پروژه دانشجویی پایان نامه تیرچه و بلوک با pdf دارای 63 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی پایان نامه تیرچه و بلوک با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
مقدمه
اجزای تشکیل‌دهنده سقف تیرچه و بلوک و نقش آنها در مراحل دوگانه باربری
محدودیتها و ویژگیهای فنی سقف تیرچه و بلوک و اجزای آن
جزئیات اجرای سقفهای تیرچه و بلوک
تیرچه و بلوک
روش حمل و انبار کردن مصالح تشکیل‌دهنده سقف
حمل و انبار کردن بلوکها
حمل و انبار کردن تیرچه‌ها
حمل و انبار کردن میلگرد
حمل و انبار کردن مصالح سنگی
حمل و انبار کردن سیمان
نصب تیرچه‌ها
نصب تیکه‌گاههای موقت
نصب بلوکها
بخش 5- کنترل کیفیت تیرچه و بلوک
3-1 تیرچه خرپایی
3-1-1 کنترل ابعاد و سلامت ظاهری تیرچه‌ها
3-1-2 کنترل مکانیکی فولاد و اتصالات تیرچه‌ها
3-1-3 نمونه‌برداری
3-1-3-1 نمونه‌برداری قبل از خرید تیرچه‌ها(کنترل اولیه)
3-1-4-1 آزمایش کشش میلگرد
3-1-4-2 آزمایش خم و باز کردن میلگرد
3-1-4-3 آزمایش و کنترل مقاومت جوش
3-2 روش آزمایش تیرچه‌های پیش‌تنیده
3-2-1 نمونه‌برداری
3-2-2 کنترل ابعاد و سلامت ظاهری تیرچه‌ها
3-2-3 آزمایش مکانیکی تیرچه‌های پیش‌تنیده
3-3 روش آزمایش بلوک
بخش 6- مختصری درباره تولید بلوک بتنی و جوشکاری خرپا در کارگاه
5-1 تولید بلوکهای بتنی در کارگاه
5-2 جوشکاری اعضای خرپای تیرچه
بخش 7 – آزمایش بارگذاری تیرچه‌های پیش‌تنیده
منابع :
1- جوش و اتصالات جوشی _ شاپور طاحونی
2- مبحث دهم مقررات ملی ساختمان
3- اتصالات ساختمان : سازمان مسکن و شهر سازی
4- اسکلت فلزی هنرستان
از هنگامی که استفاده از بتن در ساختمان‌سازی معمول شد، تلاش مهندسان برای به کاربردن قطعه‌های پیش ساخته آغاز گردید. این تلاش بیش از همه متوجه پیش ساختگی سقفها شد. فن سقف‌سازی با استفاده از تیرچه و بلوک در واقع ترکیبی از دو روش پیش ساختگی و بتن‌ریزی در محل، که از لحاظ زمانی نیز دیرتر از دو روش یاد شده است
در این روش سقف‌سازی، مزایای پیش‌ساختگی از قبیل سرعت ساخت، کاهش هزینه‌های قالب‌بندی و میلگردگذاری، کیفیت خوب قطعه ساخته شده در کارخانه‌ها، با جنبه‌های مثبت بتن‌ریزی در محل به ویژه نیاز نداشتن به جرثقیل، تلفیق شده است
صرفه‌جویی در مصرف آهن‌آلات ساختمانی، از لحاظ اقتصادی نیز دارای اهمیت است، زیرا فولاد از جمله اقلام مهم وارداتی است. از یک سوی، افزایش سریع جمعیت نیاز روز افزون به مسکن، و بازسازی مناطق جنگزده ، و از سوی دیگر، کوشش در جهت کاستن وابستگی به خارج در زمینه فولاد ساختمانی ، که از جنبه‌های مهم سیاست توسعه کشور است اهمیت این مسأله را بیشتر می‌نماید
در ایران، در چند سال اخیر با توجه به تکامل کاربردی مصالح ساختمانی، استفاده از تیرچه بلوک به جای تیرآهن – طاق ضربها در سقف، گسترش چشمگیری داشته است. دلیل مهم این امر، مزایای یکپارچگی سقف و مصرف کمتر فولاد در این نوع از سقفهاست که با وجود مصرف کمتر فولاد، مقاومت این سقفها نه تنها از مقاومت سقف نوع تیرآهن – طاق ضرب کمتر نیست، بلکه در مقابل نیروهای ناشی از زلزله ، پایداری آن بیشتر است. با افزایش تولید مصرف تیرچه و بلوک در کشور، و شناخت فنی ناکافی عده‌ای از دست اندرکاران تولید، و همچنین کمبود نشریه‌های معتبر در مورد ویژگیها و مشخصات فنی و محاسبه انواع تیرچه‌های پیش‌ساخته ، لزوم تدوین منبعی نسبتاً جامع در این زمینه احساس میشود که نشریداری با در نظر گرفتن آیین‌نامه‌های کشورهای مختلف، از جمله ایران ،آمریکا،انگلیس ، آلمان، فرانسه ، اتریش و غیره که تولیدکنندگان معتبر تیرچه‌های پیش ساخته هستند منتشر شود
سقف اجرا شده با تیرچه و بلوک از انواع سقفهای با پشت بند ( تیرک‌دار ) بتنی است که تحمل فشار به بتن بالایی یا ضخامت حداقل پنج سانتیمتر واگذار می‌گردد و کشش توسط میلگردهای کششی تیرچه (میلگردهای تحتانی تیرچه) تحمل میشود
بتن بالایی، همچنین ، همانند یک دال نازک با دهانه‌ای برابر فاصله دو تیرچه، خمش موضعی را در محل بین دو تیرچه تحمل می‌کند. در این نوع سقف، تیرچه‌ها به فاصله حداکثر 70 سانتیمتر ( محور تا محور کنار هم و در امتداد دهانه کوتاهتر سقف قرار می‌گیرند و با بتن پوششی که در محل ریخته میشود و ضخامت آن حداقل پنج سانتیمتر است، تیرهای T شکل چسبیده و مجاور هم را تشکیل می‌دهند. برای پر کردن فاصله تیرچه‌ها، از عناصر گوناگون، مانند آجرهای توخالی، بلوکهای بتنی و حتی پلاستیک و چیزهای دیگر استفاده میشود. این عناصر پرکننده در سقف تحمل نیرو نمی‌کنند
بنابراین، سقف تیرچه و بلوک از اجزای اصلی، به شرح زیر تشکیل میشود
1 تیرچه
2 بلوک
3 میلگرد حرارتی و افت و میلگرد منفی
4 بتن پوششی (درجا)
که نقش هر یک از این اجزا در مراحل دوگانه باربری، یعنی مرحله حمل و نقل تیرچه و اجزای سقف و مرحله بهره‌برداری را، به ترتیب زیر می‌آوریم
تیرچه : عضو پیش ساخته‌ای است، متشکل از بتن و فولاد به مقطع تقریبی T، که در دو نوع تیرچه خرپایی و تیرچه پیش تنیده، تولید میشود و مانند همه قطعه‌های پیش ساخته در هر دو مرحله تحت اثر نیرو قرار می‌گیرد. این دو مرحله به علت اهمیت آنها باید به دقت مورد ملاحظه قرار گیرند
الف) مرحله اول باربری : در این مرحله باید تیرچه به تنهایی قادر به تحمل بار ناشی از وزن خود در هنگام حمل و نقل بوده و همچنین قادر به تحمل وزن مرده سقف ( وزن تیرچه، بلوک و بتن پوششی) بین تکیه‌گاههای موقت (شمعبندیها) در زمان اجرای سقف باشد
ب) مرحله دوم باربری : این مرحله در تیرچه پس از حصول مقاومت بتن پوششی فرا می‌رسد که تکیه‌گاههای موقت اجرایی برداشته شده و تیرچه به عنوان عضو کششی مقطع تیر T تحمل نیرو می‌نماید
تیرچه پیش‌ساخته خرپایی : تیرچه پیش ساخته از خرپای فولادی و پاشنه بتنی تشکیل شده است و در صورتی که دارای قالب سفالی باشد، تیرچه کفشک‌دار نامیده میشود
تیرچه پیش‌ساخته خرپایی برای تحمل مراحل دوگانه باربری ، از اجزای زیر تشکیل میشود
عضو کششی
میلگردهای عرضی
میلگرد بالایی
بتن پاشنه تیرچه
عضو کششی : در مرحله اول باربری تیرچه، فولاد زیرین خرپا به عنوان عضو کششی خرپای تیرچه باید قادر به تحمل نیروی کششی (حاصل از لنگر خمشی) ناشی از وزن خود تیرچه در زمان حمل و نقل باشد و همچنین قادر به تحمل نیروی کششی (حاصل از لنگر خمشی) ناشی از وزن مرده سقف در فاصله محور تیرچه‌ها و بین دو تکیه‌گاه موقت (شمعبندی) باشد
در مرحله دوم باربری تیرچه، فولاد زیرین خرپا به عنوان عضو کششی تیر T عمل می‌کند
میلگردهای عرضی : در مرحله اول باربری، میلگردهای عرضی همانند عضو مورّب خرپا عمل می‌کنند و به کمک اعضای کششی و بالایی ، ایستایی لازم را جهت تحمل وزن خود تیرچه (در هنگام حمل و نقل) و وزن مرده سقف بین تکیه‌گاههای موقت (در هنگام اجرا) تأمین می‌نمایند
در مرحله دوم باربری تیرچه، میلگردهای عرضی، پیوستگی لازم بین میلگرد کششی خرپا و بتن پوششی (بتن در جا) را تأمین می‌کنند. همچنین مقابله با نیروی برشی تیر T به وسیله میلگردهای عرضی انجام می‌گیرد
در بعضی از انواع تیرچه‌های پیش ساخته ، در خرپا به جای میلگرد، از ورق خم‌کاری شده به جای عضو کششی – میلگردهای عرضی – میلگرد بالایی استفاده میشود
میلگرد بالایی : در مرحله اول باربری، فولاد تعبیه شده در قسمت بالای تیرچه، به عنوان میلگرد بالایی خرپا عمل می‌نماید و به کمک دیگر اعضای خرپا، وزن تیرچه را هنگام حمل و نقل و همچنین وزن مرده سقف را در فاصله دو تیکه‌گاه موقت (هنگام قالب‌بندی و بتن‌ریزی پیش از به مقاومت رسیدن بتن پوششی) تحمل می‌کند
در مرحله دوم باربری تیرچه اگر میلگرد بالایی در ضخامت بتن پوششی و بالاتر از سطح بلوکها قرار گیرد، در نقش فولاد افت و حرارتی مقطع مرکب سقف عمل می‌کند ( در مقطع تیر T)، و در صورتی که پایین‌تر از سطح بلوکها قرار گیرد، نقشی نخواهد داشت
بتن پاشنه تیرچه پیش‌ساخته : برای تأمین تکیه‌گاه بلوکها و نیز برای پرهیز از قالب‌بندی قسمت زیرین جان تیر T در موقع اجرا، بتن پاشنه تیرچه در کارخانه ریخته میشود. حسن دیگر این عمل این است که به علت فراهم بودن شرایط بهتر اجرا در کارخانه، پوشش آرماتورهای کششی به صورت مطمئنتری تأمین می‌گردد. این پوشش در مقاومت سقف در برابر آتش‌سوزی اثر بسزایی دارد
برای جلوگیری از خرد شدن هنگام حمل و نقل و جاگذاری (مرحله اول باربری) و همچنین تأمین مقاومت لازم در برابر آتش‌سوزی ( پوشش روی میلگرد) بتن یاد شده باید مقاومتهای مندرج در فصل دوم را داشته باشند
تیرچه پیش‌ساخته پیش تنیده : این نوع تیرچه که فقط در کارخانه‌های مجهز تولید میشود، از مقطع بتنی T و سیمهای فولادی با مقاومت بالا (17500 تا 19000 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع) تشکیل میشود. سیمها را پیش از بتن‌ریزی تیرچه توسط جکهایی تحت کشش قرار داده و پس از حصول مقاومت لازم بتن، آنها را آزاد می‌کنند. در نتیجه، بتن تیرچه تحت تنش فشاری قرار می‌گیرد . با توجه به اینکه طرح و محاسبه تیرچه پیش ساخته پیش تنیده موضوع نشریه جداگانه‌ای را تشکیل خواهد داد، در اینجا به همین شرح مختصر بسنده می‌کنیم
2 بلوک : برای پر کردن محلهای خالی بین تیرچه‌ها، از بلوکهای توخالی استفاده میشود که جنس آنها از سفال یا بتن و حتی پلاستیک و یونولیت است . بلوکها علاوه بر خصایت پرکنندگی فضای خالی در حکم قالب بتن پوششی نیز هستند. بلوکها علاوه بر خاصیت پرکنندگی فضای خالی، در حکم قالب بتن پوششی نیز هستند. بلوکها در سقفهای اجرا شده با تیرچه و بلوک، تحمل نیرو نمی‌کنند و فقط خاصیت پرکنندگی دارند
3 میلگردهای افت و حرارتی : جهت مقابله با تنشهای متفرقه در بتن پوششی و به منظور جذب تنشهای ناشی از افت و تغییر حرارت، میلگردهایی در دو جهت عمود بر هم و در قسمت بالایی تیر نواری T و روی بلوکها نصب می‌گردند، که میلگرد افت و حرارتی نامیده می‌شوند
کلمات کلیدی:
پروژه دانشجویی مقاله آتشکده هاى روشن یادآور تسامح اسلام و مسلمانان با اهل کتاب با pdf دارای 20 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله آتشکده هاى روشن یادآور تسامح اسلام و مسلمانان با اهل کتاب با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
چکیده
مقدمه
نخستین آتشکده هاى ایران قبل از اسلام
وضعیت آتشکده ها پس از اسلام وچگونگى برخورد مسلمانان با آن ها تاقرن هفتم هجرى
نتیجه گیرى
کتابنامه
1 آذر گشسب، اردشیر، آتش در ایران، چاپ دوّم: چاپ اختر شمال، 1353
2 آیتى، عبدالحسین، تاریخ یزد، چاپ اوّل: چاپخانه گلبهار یزد، 1317
3 ابن حوقل، صوره الارض، بیروت، منشورات دار المکتبه بالحیاه، 1992م
4 ابن فقیه، مختصر کتاب البلدان، چاپ اول: بیروت، دار الاحیاء التراث العربى، 1988م
5 ابن رسته، احمد بن عمر، الأعلاق النفیسه، ترجمه حسین قره چانلو، چاپ اوّل: تهران، انتشارات امیر کبیر، 1365
6 ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ترجمه م، رضا تجدد، چاپ اول: تهران، انتشارات کتابخانه ابن سینا، 1343
7 اشپولر، برتولد، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامى، ترجمه جواد فلاطورى، چاپ دوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1362
8 استخرى، ابو اسحاق ابراهیم، مسالک و ممالک، به کوشش ایرج افشار، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1340
9 ادریسى، محمد بن محمد، نزهه المشتاق فى اختراق الافاق، مصر، مکتبه الثقافه الدینیه، [بى تا]
10 بلاذرى، احمد بن یحیى، فتوح البلدان، قاهره، شرکه طبع الکتب العربیه، 1900م
11 بویس، مرى، تاریخ کیش زرتشت، ترجمه همایون صنعتى زاده، چاپ دوم: تهران، انتشارات توس، 1376
12 پیگو لوسکایا، تاریخ ایران از دوران باستان تا پایان سده هجدهم، ترجمه کریم کشاورز، چاپ اول: تهران، انتشارات مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعى، 1346
13 پور داود، ابراهیم، یسنا، چاپ سوم: تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1356
14 پارسى، بهرام، شارستان چهار چمن، [بى جا]، 1270
15 نویسنده نامعلوم، تاریخ سیستان، ویرایش متن جعفر مدرس صادقى، چاپ اول: تهران، انتشارات مرکز، 1373
16 حمزه اصفهانى، سنى ملوک الارض و الانبیاء، برلین، 1340
17 حموى، یاقوت، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، [بى تا]
18 خوارزمى، ابوعبدالله، مفاتیح العلوم، [بى جا، بى نا]
19 شیرازى، فرصت، آثار عجم، چاپ دوم: بمبئى، 1354
20 شهمردان، رشید، پرستشگاه زرتشتیان، سازمان جوانان زرتشتى بمبئى، 1336 یزدگردى
21 صدیقى، غلامحسین، جنبشهاى ایرانى در قرنهاى دوم و سوم هجرى، چاپ دوم: تهران، انتشارات پاژنگ، 1375
22 عصفورى، خلیفه بن خیاط، تاریخ خلیفه بن خیاط، تحقیق سهیل زکار، لبنان، دار الفکر، 2001م
23 علوى، ابوالمعالى، بیان الادیان، تصحیح هاشم رضى، تهران، مؤسسه مطبوعاتى فراهانى، 1342
24 طباطبایى، ابوالفضل، سفرنامه ابى دلف در ایران، [بى جا]، 1341
25 عمید زنجانى، عباسعلى، حقوق اقلیتها بر اساس قانون قرارداد اهل ذمه، چاپ چهارم: تهران، نشر دفتر فرهنگ اسلامى، 1367
26 فرخ زاد، پوران، کارنامه به دروغ، چاپ اول: تهران، انتشارات علمى، 1376
27 کریمان، حسین، آثار باقى مانده از رى، تهران، انتشارات دانشگاه ملى ایران، 1350
28 گدار، آندره، آثار ایران، ترجمه ابوالحسن سرو قد مقدم، چاپ اول: مشهد، بنیاد پژوهشهاى آستان قدس، 1367
29 محمدى، محمد، فرهنگ ایرانى پیش از اسلام، چاپ سوم: تهران، انتشارات توس، 1374
30 مسعودى، ابوالحسن، مروج الذهب و معادن الجوهر، چاپ دوم: قم، منشورات دار الهجره، 1384
31 مصطفوى، محمد تقى، اقلیم پارس، چاپ اوّل: تهران، انتشارات انجمن آثار ملى ایران، 1343
32 معین، محمد، مزدیسنا و ادب پارسى، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1363
33 مطهرى، مرتضى، خدمات متقابل اسلام و ایران، چاپ بیست و یکم: قم، انتشارات صدرا، 1374
34 نفیسى، سعید، تاریخ تمدن ساسانى، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1331
35 نرشخى، ابوبکر، تاریخ بخارا، ترجمه ابونصر قبادى، چاپ اوّل: تهران، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، 1351
36 وندیداد، ترجمه سید محمد على حسنى، چاپ دوم: تهران، نشر دانش، 1361
37 هاکس، کتاب مقدس، تهران، نشر اساطیر، 1377
38 یعقوبى، احمد بن ابى یعقوب، البلدان، چاپ اوّل: بیروت، دار الاحیاء التراث العربى، 1988م
39 یعقوبى، احمد بن ابى یعقوب، تاریخ یعقوبى، بیروت، دار صادر، [بى تا]
40 مشکور، محمدجواد، تاریخ ایران زمین
یکى از ادیان بزرگ جهانى، دین اسلام است. پیروان این آیین اکنون بیش از یک میلیارد انسان این کره خاک را در برمى گیرند. دین مبین اسلام با شعار توحید و عدالت در قلوب بسیارى از انسان هاى آزادى خواه جاى گرفته است. اما باید به خاطر داشته باشیم که این روند به تدریج صورت گرفته و به جز پاره اى از دوران ها هیچ گاه اجبار و زورى در کار نبوده است. در این مقاله سعى شده نمونه هایى از برخوردهاى مسلمانان در قرن هاى اول تا هفتم هجرى با زرتشتیان در ایران با توجه به شواهد و مدارک تاریخى بررسى شود تا هر چه بیشتر روحیه تساهل و تسامح مذهبى اسلام با پیروان ادیان آسمانى آشکار گردد. گفتنى است یکى از دلایل این برخورد، وجود آتشکده هاى زرتشتیان در آن دوران است
واژگان کلیدى: اسلام، زرتشتیان، اهل کتاب، تسامح، تساهل، آتشکده و اهل ذمه.
کشور پهناور ایران از دیر گاه مهد تمدن و فرهنگ و عرصه تفکرات عرفانى و آسمانى و ماورایى بوده است. این امر باعث شده تا بسیارى از دانشمندان به پژوهش هاى بیشترى درباره این سرزمین تشویق شوند. شرق همواره بهواسطه غناى فرهنگى و پشتوانه عظیم فرهنگ و تمدن خویش، بر مغرب زمین برترى داشته است. برخوردهاى تمدن ها و فرهنگ ها و ادیان مختلف همواره باعث رشد و تعالى تفکرات بشرى شده است. ایران به عنوان دالان عبورى در منطقه مشرق زمین یکى از محل هاى مهم ارتباط هاى میان شرق و غرب محسوب مى شده است
یکى از تفکرات مذهبى که وارد ایران شد، اسلام بود. این آیین که در حد کمال و بى نقص بر مردم عرضه شد متأسفانه به دلیل بى لیاقتى هاى برخى حاکمان ظالم که به نام اسلام بر مردم ظلم روا مى داشتند دست خوش بى مهرى هاى زیادى شد و در نتیجه برخى از ایرانیان از اسلام دست برداشته یا از ایران مهاجرت کردند. با وجود این، شواهد و اسناد بسیارى بر این مطلب دلالت دارد که همان حاکمان و والیان بى لیاقت به دلایل گوناگون با تسامح و گذشت با پیروان ادیان مختلف و زیردستان خویش در امپراتورى اسلامى برخورد کردند تا آن جا که این روحیه زیبا موجبات تحسین بسیارى از مستشرقان را فراهم کرده است. زرتشتیان ایران نیز بخشى از همین گروه ها هستند که آزادانه تا قرن ها در آتشکده هاى روشن، به مراسم عبادى خود مى پرداختند و بى پروا اوستا را قرائت مى کردند. و باز همین روحیه تسامح باعث شد تا اکنون نیز این گروه ها در ایران به فعالیت خویش ادامه دهند
در این مقاله به اختصار تنها به نمونه هایى مستند از آزادى مجوسان ایران (که مورد تأیید قرآن بودند و اصطلاحاً اهل ذمه خوانده مى شدند) در انجام مراسم عبادى پرداخته شده است. و گاه به ندرت پاره اى از بى مهرى هاى زمامداران (چون بنى امیه) نسبت به ایشان باز گو شده است
تا پیش از رواج آیین زرتشت در ایران، آیین ایرانیان را مجوس مى گفتند که مبتنى بر پرستش عناصر و قواى طبیعت و اجرام آسمانى بود.2 در پى رواج آیین زرتشت که مردم را به توحید3 مزدایى (پرستش اهورا مزدا) به جاى آیین مشرکانه مجوسى گرى فرا مى خواند، آیین ایرانیان به «مزدا پرستى» تغییر یافت، گرچه رهبران آیین جدید نیز همان «مغان»، یعنى روحانیان شرک کهن آریایى بودند، و از همین رو آیین توحیدى زرتشت را به شدّت شرک آلود ساختند. پس از اسلام بر زرتشتیان کلمه مجوس اطلاق شد، زیرا قرآن کریم پیروان زرتشت را با لفظ مجوس خواند که اشاره لطیفى است به تهى شدن آیین توحیدى زرتشت از محتواى اصیل خود و انباشته شدن معارف ما قبل زرتشت آن با دیدگاه هاى مشرکانه مغان. پور داود به نقل از یسنا مجوس را پیروان دین مزدیسنا یا زرتشتیان مى داند.4 کلمه مجوس در تورات و انجیل هم آمده و از این قوم یاد شده است.5 از آن جا که هدف این مقاله پرداختن به مکان هاى مذهبى زرتشتیان و تعامل آن ها با اسلام است به سایر مباحث درباره این آیین پرداخته نمى شود
کلمات کلیدی:
پروژه دانشجویی تحقیق رابطه مقابله مذهبی با آثار سوگ در دانشجویان داغدیده با pdf دارای 22 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق رابطه مقابله مذهبی با آثار سوگ در دانشجویان داغدیده با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
چکیده
مقدّمه
روش پژوهش
جامعه آماری، نمونه و روش نمونه‌گیری
ابزار پژوهش
مقیاس مقابله مذهبی ایرانی
یافته‌ها
نتیجه‌گیری
پی‌نوشت‌ها:
منابع
Aflakseir, A, Colman, P,G.,” Initial Development of the Iranian Religious Coping Scale”, Journal of Muslim Mental Health, v 6, N 1, 2011, p: 44-
Anderson, M.G, et al, “Psychological and religious Coping Strategies of Mothers Bereaved by the Sudden Death of a Child”, Death Studies, v 29, N 9, 2005, p: 811-
Balk, D.E, “Sibling death, adolescent bereavement, and religion. Death Studies, N 15, 1991, p: 11-
Balk, D.E., “Death bereavement and college students: a descriptive analysis.Mortality, v 2, N 3, 1997, p: 207 – 221
Becker, G, et al,”Do religious or spiritual beliefs influence bereavement A systematic review”,Palliative Medicine, N 21, 2007, p: 207–217
Benore, E. R & Park, C. L, “Death-specific religious beliefs and bereavement: Belief in an afterlife and continued attachment” ,The International Journal for the Psychology of Religion, N 14, 2004, p: 1–22
Cowchock .F.S, et al, “Religious Beliefs Affect Grieving After Pregnancy Loss”, Journal of Religion Health, N 49, 2010, p: 485–497
Doka, K & Morgan, J, Death and Spirituality. Amityville, NY: Baywood Publishing Co
Folkman, S, “Positive psychological states and coping with severe stress”. Social Science Medicine, N 45, 1997, p: 1207–1221
Frantz, T.T., et al,” Religious aspects of bereavement “, Pastoral Psychology, N 44, 1996, p: 151–63
Hogan, N. S., et al,”Development and validationof the Hogan Grief Reaction Checklist, “Death Studies, N 25, 2001, p: 11-
Koenig, H.G, et al, Handbook of religion and health, New York: Oxford University Press,
Marrone,R,”Dying ,mourning,and spirituality: A psychological perspective”, Death Studies, N 23, 1999, p: 495-
Mattis, J. S,” African American women’s definitions of spirituality and religiosity” Journal of Black Psychology, N 26, 2000, p: 101 – 122
Pargament, K. I., et al, “The many methods of religious coping: Development and initial validation of the RCOPE. Journal of Clinical Psychology, N 56, 2000, p: 519–543
Pargament, K.I., “Religious struggle as a predictor of mortality among medically ill elderly patients. A 2-year longitudinal study Archives of Internal Medicine”, N 161, 2001, p: 1881-
Pargament, K. I, et al, “Religious coping methods as predictors of psychological, physical, and spiritual outcomes among medically ill elderly patients: A 2-year longitudinal study”, Journal of Health Psychology, v 9, N 6, 2004, p: 713–730
Pargament, K. I, et al,” Patterns of positive and negative religious coping with major life stressors”,Journal for the Scientific Study of Religion, N 37, 1998, p: 710–724
Park, C.L, “Religion as a meaning-making framework in coping with life Stress”, Journal of Social Issues, N 61, 2005, p: 707–730
Park, C. L., & Cohen, L. H, “Religious and nonreligious coping with the death of a friend”, Cognitive Therapy and Research, N 17, 1993, p: 561–577
Pearce, M. J, et al, “Religious coping, health, and health service use among bereaved adults “,International Journal of Psychiatry in Medicine, N 32, 2002, p: 179–199
Prigerson, et al,” Traumatic grief as a risk factor for mental and physical morbidity”, American Journal of Psychiatry, N 154, 1997, p: 616-
Richards ,T. A, Folkman, S, “Spiritual aspects of loss at the time of a partner’s death from AIDS”, Death Stuies, N 21, 1997, p: 527–52
Rubin, S. S, Yasin-Esmael, H, “Loss and bereavement among israelsmuslims: acceptance
of god s will,grief,and the relationship to the deceased”.Omega, v 49, N 2, 2004, p: 149-
Schafer, W. E, “Religiosity, spirituality and personal distress among college students”, Journal of College Students Development, N 38, 1997, p: 633 – 644
Shinbara, C. G, Olson, L,” When nurses grieve: spirituality’s role in coping’, Journal of Christian Nursing, v 27, N 1, 2010, p: 7-
Smith, T. B, et al,” Religiousness and depression: Evidence for a main effect and the moderating influence of stressful life events” Psychological Bulletin, N 129, 2003, p: 614–636
Tedeschi, R. G, & Calhoun, L. G,” The posttraumatic growth inventory: Measuring the positive legacy of trauma”, Journal of Traumatic Stress, N 9, p: 455–471
WarisMaqsood, R, After Death,Life:thoughts to alleviate grief of all Muslims facing death and bereavement. New Dehli, Goodword Books,
Weaver, A. J., et al, “Posttraumatic stress, mental health professionals and the clergy: A need for collaboration, training and research”, Journal of Traumatic Stress, v 9, N 4, 1996, p: 861-
Wortmann, J. H & Park, C. L, “Religion and spirituality in adjustment following bereavement: An integrative review”, Death Studies, N 32, 2008, p: 703–736
Zisook, S., et al ,”Bereavement, depression, and immune function”, Psychiatry Reserrch, N 52, 1994, p: 1-
این پژوهش با هدف بررسی رابطه مقابله مذهبی با آثار مثبت و منفی سوگ در دانشجویان داغدیده انجام شده است. نود دانشجوی داغدیده در شهر اصفهان به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد، سیاهه آثار سوگ هوگان (HGRC) و مقیاس مقابله مذهبی ایرانی را تکمیل کردند. داده‌ها به‌وسیله تحلیل همبستگی، رگرسیون گام به گام و آزمون t گروه‌های مستقل تحلیل شد. نتایج نشان می‌دهد که رابطه‌های معناداری بین آثار مثبت و منفی سوگ با ابعاد مختلف مقابله مذهبی وجود دارد و مؤلفه اعمال مذهبی می‌تواند 2/18درصد از واریانس آثار منفی، و 63 درصد از واریانس آثار مثبت سوگ را تبیین کند. همچنین دانشجویان با سوگ بهنجار در مقایسه با دانشجویان با سوگ نابهنجار، میانگین نمره‌های بالاتری در اعمال مذهبی، ارزیابی خیرخواهانه مذهبی، راهبردهای مقابله مذهبی فعال و مقابله مذهبی منفعل داشته و همچنین میانگین نمره‌های کمتری در بُعد احساس منفی درباره خداوند داشتند. این نتایج می‌تواند در تعیین راهبردهای تلفیقی مذهبی ـ روان‌شناختی در مشاوره و درمان سوگ، تلویحات مناسبی داشته باشد.
کلیدواژه‌ها: مقابله مذهبی، آثار سوگ، دانشجویان داغدیده.
داغدیدگی و سوگ متعاقبِ مرگ عزیزان، واکنشی طبیعی و جهان‌‌شمول است با وجود این، در شرایطی که توانایی فرد داغدیده برای حل و فصل فرایند بهنجار سوگ با مانعی روبه‌رو میشود، احتمال بروز سوگ آسیب‌شناختی یا نابهنجار وجود دارد که معمولاً به آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت بر کیفیت زندگی و بهزیستی داغدیدگان منجر میشود.1 در چنین شرایطی فرایند سوگ با عوارض جسمانی و روان‌شناختی متعدد، مانند افسردگی بالینی، اختلال‌های اضطرابی، آسیب در عملکرد اجتماعی، افکار خودکشی2 و اختلال در سیستم ایمنی3 همراه است. از طرف دیگر، برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهد که سوگ را می‌توان عنوان تجربه‌ای مثبت در نظر گرفت که رشد شخصی داغدیدگان را همراه دارد، چنانکه به عقیده هوگان و همکاران، رشد شخصی یکی از اجزای اصلی فرایند سوگواری است که تاحدی در همه مراحل داغدیدگی اتفاق می‌افتد. رشد شخصی دربردارنده جست‌وجو برای معنا در فقدان تجربه شده و دستیابی به قدرت تحمل بیشتر، قضاوت‌گری کمتر، دلسوزی و توجه بیشتر به اطرافیان است و در واقع باعث میشود تا داغدیده بهواسطه تجربه سوگ، هویتی جدید اتخاذ کرده و در جهان‌بینی خود تجدیدنظر کند
طبق نظریه‌های مقابله و استرس، نظام اعتقادی فرد در تعیین اینکه چگونه با شرایط ناسازگار انطباق می‌یابد، نقش مهمی دارد. در واقع، سازگاری فرد با شرایط منفی به ارزیابی او از واقعه و نیز از توانایی خود در برآوردن مطالبات مرتبط با آن شرایط بستگی دارد. ارزیابی شناختی، انتخاب راهبردهای مقابله‌ای را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.5 بنابراین، درک جامعی از نظام‌های اعتقادی که افراد داغدیده در ارزیابی تجارب سوگشان به کار می‌برند و تأثیر این عقاید بر سازگاری آنها در حمایت و ارتقای بهزیستی ایشان اهمیت دارد. در همین راستا یکی از مهم‌ترین نظام‌های اعتقادی که غالباً در طول شرایط پرفشار و آسیب‌زا، مانند داغدیدگی به آن تکیه میشود، مذهب است. محققان نشان داده‌اند که باورها و اعمال مذهبی در تمامی مراحل فرایند مقابله، شامل بازسازی شناختی واقعه، انتخاب راهبردهای مقابله‌ای و پیامدهای مطلوب، مشارکت دارند
مقابله مذهبی که روشی ویژه برای پیدا کردن معنا در موقعیت‌های دشوار تعریف میشود،7 منبعی چند بُعدی است که می‌تواند در ساختار شناختی یک موقعیت، روش‌های مورد استفاده برای رسیدن به اهداف مطلوب و نیز خود اهداف، متجلی شود. این روش‌ها دربردارنده شناختارهای مذهبی (مثل باورها و اسنادهای مذهبی)، هیجانات (مثل آرامش و لذت)، رفتارها (مثل مناسک و آداب) و روابط مذهبی (مانند تشکل‌های مذهبی) است و اهداف مطلوب نیز به مواردی، همچون معنایابی، حس تسلط و کنترل، آسودگی‌خاطر، صمیمیت، سلامتی و تجارب ماوراءالطبیعه اشاره دارد
گرایش به مقابله مذهبی، به‌ویژه زمانی افزایش می‌یابد که افراد به محدودیت‌های انسانی خود واقف شده و از طرف دیگر، منابع مذهبی در دسترس باشد.9مقابله مذهبی مانند دیگر راهبردهای مقابله‌ای، از قبیل راهبردهای مسئله‌مدار، رابطه بین استرس و سلامت جسمی و روانی را تعدیل می‌کند؛ این راهبردها غالباً به دو گروه راهبردهای مقابله مذهبی مثبت و راهبردهای مقابله مذهبی منفی تقسیم می‌شوند. مقابله مذهبی مثبت (گرایش به مذهب) که بیانگر حس معنویت، رابطه ایمن با خدا، باور به معناداری زندگی و ارتباط معنوی با دیگران است، پیامدهای مثبتی، مانند عزت نفس بالاتر، کیفیت زندگی بهتر، سازگاری روان‌شناختی و رشد معنوی بیشتر هنگام استرس در پی دارد. این در حالی است که مقابله مذهبی منفی (روگردانی از مذهب) نمایانگر رابطه کمتر ایمن با خدا، دیدگاه بدبینانه و نامطمئن به دنیا و ستیزه‌جویی مذهبی در چالش برای جست‌وجوی معناست و با پیامدهای منفی، مانند افسردگی، آشفتگی هیجانی، سلامت جسمی و کیفیت زندگی پایین و حل مسئله ضعیف همراه است
در چندین مطالعه، نقش مؤلفه‌های معنوی و مذهبی در فرایند داغدیدگی و سوگ آسیب‌زا نیز بررسی شده است. در واقع، رابطه نزدیکی بین مذهب و مرگ به عنوان دو تجربه اصلی زندگی انسان‌ها در نظر گرفته میشود. به اعتقاد دوکا و مورگان11 مرگ پدیده‌ای معنوی است و تشریفات عزاداری چه در فرهنگ‌های باستانی و چه در فرهنگ‌های معاصر، همواره با سطوح بالایی از معنویت در قالب مراسم نیایش، خطابه مذهبی و حضور در اماکن مقدس همراه بوده است. از طرف دیگر، مذهب عامل اصلی تأثیرگذار بر ارزیابی افراد از مرگ و معنایابی در فقدان به شمار می‌رود.12 مذهب یا معنویت برای بسیاری از افراد، زمینه اصلی رویکرد کلی آنها به زندگی و زیربنای سیستم معنایی آنها در ادراک جهان، تجارب و عملکرد روزانه‌شان است که دنیا را در نظرشان بی‌خطر، ایمن، عادلانه، منطقی، منسجم و در نهایت، قابل کنترل جلوه‌گر می‌سازد.13 بنابراین، وقتی معنویت نقش اصلی در زندگی افراد دارد می‌تواند منبع مقابله مفیدی در رویارویی با بحران داغدیدگی نیز باشد.14 چنانکه مطالعات نیز نشان می‌دهد، بیشتر داغدیدگان، طرح‌واره‌های معنوی ـ مذهبی شامل باورها، تجارب و مناسک مذهبی را منابعی برای کمک به پذیرش واقعیت مرگ، تسلی‌خاطر و معنایابی ارزیابی نموده15 و به طور گسترده از پاسخ‌های مذهبی و معنوی در فرایند داغدیدگی استفاده می‌کنند
مطالعه بینوره و پارک17 نشان می‌دهد که باور به زندگی پس از مرگ و امکان تداوم رابطه معنوی با متوفا (دلبستگی نمادین) نقش مهمی در مقابله با استرس داغدیدگی دارد. تشریفات مذهبی، مانند نیایش‌ها و آداب مخصوص مراسم خاک‌سپاری نیز با فراهم کردن حمایت اجتماعی و حس یکپارچگی و تعلق داشتن به جامعه‌ای بزرگ‌تر، به داغدیدگان در گذراندن فرایند سوگواری یاری می‌رساند. درون‌مایه‌های مذهبی دیگر، از قبیل اعتقاد به در آرامش بودن متوفا و درنظر گرفتن ایمان به خداوند، نماز، دعا و مناسک مذهبی به عنوان منابع نیرو بخش نیز نقش مؤثری در سازگاری داغدیدگان با فقدان دارد
در مطالعه فرانتز و همکاران روی بزرگسالان داغدیده، تقریباً 42 درصد شرکت‌کنندگان اظهار داشته‌اند که باورهای مذهبی‌‌شان در مقابله با سوگ، بسیار مفید بوده است.19 مطالعه‌ای دیگر روی نوجوانان داغدیده نیز نشان می‌دهد با اینکه مذهب برای تقریباً نیمی از آنها قبل از تجربه سوگ، اهمیتی در زندگی نداشته است، در زمان مصاحبه تقریباً 62 درصد اظهار داشتند که مذهب برایشان خیلی مهم شده و در واقع، ارزش مذهب به عنوان یک پاسخ مقابله‌ای، به مرور زمان افزایش یافته است (در زمان مرگ، 60 درصد و در زمان مصاحبه، 80 درصد).20 مطالعه روی سالمندان داغدیده نیز نشان‌‌دهنده وجود همبستگی بالا بین مقابله مذهبی و سلامت جسمی و بهزیستی روان‌شناختی است
کلمات کلیدی:
پروژه دانشجویی مقاله درآمدی بر مفاهیم مرتبط با نظریه اسلامی امنیت با pdf دارای 34 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله درآمدی بر مفاهیم مرتبط با نظریه اسلامی امنیت با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
چکیده
مقدمه
تعریف امنیت
تقسیم‌بندی‌های امنیت
تحولات تاریخی مفهوم امنیت
امنیت در اسلام
جایگاه امنیت در اسلام
مفاهیم اساسی مرتبط با نظریه امنیت در اسلام
1 دنیا
2 زیاده‌خواهی انسان
3 ایمان به خدا
4 ارزش انسانی و سعات همگانی
5 شریعت
6 ولایت
الف. توجه اسلام به ویژگیها و صفات حاکم
ب. توجه اسلام به حقوق متقابل مردم ـ رهبر
7 آخرت
نتیجه‌گیری
پی‌نوشت‌ها:
منابع
آقا بخشی، علی، فرهنگ علوم سیاسی، تهران، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، 1374
ابن شعبه الحرانی، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، مؤسسه النشر الاسلامی‌لجماعه المدرسین، 1363؛
افتخاری، اصغر، مرزهای گفتمانی نظریه اسلامی امنیت، فصلنامه مطالعات راهبردی، ش 25، پاییز 1383، ص425-451
الترکی، عبدالله بن عبدالحسن،الامن فی الاسلام، المملکه السعودیه، وزاره الشؤون الاسلامیه و الاوقاف، بی تا؛
الکراچکی، معدن الجواهر و ریاضه الخواطر،قم، مهر استوار، 1394 (ه ق)؛
اللیثی الواسطی، علی بن محمد، عیون الحکم و المواعظ، بی‌جا، مؤسسه النشر الاسلامی، 1405 (ه ق)؛
بوزان، باری، مردم دولت‌ها و هراس، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران انتشارات مطالعات راهبردی، 1378؛
حکیمی، سید میر اکبر، پایان نامه کاشناسی ارشد: امنیت در نظام اسلامی، قم، مدرسه عالی فقه و معارف اسلامی، 1384؛
خلیلی، رضا، تحول تاریخی،گفتمانی مفهوم امنیت، فصلنامه مطالعات راهبردی، ش 23، بهار1383، ص 7-29
سید رضی، نهج البلاغه، مترجم: دشتی،محمد، قم، دفتر نشر الهادی، 1379 ؛
صدوق، الف) الخصال، قم، جماعه المدرسین للحوزه العلمیه، بی تا
صدوق، ب) کمال الدین و تمام النعمه، بی‌جا، مؤسسه النشر الاسلامی، 1405 (ه ق)؛
طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، تعلیق: الخرسان، سید محمد باقر، نجف، دارالنعمان،1386(ه ج)
عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، تهران، ابن سینا، 1361؛
عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، تهران، امیرکبیر، 1373؛
کلینی، الکافی، بی جا، دارالکتب الاسلامیه، 1365
نویدنیا، منیژه، درآمدی بر امنیت اجتماعی، فصلنامه مطالعات راهبردی،بهار 1382، ش19؛
مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 7 و 24 و45 و 65 و 70، لبنان، بیروت، الوفاء،1403؛
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1353 ـ 1366
«امنیت» از جمله موضوعاتی است که به اقتضای واقعیت‌های عینی و نظری جهان مدرن، تعاریف و ابعاد جدیدی پیدا کرده است. طرح گسترده ابعاد نظری و مفهومی امنیت، در چند دهه اخیر در محافل علمی از یک سو، و استقرار حاکمیت دینی در ایران از سوی دیگر، که از لوازم آن توجه به ابعاد نظری، دینی و عملی امنیت است، پرداختن به این بحث را از منظر دینی ضروری می‌سازد. این مقاله، تلاش می‌کند به کمک روش نقلی و عقلی و تاحدی ناظر به برخی واقعیت‌های عینی امنیت، برخی مفاهیم دینی مرتبط با مقوله امنیت را تبیین کند. به همین منظور، نوع نگاه اسلام به ایمان، انسان، دنیا و آخرت و همچنین سازوکارهایی که در چارچوب شریعت ولایت برای زندگی عرضه می‌کند و سازنده فهم و راهکارهای معینی در مقوله امنیت است، مورد بحث قرار گرفته است
کلیدواژه‌ها: امنیت، ایمان، انسان، دنیا، شریعت، ولایت، آخرت
آیا صنعتی که امروزه بشر در اختیار دارد، از گذشته پیشرفته‌تر است؟ آیا انسان‌ها نسبت به گذشته، از وضع اقتصادی بهتری برخوردارند؟ آیا وسایل ارتباطی در مقایسه با قرن پیش، رشد بیشتری داشته است؟ شاید پاسخ مثبت به این دست سؤالات، بدیهی به نظر آید. اما در پاسخ به اینکه آیا بشر امروز از امنیت بیشتری برخوردار است؟ می‌توان گفت: احتمالاً به آسانی پاسخ به سؤالات پیشین نخواهد بود. انرژی هسته‌ای در کنار مزایایش، جهان را مملو از سلاح‌های هسته‌ای ساخته است. هر لحظه ممکن است با فشردن چند دکمه، هیچ اثری از موجودی زنده بر کره خاکی باقی نماند! آلودگی محیط زیست، زندگی بشر را با تهدیدات جدی مواجه ساخته است. سرعت تغییر و تحولات در عرصه‌های گوناگون، با وجود مزایایی که برای بشر دارد، زندگی بهنجار، باثبات و همراه با آرامش را از انسان سلب کرده است. شبکه ارتباطی جهانی، اگرچه می‌تواند ما را به همه جای دنیا ببرد و از بسیاری امور مطلع سازد و خدمات بسیاری را به ما ارائه دهد؛ اما با آن می‌توانند ما را کنترل کرده و امنیت ما را سلب کنند و یا با ایجاد یک اختلال در شبکه، ممکن است امنیت اقتصادی میلیون‌ها انسان به خطر افتد و یا پرواز صدها هواپیما با مشکل مواجه شود. علاوه بر این، صدها مثال دیگر می‌توان زد که به نوعی امنیت روانی، فردی، اجتماعی، ملی و بین‌المللی افراد را تهدید می‌کند. البته بسیاری از اینها، ناشی از رشد علمی، صنعتی و; بشر بوده است
«امنیت» با وجود آنکه یک مقوله انسانی است و همواره امنیت از جمله مسائل مهم بشر بوده است، اما در جهان امروز به دلیل برخی پیشرفت‌های مادی و برخی تحولات به‌وجود آمده در باورها، گرایش‌ها و رفتارهای انسانی، امنیت، اهمیت و پیچیدگی بیشتری یافته است. از این رو، با توجه به طرح جدی‌تر این مقوله در محافل علمی و اهمیت فزون‌تر آن در جهان امروز، که البته جوامع اسلامی و جهان اسلام نیز از آن مستثنی نیستند، گام نهادن در مسیر ارائه نظریه دینی امنیت، از طریق مشخص ساختن مفاهیم دینی مرتبط با امنیت و بیان ارتباط میان آنها و در نهایت، مشخص ساختن ارتباط آنها با زندگی واقعی بشر، از جمله ضرورت‌های کار علمی است که باید بدان پرداخت. ازاین‌رو، این مقاله به بیان برخی مفاهیم مهم اسلامی مرتبط با مقوله امنیت می‌پردازد و تلاش می‌کند افق‌هایی از مسئله را حتی‌المقدور روشن سازد. اما پیش از هر چیز، به اجمال توضیحاتی در خصوص مفهوم «امنیت» ارائه می‌گردد
«امنیت»، به معنای تضمین ایمنی و مصونیت از تعرض، تصرف اجباری و بدون رضایت و دور ماندن از مخاطرات و تعدیات به حقوق و آزادیهای مشروع می‌باشد.1 فرهنگ عمید آن را در امان بودن، ایمن و بی‌ترسی و «امن» را بی‌ترسی، اطمینان، آسایش و آرامش قلب معنا می‌کند
اگر «امنیت» به معنای مصونیت از تعرض و تصرف عدوانی تعریف کنیم، به طوری که افراد بتوانند از حقوق طبیعی خود، بدون هراس و مانعی خارجی استفاده کنند، در این صورت امنیت از طبیعت حقوق بشر ناشی میشود. در واقع، لازمه حقوق و آزادیهای مشروع، مصونیت آنها از تعرض و دور ماندن آنها از مخاطرات و تعدیّات است
مولار امنیت را در سه سطح انسانی، اجتماعی و ملی مطرح می‌کند و در هر سطح، در پی ارائه پاسخ به این دو سؤال اساسی که الف. امنیت برای چه کسی است؟ ب. چه چیزی مورد تهدید است؟ طبیعی است که پاسخ به هر یک از این دو سؤال، در هر یک از سطوح مذکور متفاوت خواهد بود
در پاسخ به این پرسش که امنیت برای چه کسی است، باید گفت: این نوع امنیت برای فرد مطرح است و در پاسخ به اینکه چه چیزی تهدید میشود، باید گفت بقا و حیات انسان در معرض تهدید است. این امنیت، «امنیت انسانی» خواهد بود
در «امنیت اجتماعی»، امنیت برای گروه‌های اجتماعی مورد نظر است؛ گروه‌هایی که به جهت اشتراک اعضای آن در اندیشه، احساس و أعمال، کلیت یکپارچه‌ای را تشکیل می‌دهند که از آن به عنوان «هویت» یاد میشود. اگر جامعه‌ای هویت خود را از دست بدهد، دیگر قادر نخواهد بود به‌طور مستقل به حیات خود ادامه دهد. در اینجا، هویت تهدید میشود
اما در «امنیت ملی»، امنیت برای دولت مطرح است و حاکمیت و قلمرو دولت مورد تهدید قرار می‌گیرد. معنای روشن امنیت ملی، حفظ مردم یک کشور و سرزمین در مقابل حمله فیزیکی است. در معنای وسیع‌‌تر، بر حفظ منافع حیاتی، سیاسی، اقتصادی و فقدان تهدید نسبت به ارزش‌های اساسی و حیاتی یک دولت اطلاق میشود
در تعریفی دیگر، امنیت اجتماعی به قابلیت حفظ الگوهای سنتی زبان، فرهنگ، مذهب، هویت و عرف ملی با شرایط قابل قبولی از تحول معرفی شده است
والتر لیمپن درباره امنیت ملی می‌گوید: «هر ملتی تا جایی دارای امنیت است که در صورت عدم توسل به جنگ، مجبور به رها نمودن ارزش‌های محوری خود نباشد و چنانکه در معرض چالش قرار گیرد، بتواند با پیروزی در جنگ آنها را حفظ کند».6 در امنیت ملی، دولت نقش محوری دارد، اما دولت، که قدرت مشروع خود را با هدف اعمال امنیت به دست می‌آورد، به دلیل یافتن هویتی مستقل از جامعه و تبدیل شدن برخی امور به منافع دولت در قبال منافع ملت، در سطح جامعه به رقیب مردم و در نتیجه، به ناقض امنیت مردم تبدیل میشود
مردم دولت‌ها را به این دلیل می‌پذیرند، چون حافظ امنیت آنها است، اما همراه با افزایش قدرت دولت، خود دولت به منبع تهدید علیه فرد تبدیل میشود. البته مردم تهدیدات حاصل از بی‌دولتی را کمتر از تهدیدات ناشی از خود دولت می‌دانند.7 اما در سطح بین‌الملل اتفاق دیگری رخ می‌دهد «تلاش دولت‌ها برای پاسخ‌گویی به نیاز‌های امنیتی خویش، صرف نظر از قصد و نیت آنها، منجر به بی‌ثباتی دیگران میشود؛ زیرا هریک از آنها اقدامات خود را تدابیر دفاعی تلقی کرده و کارهای دیگران را بالقوه تهدیدآمیز می‌دانند»8 جان هرتز، این وضعیت تناقض‌آمیز را «معمای امنیتی» می‌خواند. در بحث از امنیت در اسلام، به نقش دولت در امنیت توجه خواهیم کرد
امنیت مثل هوا است؛ به چشم نمی‌آید؛ ولی لازم است همه‌جا باشد. امنیت لازمه بقای انسانی است؛ اگر نباشد، انسان زنده نمی‌ماند. امنیت در زندگی نقشی بسیار برجسته دارد؛ زیرا وجود آن، نه فقط برای اصل زندگی، بلکه برای نحوه زندگی هم مهم است. ممکن است کسی امنیت جانی شما را به خطر نیندازد، ولی امنیت منزلتی، دینی، سیاسی و; شما را با خطر مواجه سازد. مقوله امنیت قابلیت طرح در عرصه‌های گوناگون را داراست؛ در هر عرصه‌ای که انسان وارد میشود، امنیت هم به نوعی حاضر است و معنا می‌یابد. بر همین اساس، در هر عرصه‌ای از جامعه، می‌توان به بررسی امنیت پرداخت؛ امنیت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و;
در یک تقسیم‌بندی دیگر می‌توان امنیت را در سطوح گوناگون دنبال کرد. همچون سطوح فردی، اجتماعی، ملی، بین‌المللی و جهانی
گاهی به امنیت، به گونه‌ای دیگر هم می‌توان نگریست: یک نگاه ما، به احساس و فهم درونی است که فرد از امنیت خود دارد؛ صرف نظر از اینکه عوامل خارجی مؤثر بر امنیت، در چه سطح و میزانی قرار دارد. این نوع امنیت را، امنیت ذهنی و روانی می‌گویند. اما گاهی به سراغ آن دسته از عوامل خارجی می‌رویم که امنیت‌ساز یا امنیت‌‌سوز هستند. در این صورت، به امنیت عینی پرداخته‌ایم. در کنار تقسیم امنیت به ذهنی و عینی، می‌توان آن را به امنیت مادی و معنوی هم تقسیم نمود. این دو دسته‌بندی اخیر، تفاوت‌هایی با هم دارند. برای مثال، در امنیت روانی، به صرف یک احساس حتی اگر توهم هم باشد، توجه میشود. اما امنیت معنوی، جزئی از امنیت عینی محسوب میشود. اگر گستره حیات انسان را به زندگی در دنیا خلاصه نکنیم، بحث از امنیت انسان در جهان دیگر هم مطرح میشود. در نتیجه، در یک تقسیم دیگر، باید امنیت را به دنیوی و اخروی تقسیم کرد. این تقسیم‌بندی در نگاه دینی قابل فهم و پیگیری خواهد بود
در یک تقسم‌بندی، بشر از آغاز تاریخ تاکنون، با توجه به نوع زندگی و دغدغه‌هایش، با چهار نوع امنیت مواجه بوده است
الف. جامعه بدوی، با حاکمیت گفتمان سنتی: در این دوران، امنیت به معنای حفظ بقا و موجودیت و منشأ تهدید آن، در این دوره طبیعت است
ب. جامعه شبانی و کشاورزی، با حاکمیت گفتمان کلاسیک: در این دوران با اهمیت یافتن سرزمین، شکل‌گیری مقدمات به وجود آمدن حکومت‌ها، تعریف امنیت به فقدان تهدید، و حفظ موجودیت، به عنوان هدف امنیت تبدیل شد. در این دوره، منشأ اصلی تهدید جنگ بود
ج. جامعه ملی با حاکمیت گفتمان مدرن: با تضعیف نظام فئودالی و به وجود آمدن شهرهای جدید، دولت‌های مدرن شکل می‌گیرند. امنیت در این دولت‌ها، به معنای کسب قدرت و توانایی تعریف میشود و فقدان تهدید زمانی معنی‌دار میشود که قدرت وجود داشته باشد. این قدرت، که ناشی از حاکمیت دولت و حق استفاده انحصاری از زور است، از یک سو به توانمندی داخلی و از سوی دیگر، به توانمندی بین‌المللی دولت مدرن اشاره دارد. منشأ اصلی تهدید در این دوران همان قدرت‌طلبی دولت‌ها است
د. جامعه جهانی با حاکمیت گفتمان فرامدرن: این دوره، با کاهش اهمیت حاکمیت ملی و افزایش وابستگی متقابل بین‌المللی و افزایش کشمکش‌های پراکنده و بدون نظم همراه است. در این دوره، امنیت به «همکاری و همگرایی بین‌المللی» (انترناسیونالیست‌ها) و «همکاری جهانی بر اساس آرمان‌های مشترک بشری» (ایده‌آلیست‌ها) تعریف میشود. با قدرت گرفتن دولت‌ها، که برای ایجاد امنیت آمده بودند، نزاع و کشمکش‌ها در صحنه بین‌الملل به وجود آمد. عده‌ای برای مقابله با آن، طرح نهادهای بین‌المللی را با محوریت دولت‌ها مطرح کردند، گروهی دیگر (ایده‌آلیست‌ها)، مشکل را در خود دولت می‌دیدند و می‌گفتند باید در مرزهای مصنوعی و حاکمیت در چارچوب مرزهای ملی تجدید نظر کرد. در این حالت، مرکز ثقل از دولت به انسان و از ملی به جهانی تغییر کرد. اگر دولت، عامل ناامنی است، اما توجه به فرد نیز خود باعث هرج و مرج می‌گردد
کلمات کلیدی:
پروژه دانشجویی مقاله درآمدی بر نقش جهاد در تدوین دکترین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با pdf دارای 24 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله درآمدی بر نقش جهاد در تدوین دکترین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
چکیده
مقدمه
الف) مفهوم شناسی
1 مفهوم جهاد
یک ـ مفهوم لغوی
دو ـ مفهوم اصطلاحی
سه ـ تفاوت مفهوم جهاد با اصطلاحات مشابه
چهار ـ مفهوم مورد نظر از جهاد در این نوشتار
2 مفهوم سیاست خارجی
ب) زمینه‌های عقلانی تشریع جهاد در اسلام
ج) دکترین جهادی؛ لازمه تفکر توحیدی
د) رابطه دکترین جهادی با اعتقاد به ارزش‌های توحیدی
ه ) رابطه دکترین جهادی با نظام ضمانت اجرای اسلام
و) انطباق دکترین جهادی با اندیشه رهبران جمهوری اسلامی ایران
1 دیدگاه امام خمینی(ره(
یک ـ دفاع از مظلومان جهان و مصالح مسلمانان
دو ـ پیام دعوت به میخائیل گورباچف
سه ـ ماجرای سلمان رشدی
2 دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای
ز) ضرورت فقهی جهاد در دکترین سیاست خارجی
نتیجه‌گیری
منابع
ابن فارس ابن زکریا، احمد، معجم مقائیس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404 ق
ابن کثیر، البدایه والنهایه، بیروت، داراحیاء التراث العربی، 1408ق
ابن منظور، لسان العرب، بی‌جا، بی‌تا
احمدی میانجی، علی، مکاتیب الرسول، دار الحدیث، 1419ق
امام خمینی(ره)، آیین انقلاب اسلامى، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1387
ـــــ ، حکومت اسلامی و ولایت فقیه، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، 1384
ـــــ ، در جست و جوى راه از کلام امام: از بیانات و اعلامیه‌های امام خمینی، تهران، امیرکبیر، 1361
ـــــ ، صحیفه نور، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1372
آلوسی، سیدمحمود، روح المعانی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1405 ق
باقرزاده، محمدرضا، در آمدی بر نقش جهاد در تدوین دکترین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، پایان نامه دکتری موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، 1389
جُرّ، خلیل، فرهنگ لاروس، ترجمه احمد طبیبیان، تهران، امیر کبیر،
جعفری، محمدتقی، جهاد در اسلام، تنظیم و تلخیص محمدرضا جوادی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی،
حقیقت، سیدصادق، مبانی، اصول و اهداف سیاست خارجی دولت اسلامی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1385
حلی، حسن بن یوسف، الرسائل التسع، قم، مکتبه آیهالله العظمی المرعشی،
حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، 1414ق
الخوری الشرتونی، سعید، اقرب الموارد، قم، دارالاسوه،
خوشوقت، محمدحسین، تجزیه و تحلیل تصمیم گیری در سیاست خارجی، تهران، وزارت امورخارجه، 1375
رمضانی، روح الله، چهارچوبی تحلیلی برای بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایرن، ترجمه علیرضا طیب، تهران، نی، 1380
سیاست خارجی ایران و ماجرای سلمان رشدی، 1386، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی
سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، درالمنثور، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، 1404 ق
شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، بی‌تا
الطبرسی، مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1406 ق
طوسی، نصیرالدین، المبسوط فی فقه الامامیه، بی‌جا، المکتب المرتضویه،
فخر رازی، تفسیر کبیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا
فیض کاشانی، الصافی، مشهد دارالمرتضی، بی‌تا
قرشی، سید علی اکبر، قاموس القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه،
کاشانی، فتح الله بن شکر‌الله، تفسیر کبیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین محمد حسن علمی، بی‌جا، کتابفروشی اسلامیه، بی‌تا
کرکی، علی بن حسن، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، 1370
محمدی، منوچهر، سیاست خارجی جمهوری اسلامی، تهران، نشر دادگستر، 1377
المراغی، تفسیر المراغی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا
مصباح یزدی، محمد تقی، جنگ و جهاد در قرآن، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، بی‌تا
معلوف، لوییس، المنجد، ترجمه احمد سیّاح، تهران، اسلام،
معین، محمد، فرهنگ فارسی معین، تهران، امیرکبیر،
مغنیه، محمدجواد، الکاشف، بیروت، دارالعلم للملائین، 1990 م
مقتدر، هوشنگ، حقوق بین الملل عمومى، تهران، موسسه چاپ و انتشارات وزارت امورخارجه،
مقتدر، هوشنگ، مباحثی پیرامون سیاست بین‌الملل و سیاست خارجی، تهران، دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی،
مقداد، فاضل، کنز العرفان فی فقه القرآن، تصحیح عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، قم، دفتر نشر نوید اسلام،
منصوری، جواد، نظری به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، بی‌جا، بی‌تا
نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، آخوندی،
نوری همدانی، حسین، جهاد، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی،
کارآمدی راهبرد سیاست خارجی، مرهون قاطعیت در اجرای مقاصد، ابتنا بر رویکرد فعال و سازنده، تأکید بر واقع‌گرایی در عین آرمان‌گرایی، شایسته‌سالاری، الزام به کسب همه اشکال قدرت برای رویارویی با دشمنان بشریت، انسجام در اجزای دستگاه دیپلماسی، بهره‌مندی از پشتوانه‌های مستحکم بینشی و گرایشی، استفاده از همه ابزارهای فرهنگی، سیاسی، حقوقی، اقتصادی، روانی و در نهایت، نظامی و برخورداری از سیاست‌های تشویقی و تنبیهی است. این آموزه‌ها و رویکرد‌ها در پرتو توجه به مؤلفه‌های جهاد در اندیشه سیاسی اسلام است. پیش‌فرض چنین راهبردی، تصحیح نگاه به ماهیت جهاد در فقه سیاسی اسلام است. جهاد بر خلاف پندار رایج، صرفاً بر عملیات نظامی اطلاق نمی‌شود. این واژه بر روندی در سیاست خارجی اطلاق میشود که از اقدامات فرهنگی و دعوت، آغاز و به توسل به زور نظامی منتهی میشود. راهی که فقه سیاسی برای دستیابی به سیاست خارجی فعال، پویا و سازنده فرارو می‌نهد، همان راهبرد جهادی مبتنی بر مفهومی فراتر از چارچوب مقرر در منشور ملل متحد است.
کلید واژه‌ها: جهاد، سیاست خارجی، جمهوری اسلامی ایران، دکترین و راهبرد جهادی
سیاست خارجی یک کشور پس از تصمیم‌گیری به وسیله افراد یا نهادهای رسمی باید با استفاده از ابزارها و تکنیک‌های گوناگون و طی مراحل مختلفی اجرا شود.1 در نظام اسلامی و در حوزه سیاست خارجی آن، جهاد در مفهوم خاص آن که همان جهاد ابتدایی است و البته فراتر از جهاد دعوت است، مهم‌ترین و مؤثرترین ابزاری است که برای وادار کردن دیگران به تسلیم در برابر حقیقت به کار گرفته میشود. اهمیت این ابزار در سیاست خارجی به حدی است که می‌توان راهبرد سیاست خارجی نظام اسلامی را راهبرد جهادی دانست
در این نوشتار برای اثبات نقش جهاد در تدوین دکترین سیاست خارجی نظام اسلامی، جایگاه جهاد در نظام ضمانت اجرای بین‌المللی اسلامی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بررسی شده است
در فرهنگ معین آمده است: در شرعیات، جهاد «جنگیدن در راه حق» معنا می‌دهد و در حالت اسم بودن «جنگ دینی» و «غزو مسلمانان با کافران»
«جِهاد» مصدر است از جاهَدَ یُجاهِدُ جهاداً و مجاهده، در حالی‌که «جَهاد» به معنای زمین سخت و سفت است.3 ریشه این واژه‌ها را می‌توان از «جَهد» به معنای مشقت و سختی یا از کلمه «جُهد» به معنای کوشش گسترده و وسیع به‌اندازه طاقت دانست. اهل لغت می‌گویند: جهاد از جَهْد یا جُهْد در لغت به معنای «صعوبت و مشقت»4 «تلاش توأم با رنج»5 است. در لسان العرب آمده است: «گفته شده است که جَهد، یعنی سختی، و جُهد، یعنی نیرو و توان و طاقت»
در فرهنگ عربی لاروس «جَهد: رنج، سختی و جُهد: تاب و توان»7 و در المنجد «جَهد: کوشش، و رنج و مشقت، و جُهد: توانایی، قدرت و نیرو» ترجمه شده است
مرحوم صاحب جواهر در بیان مفهوم لغوی جهاد می‌گوید: جهاد در لغت به معنای مشقت و سختی و در اصطلاح شرعی، بذل جان و مال در جنگ با مشرکان و طغیان‌گران است.9 و آیت‌الله حسین نوری نیز می‌گوید
هرگاه جهاد را از ریشه «جُهد» بدانیم در آن صورت، «مجاهد» به کسی می‌گویند که هر آنچه را که از قدرت و توان و طاقت و نیرو به کف دارد، تا آخرین حدّ وسعت و امکاناتش در راه هدف خود به‌کار گیرد. و اگر جهاد را از ریشه «جَهد» در نظر بگیریم، در رابطه با آن، مجاهد کسی را گویند که با طیب خاطر در فراخنای دشواری‌ها و مشکلات گام بگذارد و برای رسیدن به اهداف خود، در سنگلاخ هستی پیش تازد و سرافرازی خود را در عرصه پیکارها جست‌وجو کند. به نظر می‌رسد که در رابطه با بحث ما، معنای مناسب‌تر و کامل‌تر جهاد، همان معنایی است که از ریشه «جُهد» گرفته میشود، زیرا جهاد در این معنا با آنچه از نظر قوانین شرعی مطرح است، نزدیکی و مناسبت بیشتری دارد
به‌طور خلاصه چه واژه جهاد را از «جَهد» به معنای کوشش، سختی و مشقت بگیریم و چه از «جُهد» به معنای توان و نیرو و طاقت، نتیجه معنای لغوی جهاد، سخت کوشیدن و بذل کردن امکان و توان آدمی در راهی و انجام دادن هر کاری است تا آنجا که توانایی آدمی اجازه می‌دهد
جهاد در اصطلاح فقیهان مسلمان، عبارت از عملیات نظامی علیه دشمنان و کفار است. برخی از موارد این کاربرد را در اقوال فقیهان مرور می‌کنیم
صاحب جواهر تعریف جهاد از نظر شرع و فقه اسلامی را چنین بیان می‌کند: «جهاد به معنای بذل جان و آن مالی است که جهاد بر آن متوقف می‌باشد در جنگ با مشرکین یا باغیان (طغیان کنندگان)، به نحوی خاص، یا بذل جان و مال و توان در راه اعلاء اسلام و اقامه شعائر ایمان است.»
و ایشان در تعریفی دیگر از جهاد می‌گوید: «نثار جان و هر آنچه از اموال که در محاربه با مشرکین یا باغین لازم باشد یا در مسیر اعلای کلمه اسلام و برپایی شعائر ایمان که در این صورت اختصاص به کفار و اهل بغی ندارد.»
از دیدگاه مرحوم صاحب جواهر جهاد اصطلاحی سه قسم است
1 جهاد اصلی که همانا جنگ ابتدایی با کفار بر سر اسلام است، چنانکه آیه «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِتَالُ وَهُوَ کُرْهٌ لَّکُمْ وَعَسَى أَن تَکْرَهُواْ شَیْئًا وَهُوَ خَیْرٌ لَّکُمْ»(بقره: 216) ناظر به همین قسم است
2 قتال و جنگ با کفار که برای سرکوب مسلمانان برخاسته‌اند نیز به جهاد ملحق میشود اگر چه این قسم دفاع نیز هست
3 قتال ابتدایی با اهل بغی و تجاوز‌کاران به منظور اینکه به حق برگردند، علاوه بر اینکه دفاع در برابر آنان نیز تلقی میشود
به عقیده ایشان دفاع در برابر کسی که قصد کشتن نفس محترمه یا اخذ مال یا هتک حرمتی را دارد، جهاد اصطلاحی نیست، بلکه دفاع بوده و از این‌رو، فقیهان آن را در کتاب حدود ذکر کرده‌اند
برای روشن‌تر شدن معنای دقیق واژه «جهاد»، لازم است تفاوت آن با برخی اصطلاحات مشابه بررسی شود
آیاتی که در قرآن به جهاد مربوط است با واژه‌های مختلفی به این امر پرداخته‌اند. خود واژه جهاد و مشتقات آن 35 بار در قرآن به کار رفته است، اما سایر واژه‌ها به شرح زیر در قرآن آمده است
الف ـ حرب و محاربه: در قرآن مجید، واژه «حرب» و«محاربه» در مواردی به معنای جنگ به کار رفته است.14 البته در بعضی موارد نیز در معنایى غیر از مفهوم مصطلح «جنگ» به کار رفته است
جنگ واژه‌ای مربوط به دوران جاهلیت پیش از اسلام است. جنگ می‌تواند هم بر حق و هم بر باطل باشد، همان‌گونه که می‌تواند عادلانه یا ستمگرانه، مشروع یا غیر مشروع باشد. افزودن برخی از این صفات یا همه آنها به جنگ رواست، اما افزودن آنها به جهاد روا نیست. به همین سبب، نه در قرآن و نه در سنت، هیچ‌گاه جنگ، جایگاه جهاد را ندارد. جهاد را نباید با یک عملیات نظامی کور که هدفی جز تخریب ندارد اشتباه گرفت. جهاد، هم هدفمند است و هم در چارچوب حدود و قواعد16 که این دو امر باعث می‌شوند جهاد اقدامی انسانی و در راستای کمال انسان و جامعه باشد
ب ـ قتال: ماده دیگرى که در قرآن به معناى «جنگ» به کار رفته، «قتل» است که در مجموع 170 بار با مشتقات مختلف در قرآن استعمال شده است. تفاوت جهاد با قتال در این است که کلمه جهاد در اصطلاح مکتب اسلام، اگر مطلق هم به‌کار برده شود، مفهوم تکاپو در راه هدف الهی، حتی با از دست دادن حیات را در بر‌دارد، ولی قتال و مقاتله، تلاش و گلاویزی است که تنها اگر با هدف الهی بوده باشد، جهاد نامیده میشود.17 بنابراین اگرچه هر جهادی قتال است، اما هر قتالی جهاد نیست
ج ـ سفک دم (خون‌ریزى): «سفک دم» که به معناى خون‌ریزى است، و دو بار در قرآن کریم به کار رفته است.18 «سفک دم»، اعم از قتال است و تنها در مورد جنگ به کار نمى‌رود
به طور کلی در میان واژه‌ها و تعابیرى که در قرآن به معناى جنگ به کار رفته‌اند بعضى از آنها، مثل «حرب»، «محاربه»، «قتال»، «مقاتله» و «اقتتال» بار ارزشى ندارند، بنابراین مى‌توانند خوب یا بد باشند. اما در میان واژه‌های به کار رفته در قرآن، اصطلاحاتى نیز وجود دارد که بار ارزشى، اعم از مثبت یا منفى دارند، نظیر «جهاد» و «سفک دم»
هر چند جهاد در استعمالات قرآنی، همیشه بار مثبت ندارد و گاهى در مصادیق منفى نیز به کار رفته است،19 اما در فرهنگ اسلامى، کلمه «جهاد» بار ارزشى مثبت دارد و بر عکس آن، «سفک دم» داراى بار ارزشى منفى است. جهاد بر جنگى اطلاق مى‌شود که اهداف حق‌طلبانه و عادلانه دارد، از این‌رو، برخى از مترجمان، آن را به «جنگ مقدس» ترجمه مى‌کنند. عکس آن، واژه «سفک دم» است که اهداف حق‌طلبانه ندارد
همچنین باید توجه داشت که هر کجا پس از جنگ، قید «فى سبیل‌الله» ذکر شود، بر حقانیت و خداپسندانه بودن آن جنگ دلالت دارد؛ خواه این قید پس از لفظ «جهاد» و هم خانواده‌هاى آن که خود به خود نیز بار ارزشى مثبت دارد، به کار رود و خواه بعد از واژه قتال و کلمات هم‌خانواده‌اش ـ که خود به خود هیچ‌گونه بار ارزشى ندارند
در کنار مفهومی که از جهاد در کاربرد‌های رایج فقهی مشاهده میشود، کاربرد گسترده دیگری نیز می‌توان برای جهاد تصور کرد که عملیات نظامی تنها بخشی از آن است. جهاد در این مفهوم گسترده (در برابر دیدگاهی که جهاد را «عملیات نظامی مشروط به دعوت» می‌داند) را باید «دعوت با ضمانت اجرای نظامی» دانست. چنین تعریفی از جهاد همان چیزی است که در تاریخ نبوی اتفاق افتاد. مشکل این است که پرونده اقدامات جهادی در تاریخ اسلام منحصر به اقدامات خلفاست و احتمالاً تلقی نخست از جهاد هم، متأثر از استناد به سیره خلفاست. ما معتقدیم در استنباط جهاد و مراحل و چگونگی آن باید به منابع اصیل حجیت که همان قول و فعل معصوم است، استناد کرد و عملکرد خلفا در این خصوص چون معصوم نبوده‌اند، حجیتی ندارد
کاربرد جهاد در این نوشتار، تنها شکل نظامى ندارد و هر نوع مبارزه و پیکارى، خواه نظامى باشد یا اقتصادى یا فرهنگى و یا سیاسى، همه را در بر‌مى‌گیرد. این حکم که ضمانت اجرای اهداف انسانی اسلام است از دعوت آغاز میشود و به جهاد نظامی ختم می‌گردد. بنابر این از تمام مراحل جهاد می‌توان راهبردی خاص را برای سیاست خارجی استنتاج کرد که همان راهبرد جهادی است. این راهبرد از تبلیغات شروع میشود و به اعمال فشار‌های اقتصادی و سیاسی و در نهایت، توسل به زور نظامی منتهی می‌گردد
شاهد این استنباط در مفهوم‌شناسی مفروض در این نوشتار، روایتی از امام صادق(ع) است که فرمود: «إن الله عزّ وجلّ بعث رسوله بالاسلام إلى الناس عشر سنین فأبوا أن یقبلوا حتى أمره بالقتال، فالخیر فی السیف وتحت السیف والامر یعود کما بدأ»
طبق این روایت، رسول خدا مردم را ده سال به امر الهی دعوت کرد و وقتی از پذیرش امتناع ورزیدند خداوند ایشان را به قتال امر فرمود. بنابر این، خیری اگر هست در شمشیر و زیر سایه شمشیر است و این سنت مستمر الهی است که چون انسان‌ها در برابر پیام الهی مقاومت می‌کنند این پیام باید مورد حمایت قدرت و شمشیر و اقتدار نظامی قرار گیرد و گرنه مخالفان و معاندان از سنگ اندازی و ممانعت در برابر منطق عدالت و حقیقت هرگز کوتاه نخواهند آمد. در واقع، طبق این روایت، قتال و جنگ نظامی، زمانی در اسلام تشریع شد که دعوت بی‌اثر شد و این ترتب در هر زمانی از سوی حاکم اسلامی باید مد نظر باشد. این، سنت دائمه‌ای است که در زمان غیبت همچون زمان حضور به استناد «والامر یعود کما بدأ» که در روایت به آن اشاره شد، همواره باید به مثابه یک اصل مورد نظر باشد و امر سیاست خارجی باید با دعوت آغاز شود و طی مراحل تا توسل به زور نظامی باید از قاعده عقلایی تنزل تدریجی بهره برد
در مجموع، جهاد در مفهوم موسع آن، مجموعه اقداماتی است که به حاکمیتِ اصول ارزشمند الهی و انسانی و رفع ستم از مظلومان و مستضعفان و احیای کلمه حق که نجات انسان و سعادت اوست، منتهی شود. و البته گاهی این اقدامات به توسل به زور نظامی نیز منتهی می‌گردد
به عبارت دیگر، با توجه به واقعیات تاریخی اسلام که در عصر نبوی به وقوع پیوسته است، جهاد ابتدایی بر خلاف آنچه به ذهن متبادر میشود صرفاً بر عملیات نظامی اطلاق نمی‌شود. این واژه بر یک روند در سیاست خارجی اطلاق میشود که از اقدامات فرهنگی و دعوت آغاز و به توسل به زور نظامی منتهی میشود
از سوی دیگر، مراد از جهاد در این پژوهش، جهاد ابتدایی است. دفاع، هم در منشور سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شده و هم در فقه سیاسی اسلام بدون هیچ سخنی پذیرفته شده است. اما جهاد مصطلح در این نوشتار که همان جهاد ابتدایی است، در کاربرد قرآنی نیز غیر از دفاع و در عرض آن مطرح است
ممکن است گفته شود جهاد ابتدایی که از اختصاصات عصر حضور امام معصوم است چگونه می‌تواند مبنای دکترین سیاست خارجی در عصر غیبت باشد. در پاسخ می‌توان گفت که اولاً: در این نوشتار معلوم خواهد شد که اختصاص جهاد به عصر حضور از مسلمات فقهی نیست. ثانیاً حتی اگرجهاد ابتدایی از احکام اختصاصی عصر حضور فرض شود، تنها بخش و مرحله نظامی آن است که اختصاص به عصر حضور دارد، اما مراحل دیگر جهاد ابتدایی، مثل اصل دعوت و اقدامات فرهنگی و فشار‌های غیر نظامی، مثل حصر اقتصادی و تحریم و ابزارهای سیاسی و نظایر اینها برای نشر اسلام و دفاع از حقوق انسان‌ها و گسترش ارزش‌های انسانی و اسلامی چنین اختصاصی ندارد و در عصر حاکمیت فقیه عادل نیز باید سرلوحه سیاست‌گذاری‌های نظام اسلامی باشد
بدین ترتیب، از مجموعه مراحل جهاد ابتدایی می‌توان راهبرد سیاست خارجی را به شرحی که در این رساله به آن ژرداخته خواهد شد، استنباط کرد
کلمات کلیدی:
ساخته شده توسط Rodrigo ترجمه شده
به پارسی بلاگ توسط تیم پارسی بلاگ.
