار او را آفرید.
انسان گاهى با مقیاس قدرت و توانایى خود، امور را به شدنى وناشدنى تقسیم مىکند، وقتى
چیزى را ماوراء قدرت و تصور خود دید گمان مىبرد آن چیز در ذات خود ناشدنىاست.قرآن مىگوید با قیاس به توانایى بشر البته این امر ناشدنى است، ولى با مقایسه با قدرتى که اولین بار حیاترا در جسم مرده آفرید چطور؟با قیاس به آن قدرت امرى است ممکن و قابل انجام.
آیات زیادى در قرآن کریم آمده که در همه آنها با تکیه به قدرت الهىدرباره قیامت بحث مىکند.مفاد همه این آیات این است که مشیتخداى عادل حکیم چنین اقتضا داردکه قیامت وجود داشته باشد و هیچ مانعى در راه این مشیت نیست.همان طور که اولین بار معجزه حیات و خلقت از این
مشیتسرزد و جهان را و انسان را و حیات را آفرید، بار دیگر در قیامت انسان را زنده مىکند.
2گروه دوم آیاتى است که بهذکر نمونه مىپردازد.این گروه به نوبه خود به دو دسته تقسیم مىشود: الف.آیاتى که جریان خاصى را در گذشته شرحمىدهد که مردهاى از نو زنده شده است، مانند آیاتى که در داستان حضرت ابراهیم آمده است که به خداوند گفت:
صفحه : 527
پروردگارا!به من چگونگى زنده کردن مردگان را بنمایان.درپاسخ او گفته شد: مگر به آن ایمان ندارى؟او گفت: چرا، این تقاضا براى این است که قلبم مطمئن گردد.به او گفتهشد: چهار مرغ را بگیر و سرهاى آنها را ببر و بدنهاى اینها را تکه تکه بکن و هر قسمتى را بر کوهى قرار بده و سپس
ب.آیاتى که به یک امر خارق العاده و استثنائى مانندداستان ابراهیم استناد نکرده است، بلکه نظام موجود و مشهود را که همواره زمین و گیاهان در فصل پاییز و زمستانمىمیرند و سپس در بهار زنده مىگردند مورد استناد قرار مىدهد، مىگوید همان طور که مکرر در طول عمر خود مشاهدهمىکنید که زمین پس از طراوت و حیات و شادابى به سوى مردگى و افسردگى مىرود و بار دیگر با تغییر فصل شرایطعوض مىشود و زمین و درختان و گیاهان حیات خود را از سر مىگیرند، در نظام کل جهان، جهان رو به خاموشى و سردىو افسردگى خواهد رفت، خورشید و ستارگان همه متلاشى و پراکنده خواهند شد، تمام جهان یکسره مىمیرد، اما این مردن همیشگىنیست، بار دیگر همه موجودات جهان زندگى را در وضعى دیگر و با کیفیتى دیگر از سر مىگیرند.
توضیح آنکه ما انسانها اکنون در روى زمینىزندگى مىکنیم که در ظرف سیصد و شصت و پنج روز یک دوره موت و حیات را طى مىکند و چون عمر ما معمولا پنجاه و شصت واحیانا تا صد سال و یا بیشتر ادامه مىیابد، دهها بار این نظام موت و حیات را مشاهده مىکنیم و از این رو از اینکه زمینمىمیرد و حیات خویش را از سر مىگیرد تعجب نمىکنیم، اما اگر فرض کنیم که عمر ما انسانها برابر بود فقط با چند ماه -آنچنانکه بعضى حشرات چنیناند – و فرض کنیم که سواد و خواندن هم نمىدانستیم و از
طریق نوشته به تاریخ زمینو گردشهاى سالانهاش آگاه نبودیم، در آن صورت چون خود ما شاهد و ناظر موت زمین و تجدید حیات آن نبودیم هرگز باور نمىکردیمکه زمین مرده بار دیگر زنده شود.مسلما براى یک پشه که در بهار پدید مىآید ودر پاییز و زمستان مىمیرد تصور تجدید حیات یک باغ غیر قابل تصور است.
آیا کرمى که در یک درخت و پشهاى که در یک باغ زندگى مىکندکه همه دنیاى او همان درخت و همان باغ است، مىتواند تصور کند که این درخت و یا این باغ جزء وتابع یک نظام عظیمتر است به نام مزرعه و سرنوشتش بسته به سرنوشت آن مزرعه
صفحه : 528
است و باز آن مزرعه به نوبه خود تابع یک نظام دیگراست به نام شهرستان و آن، جزء و تابع نظامى دیگر به نام استان و نظام استان تابع نظام کشور ونظام کشور تابع نظام کلى زمین و نظام زمین تابع نظام خورشیدى؟ ما چه مىدانیم، شاید همه منظومه خورشیدىما و همه ستارگان و کهکشانها و هر چه ما آن را به نام نظام طبیعت مىشناسیم تابع یک نظام کلىتر باشد و همه میلیونهاو میلیاردها سالى که از جریان طبیعتسراغ داریم به منزله قسمتى از یک فصل و یا به منزله یک روز از یک فصل از یکگردش کلىتر باشد و این فصل که فعلا فصل حیات و زندگى است تبدیل به فصلى دیگر خواهد شد که فصل خاموشى و افسردگىاست و باز آن نظام کلىتر که همه منظومه شمسى ما و
ستارگان و کهکشانهاجزئى از آن استحیات و زندگى را به شکلى دیگر از سر خواهد گرفت.
صفحه : 529
در بهاران سرها پیدا شود هر چه خورده است این زمین رسوا شود بر دمد آن از دهان و از لبش تا پدید آید ضمیر و مذهبش رازها را مىکند حق آشکار چون بخواهد رست تخم بد مکار.
و هم او در دیوان شمس مىگوید: فرو شدن چو بدیدى بر آمدن بنگر غروب، شمس و قمر را چرا زیان باشد کدام دانه فرو رفت در زمین که نرست چرا به دانه انسانت این گمان باشد.
آیاتى که به نظام موجودو مشهود موت و حیات استناد کرده زیاد است، از آن جمله: و الله الذى ارسل الریاح فتثیر سحابا فسقناهالى بلد میت فاحیینا به الارض بعد موتها کذلک النشور (1) .
خداست آنکه بادها را فرستاد، پس ابرى را پراکنده و دگرگون کرد،سپس آن ابر را به سوى سرزمین مردهاى را ندیم، و آنگاه زمین را که مرده بود زنده کردیم، زنده شدن در قیامت نیز چنین است.
و نیز در سوره حج آیات 5 – 7 مىفرماید: و ترى الارض هامده فاذا انزلنا علیها الماء اهتزت و ربت وانبتت من کل زوج بهیج.ذلک بان الله هو الحق و انه یحیى الموتى و انه على کل شیءقدیر.و ان الساعه آتیه لا ریب فیها و ان الله یبعث من فى القبور.
زمین را مىبینیم در حالى که افسرده و مرده و ساکناست، اما همینکه باران بر آن فرود آوردیم، به جنبش آید و بر آید و از هر نوع گیاه بهجت افزا برویاند.آن بدان جهتاست که منحصرا ذات خدا حق است و او مردهها را زنده مىکند و او بر همه چیز تواناست و قیامت آمدنىاست ب
دون شک، و خداوند آنان را که در قبرها خوابیدهاند بر مىانگیزاند.
;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;.. 1فاطر/9
صفحه : 530
آیات دیگر از این قبیل که قیامت را خارج از نظام موت و حیاتعالم هستى که نمونه کوچکش را در زمین مىبینیم، نمىداند فراوان است و ما به همین دو آیه قناعت مىکنیم.
تفاوتاین گروه آیات با گروه اول در این است که تنها به قادر بودن خداوندتکیه نمىکند، بلکه نمونه مشابه مىآورد که در جهان محسوس، قدرت خداوند به همین صورت تجلى کرده و عمل نموده است.
آثار تربیتی اعتقاد به معاد در داستان‌های قرآن(1)
س
همه عقاید دینی در رفتار انسان مؤثر است؛ هر چند تأثیر آنها یکسان نیست. از میان عقاید دینی، اعتقاد به رستاخیز و معاد یکی از نافذترین و مؤثرترین باورها در جهت دادن به رفتار آدمی و تربیت و اصلاح اوست. چنین عقیدهای نقش شایانی در پرورش روح انسان دارد و آثار تربیتی شگرفی در زندگی فردی و اجتماعی او به ارمغان میآورد، که در اینجا به برخی از این آثار ـ و آن هم تنها از منظر داستان‌های قرآن ـ اشاره میکنیم.
الف- اصلاح نگرش انسان به دنیا
اعتقاد به معاد، نگرش انسان را به دنیا تغییر داده، دنیا را برای انسان به عنوان ابزاری در جهت نیل به اهداف والای انسانی و رسیدن به یک زندگی جاوید و همیشگی قرار میدهد.
بر اساس جهانبینی توحیدی، دنیا برای انسان آفریده شده و نه انسان برای دنیا، و شخصیت انسانی بسیار والاتر و گرانبهاتر از آن است که بخواهد خود را به متاع دنیا و جلوههای فریبنده آن بفروشد.
یاد قیامت سبب میگردد تا نوح علیهالسلام تسلیم خواستههای اشراف و بهانهجویانی که خواهان طرد فقرا از اطراف وی بودند، نشود و با قاطعیت در برابر آنها ایستاده بگوید: «من هرگز کسانی را که ایمان آوردهاند طرد نمیکنم؛ چرا که آنها با پروردگار خویش ملاقات خواهند کرد.»
اعتقاد به معاد، بینش انسان را به عالم هستی وسعت میبخشد و او را از تنگنای دنیا به فراخنای جهان باقی پیوند میدهد، و همّت او را بلندمرتبهتر از آن میگرداند که بخواهد به تعلّقات دنیوی و مادّی خشنود شود و بدان رضایت دهد.
آری مؤمنان راستین، این حقیقت را به خوبی دریافتهاند که کتاب زندگانی بشر سرفصل‌های بیشماری دارد، که چند بخش از آن در حیات دنیا حاصل گردیده، امّا فصل‌های مهم و تماشایی آن پس از مرگ و ظهور قیامت آغاز میشود.
ژان ژاک روسو در یکی از پندهای حکیمانه خود به فرزندش امیل میگوید:
«من که میدانم فناپذیر هستم چرا در این جهان برای خود بستگی‌هایی ایجاد کنم؟ در این جهان که همه چیز تغییر میکند، همه چیز میگذرد و خود من هم به زودی نابود میشوم، دلبستگی به چه دردم میخورد؟; پس اگر میخواهی خوشبخت و عاقل زندگی کنی قلب خود را فقط به زیبایی‌های فناناپذیر وابسته نما، سعی کن خواستههایت محدود و وظیفهات مقدّم بر همه چیز باشد، فقط چیزهایی را طلب کن که با قانون اخلاق مغایر نباشد، به خودت عادت بده که همه چیز را بدون ناراحتی از دست بدهی و بدون اجازه وجدان هیچ چیز را قبول ننما، در این صورت حتما خوشبخت
قرآن کریم در قالب داستان‌های خود تابلوهایی زیبا ترسیم نموده که در آنها عظمت انسان‌های بلندهمّتی را به تصویر کشیده که هیچ گاه در برابر تمنیات و تعلّقات دنیوی زانو نزدند، و فریفته جلوههای فریبای دنیا نشدند؛ از جمله:
1ـ ساحران فرعون، همانان که پاداش‌های مادی فرعون و سکنا گزیدن در جوار او تمام آمال و آرزوهای آنان را تشکیل میداد، به ناگاه ایمان به خدا چنان تحوّلی در روح و جان آنها ایجاد کرد که تمام دنیا و جلوههای زودگذر آن در پیش چشمشان خوار
خفیف به نظر میرسید و از اینرو در برابر تهدیدهای فرعون به قتل، قاطعانه میگویند:
«هیچ مانعی ندارد و هیچگونه زیانی از این کار به ما نخواهد رسید، هر کار میخواهی بکن، ما به سوی پروردگارمان باز میگردیم.» «قَالُوا لاَ ضَیرَ اِنَّـآ اِلی رَبِّنَا مُنْقَلِبُونَ.»(2)
حضرت شعیب علیهالسلام در برابر قوم خود که در سنگلاخ شرک و بتپرستی سرگردان بودند و نه تنها بت که درهم و دینار و مال و ثروت خویش را هم میپرستیدند، و برای کسب و تجارت پر رونقشان به تقلّب و کمفروشی و خلافکاری‌های دیگری آلوده شده بودند، یاد قیامت را به آنها گوشزد مینماید و ایشان را از عذاب فراگیر الهی بیم میدهد، تا شاید به خود آیند و از مفاسد اقتصادی خود دست شویند
کلمات کلیدی:
ساخته شده توسط Rodrigo ترجمه شده
به پارسی بلاگ توسط تیم پارسی بلاگ.
